Atıktan Sanata: Sanat Eğitiminde Geri Dönüştürülmüş Malzemeler Aracılığıyla Öğrenci Yaratıcılığı ve Yaratıcı İfade Üzerine Bir Çalışma

Yıl 2025, Cilt: 31 Sayı: 54, 59 - 70, 27.03.2025

Sara Çebi

https://doi.org/10.32547/artvision.1542477

Öz

Araştırmada, atık malzemelerin sanat derslerinde öğretim kaynağı olarak kullanımı incelenmektedir. Trabzon Üniversitesi Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi Resim Bölümü üçüncü sınıf öğrencileri, öncelikle çevreye gelişi güzel atılmış tekstil atıklarını toplayıp ayırmış ve ardından bu atık malzemeleri okulun baskı atölyesinde ahşap baskı yöntemiyle birer sanat eserine dönüştürmüştür. Keşfedici, deneysel ve betimsel araştırma yöntemlerini benimseyen bu araştırmada, bu şekilde üretilmiş toplam 12 adet sanat eseri analiz edilmiştir. Araştırma, öğretim kaynaklarının kullanıldığı veya kullanılmadığı durumlarda sınıf atmosferi ve öğrenci performansı açısından meydana gelen farklılıkları ortaya koymaktadır. Aynı zamanda, tekstil atıklarının uygunsuz yönetiminin çevre kirliliğine katkıda bulunan önemli bir faktör olduğunu göstermekte, görsel ve düşünsel anlamda tekstil atıklarının etkilerine dikkat çekmekte, toplumda çevre estetiği ve çevre bilinci duyarlılığını artırmayı amaçlamaktadır. Araştırmada, öğrencilere ahşap baskı tekniği ve geri dönüşümün sanattaki yeri hakkında bilgi verilmiş, ardından bu bilgiler ışığında öğrenciler, topladıkları kumaş atıklarını sanatsal kompozisyonlara dönüştürmüşlerdir. Bu süreç, öğrencilerin teorik bilgilerini pratikte uygulamalarına olanak tanımış ve aynı zamanda çevre bilinci kazanmalarına katkı sağlamıştır. Bu eserler renk unsuru ve denge prensibine göre tasarlanmıştır. Sanatçılar, eserlerinde konuyu betimlemek ve tasvir etmek için renkleri kullanırlar. Ayrıca, denge ilkesi bir eserin net ve uyumlu olması için önemlidir. Tüm unsurların uyumlu olması için unsurların doğru şekilde dengelenmesi önemlidir. Dolayısıyla öğrencilerden kompozisyonlarını bu iki unsura göre oluşturmaları istenmiştir. Son olarak, öğrencilerin yorum ve eleştirilere katılımı teşvik edilmiş ve sanat üretimini birlikte ele almak üzere bir program düzenlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Geri dönüşüm, Atık malzeme, Ahşap baskı, Denege, Renk.

From Waste to Art: A Study on Student Creativity and Creative Expression through Recycled Materials in Art Education

Öz

The research examines the use of waste materials as a teaching resource in art classes. Third year students of Trabzon University Faculty of Fine Arts and Design, Department of Painting collected and sorted textile wastes randomly thrown into the environment and transformed these materials into artworks by wood printing method in the school's printing workshop. In this study, which adopted exploratory, experimental and descriptive research methods, 12 artworks were analyzed. The study reveals the effects of instructional resources on classroom atmosphere, student performance and shows that improper management of textile waste contributes to environmental pollution with aims to draw attention to the effects of textile waste for increase environmental aesthetics and awareness in society. Within the scope of the Applied Workshop II course, students transformed textile wastes collected from the environment into works of art with wood printing method. Students were informed about the wood printing technique and the place of recycling in art, and in the light of this information, they transformed fabric wastes into artistic compositions. This process contributed to the students' practical application of their theoretical knowledge and environmental awareness. The works were designed according to the color element and the principle of balance. Artists use colors to describe and depict the subject. The principle of balance is important for a work to be clear and harmonious. Students were asked to create their compositions according to these elements. Students were encouraged to participate in comments and criticism and a program was organized to discuss art production together.

Anahtar Kelimeler

Recycling, Waste material, Wood printing, Balance, Color.

