Bir metin türü olarak sözcük listelerinin, çiviyazısının tarih sahnesine çıktığı en erken dönemden başlayarak, bu yazı sisteminin tamamen ortadan kalktığı tarihe kadar Eski Yakındoğu’da çiviyazısının ulaştığı hemen her merkezde belgelendiği görülmektedir. Basit bir öğrenme aracı olduğunu düşünmek bu metin türünün bu derece yaygın olmasını açıklar gibi görünmekle birlikte, sözcük listelerinin 3 binyılı aşkın tarihinin özel olarak incelenmesi durumunda bu metinlerin katip eğitiminde kullanılmak üzere üretilmiş araçlardan fazlası olduğu anlaşılmaktadır. Sözcük listelerinin katip eğitimi için önemli araçlar olduğu açıktır. Ancak çiviyazısı kültürüne ait metin türlerinin içinde sözcük listelerin kendi evrimsel süreci incelendiğinde, bu metinlerin gündelik ihtiyaçlardan bağımsız şekilde gelişmiş entelektüel çalışmalar olduğu anlaşılmaktadır. Modern filoloji disiplinleriyle doğrudan kıyaslanacak nitelikte olmamakla birlikte Eski Yakındoğu’daki sözcük listesi çalışmaları, insanlığın ortak entelektüel evrimi içinde modern filoloji çalışmalarını ortaya çıkaran motivasyonların tarihteki en erken örneğini sergiliyor olması açısından önemlidir. Bu çalışmada çiviyazısı geleneğinde sözcük listelerinin oluşum ve gelişim süreci, katip çevrelerinde bu metinleri ortaya çıkaran motivasyonlar ve bu listelerin eğitim dışındaki işlevleri bağlamında ele alınacaktır.
Lexical lists, as a textual genre, have been extensively documented in various centers of the ancient Near East where cuneiform writing was prevalent, spanning from the earliest periods of its emergence to the complete disappearance of this writing system. The widespread presence of lexical lists in almost every center where cuneiform was employed indicates their significance as a textual genre. While initially perceived as simple learning tools, a comprehensive examination of their over 3 millennia-long history reveals that lexical lists transcend their perceived basic functions. Although not directly comparable to modern philological disciplines, the study of lexical lists in the ancient Near East holds importance in the context of humanity's shared intellectual evolution, as it exemplifies one of the earliest motivations that led to the development of modern philology. This paper aims to explore the genesis and evolution of word lists in the cuneiform tradition, the motivations driving their production within scribal circles, and their multifaceted functions beyond the realm of education.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Eski Önasya Tarihi |
Bölüm | Araştırma Makalesi |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 30 Aralık 2023 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 Cilt: 1 Sayı: 2 |
ASA DERGİSİ Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası lisansı ile lisanslanmıştır.
This work is licensed under Attribution-NonCommercial 4.0 International
ASA DERGİSİ © 2023 by Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi is licensed under Attribution-NonCommercial 4.0 International