Kaynakça

• Alpat, E. (2012). What is slow fashion?. Journal of Akdeniz Sanat, 5(7), 33-46. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/275379
• Antmen, A. (2009). 20. Yüzyıl Batı sanatında akımlar. Sel.
• Arnason, H. H., & Kalb, P. R. (2004). History of modern art: Painting, sculpture, architecture, photography. Prentice Hall.
• Baudrillard, J. (2004). Tüketim toplumu: Söylenceleri/Yapıları (N. Tutal & F. Keskin, Trans.; 2nd ed.). Ayrıntı. (Original work published 1970).
• Bekar, İ. (2023). Evaluation of the use of waste material in furniture design through examples. Journal of Art & Design, 13(1), 84-99. https://doi.org/10.20488/sanattasarim.1313909
• Benek, S. A. (2023). Geri dönüşüm yönteminin günümüze yakın sanat eserlerindeki yeri: İzlenilen yolun incelenmesi. Socrates Journal of Interdisciplinary Social Studies, 9(26), 11-20. https://doi.org/10.51293/socrates26-224
• Berry, I. (2019). Micheal Schumacher [Painting]. Ian Berry Art in Denim. https://www.ianberry.org/portraits
• Berry, I. (n.d.). About Ian Berry. https://www.ianberry.org/about
• Chavan, R. B. (2014). Environmental sustainability through textile recycling. Journal of Textile Science & Engineering, 2(2), 31-37. https://pdfs.semanticscholar.org/1904/daaa41cebc1c380ed09b007d1ced8546debf.pdf
• Curtis, D. J., Reid, N., & Ballard, G. (2012). Communicating ecology through art: What scientists think. Ecology and Society, 17(2), 33-35. http://dx.doi.org/10.5751/ES-04670-170203
• Dağ, M. (2020). Application example of design works with waste objectives in visual arts (Thesis No. 612630) [Master thesis, Gazi University]. Thesis Center of YOK.
• Enes, E., & Binboğa, E. B. (2021). Creating a work of art from waste denim clothes by upcycling method: An examination of Deniz Sağdıç’s portrait works. Art-e, 14(28), 882-901. https://doi.org/10.21602/sduarte.989035 Favero, P. A., Mass, J., Delaney, J. K., Woll, A. R., Hull, A. M., Dooley, K. A., & Finnefrock, A. C. (2017). Reflectance imaging spectroscopy and synchrotron radiation x-ray fluorescence mapping used in a technical study of the blue room by pablo Picasso. Heritage Science, 5(2), 1-18. https://doi.org/10.1186/s40494-017-0126-5 Finn, A. (2015). Sustainable fashion design: Minimization as a future design strategy for people, profit and planet. In Unmaking Waste 2015 Conference Proceedings (pp. 637-644). https://www.academia.edu/37068078/Finn_A_2015_Sustainable_fashion_design_Minimization_as_a_future_design_strategy_for_people_profit_and_planet_In_Unmaking_Waste_2015_Conference_Proceedings_Adelaide_South_Australia_22_24_May_2015
• Gatto, J. A., Porter, A. W., & Selleck, J. (1978). Exploring Visual Design. Davis Publications.
• Gomez, A. (1999). American art of conspicuous recycling. Art Education, 52(3), 25-40. https://doi.org/10.1080/00043125.1999.11652870
• Güngör, İ. H. (1972). Temel tasarım. Çeltüt Printing House.
• Gupta, R., Kushwaha, A., Dave, D., & Mahanta, N. R. (2022). Waste management in fashion and textile industry: Recent advances and trends, life-cycle assessment, and circular economy. In C. M. Hussain, S. Singh & L. Goswami (Eds.), Emerging Trends to Approaching Zero Waste: Environmental and Social Perspectives (pp. 215-242). Elsevier. https://doi.org/10.1016/C2020-0-02541-7
• Hershon, R. (2023, March 21). Sarah Meyers Brent brings new life to the objects we leave behind. Boston Art Review. https://www.bostonartreview.com/read/sarah-meyers-brent-profile.
• Hiller-Connell, K. Y., & Kozar, J. M. (2014). Environmentally sustainable clothing consumption: Knowledge, attitudes, and behavior. In S. S (Ed.), Roadmap to sustainable textiles and clothing: Environmental and Social Aspects of Textiles and Clothing Supply Chain (pp. 41-61). Springer. https://www.academia.edu/33217542/Environmentally_Sustainable_Clothing_Consumption_Knowledge_Attitudes_and_Behavior
• Jayanti, A., & Widyarko, W. (2021). Fast fashion synthetic fabric waste as an alternative noise absorbent material. In AIP Conference Proceedings: Vol. 2376 (pp. 1-7). AIP Publishing. https://doi.org/10.1063/5.0063595
• Koç, E., & Çinçik, E. (2010). Analysis of energy consumption in woven fabric production. Fibres & Textiles in Eastern Europe, 18(2), 79-127. http://www.fibtex.lodz.pl/pliki/Fibtex_(sskubscc9tle2w75).pdf
• Kollwitz, K. (1922). The people [Woodcut Print]. Wikiart. https://www.wikiart.org/en/kathe-kollwitz/not_detected_235986
• Mamur, N. (2017). A study on sustainability and environmental education in art education. Ege Journal of Education, 18(2), 774-794. https://doi.org/10.12984/egeefd.315404
• Manco, T. (2012). Raw+material=art: Found, scavenged and upcycled. Thames & Hudson.
• Meyers-Brent, S. (2017). Beautiful mess [Exhibition]. Kingston Gallery, Boston, United States. https://sarahartist.com/artwork/4242237-Beautiful%20Mess.html
• Mittler, G. A. (1994). Art in focus (3rd ed.). Glencoe/McGraw-Hill School Pub.
• Sağdıç, D. (2024). Atatürk [İnstallation]. Bigumigu. https://bigumigu.com/haber/tekstil-atigindan-sanat-eserine/
• Sağlam, F., & Enginoğlu, T. (2016). The use of waste objects in art education. The Western Anatolia Journal of Educational Sciences (WAJES), 7(14), 45-58. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/358693
• Tekcan, S. S. (1997). Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi 3. Yem.
• Tokuno, T. (1894). Japanese wood-cutting and wood-cut printing. US Government Printing Office.
• Uz, A. (2023). Kolaj tekniği ve yaratıcı sanat eğitimi için önemi. İdil, 12(108), 1082-1094. https://www.idildergisi.com/makale/pdf/1689587534.pdf
• Wang, Y. (Ed.). (2006). Recycling in Textiles. Woodhead Publishing.
• Wiguna, I. P., Yeru, A. I., Zen, A. P., Yuningsih, C. R., & Kusumanugraha, S. (2021). Use of municipal solid waste and pigment fluorescent as a medium painting. In IOP Conference series: Materials science and engineering: Vol. 1098 (pp. 1-5). IOP Publishing. https://doi.org/10.1088/1757-899X/1098/5/052015 Woolridge, A. C., Ward, G. D., Phillips, P. S., Collins, M., & Gandy, S. (2006). Life cycle assessment for reuse/recycling of donated waste textiles compared to use of virgin material: An UK energy saving perspective. Conservation and Recycling, 46(1), 94-103. https://doi.org/10.1016/j.resconrec.2005.06.006 Yıldız-İlden, S., & Sarıca, S. (2023). Explore the opportunities of transformation and waste in contemporary art. Art and Interpretation, 41(1), 82-89. https://doi.org/10.5152/AI.2023.221652
• Yılmaz, M. (2006). Modernizmden Postmodernizme sanat. Ütopya.
• Yücel, F. (2003). Sürdürülebilir kalkınmanın sağlanmasında çevre korumanın ve ekonomik kalkınmanın karşıtlığı ve birlikteliği. Çukurova University Social Sciences Institute Journal, 11(11), 100-120. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/50136 Yücel, S., & Tiber, B. (2018). Sustainable fashion in ready wear industry. Journal of Textiles and Engineer, 25(112), 370-380. https://doi.org/10.7216/1300759920182511211
• Yurtkulu, E., Yavlak, G. (2022). In sustainable educational materials illustrative approaches and a suggestion. Art-e, 15(29), 265-283. https://doi.org/10.21602/sduarte.1063577