Brokers Right to Fee in the Brokerage Contract

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: 1, 342 - 381, 26.06.2023

Fatih Furkan Bilge

https://doi.org/10.47136/asbuhfd.1268756

Öz

With a brokerage contract, the broker undertakes to act as an intermediary for the establishment of a contract. If the client concludes a contract thanks to the brokerage activities performed by the broker, the broker is entitled to a fee. In this respect, it is not sufficient for the broker to have acted as an intermediary in order to be entitled to a fee. The fee paid to the broker is not the reward for the time or effort of the broker, but for the successful result. The established contract must comply with the terms sought by the client. The wage is a mandatory element of the brokerage contract. The brokerage contract is a sub-type of the mandate contract, which is always paid. If it is not decided to carry out the intermediary activities carried out for the purpose of establishing a contract in return for a fee, the existence of a mandate contract is mentioned, not a brokerage contract. It is not obligatory for the amount of the fee to be agreed in the brokerage contract.

Anahtar Kelimeler

Brokerage Contract, Broker, Forfeiture of Fee, Excessive Fee.

SİMSARLIK SÖZLEŞMESİNDE SİMSARIN ÜCRET HAKKI

Öz

Simsarlık sözleşmesi ile simsar, bir sözleşme kurulmasına yönelik olarak aracılık faaliyetinde bulunmayı üstlenir. Müvekkil, simsar tarafından gerçekleştirilen aracılık faaliyetleri sayesinde bir sözleşme kurarsa, simsar ücrete hak kazanır. Bu bakımdan simsarın ücrete hak kazanabilmesi için aracılık faaliyetinde bulunmuş olması yeterli değildir. Simsara ödenen ücret, simsarın harcadığı zamanın veya gösterdiği emeğin değil, başarılı sonucun karşılığıdır. Kurulan sözleşme, müvekkilin aradığı şartlara uygun olmalıdır. Ücret simsarlık sözleşmesinin zorunlu unsurudur. Simsarlık sözleşmesi, vekâlet sözleşmesinin her zaman ücretli yapılan bir alt türüdür. Bir sözleşmenin kurulması amacıyla gerçekleştirilen aracılık faaliyetlerinin, ücret karşılığında yapılması kararlaştırılmamışsa simsarlık sözleşmesinin değil, vekâlet sözleşmesinin varlığından bahsedilir. Simsarlık sözleşmesinde ücret miktarının kararlaştırılmış olması ise zorunlu değildir.

Anahtar Kelimeler

Simsarlık Sözleşmesi, Simsarın Ücrete Hak Kazanması, Ücret Hakkının Kaybı, Aşırı Ücret.

Kaynakça

• Akyazan, Sıtkı. “Tellallık.” BATİDER 6 (1973): 447–462.
• Arkan, Sabih. Ticari İşletme Hukuku. Ankara: Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, 2021.
• Arslanlı, Halil. Kara Ticareti Hukuku Dersleri. İstanbul: Fakülteler Matbaası, 1960.
• Ayhan, Rıza, Hayrettin Çağlar ve Mehmet Özdamar. Ticari İşletme Hukuku Genel Esaslar. Ankara: Yetkin Yayınları, 2021.
• Bakar, Gökhan. Taşınmaz Simsarlığı Sözleşmesinde Ücret ve Tabi Olduğu Hükümler. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2022.
• Becker, Herman. İsviçre Borçlar Kanunu Şerhi İkinci Bölüm Çeşitli Sözleşme İlişkileri Madde: 184 - 551. Ankara: Yargıtay Yayınları, 1993.
• Berki, Şakir. Borçlar Hukuku. Ankara: Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, 1973.
• Bilge, Necip. Borçlar Hukuku Özel Borç Münasebetleri. Ankara: Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, 1971.
• Bozer, Ali, ve Celal Göle. Ticari İşletme Hukuku. Ankara: Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, 2021.
• Bozkurt, Tamer. Türk Hukukunda ve Uygulamada Tellallık. Ankara: Yetkin Yayınları, 2007.
• Büyüknacar, Gönül. “Yargı Kararları Işığında Simsarlık Sözleşmesine İlişkin Ücret Hakkı.” TBB Dergisi, no. 156 (2021): 217–270.
• Buz, Ahmet Gökhun. Eksik Borçlar. İstanbul: Vedat Kitapçılık, 2021.
• Çağlayan, Çağlar. “Taşınmaz Simsarlığı Sözleşmelerinde Yargıtay Uygulaması.” Ankara Barosu Dergisi 1 (2016): 441–455.
• Çeker, Mustafa. “Yargıtay Kararları Işığında Taşınmaz Simsarlığı Sözleşmesinde Ücrete Hak Kazanma”. ÇÜHFD 1, no. 1 (2014): 13–24.
• Demir, Mehmet. Türk Borçlar Kanunu’nun Getirdiği Yenilikler. Ankara: Adalet Yayınevi, 2012.
• Doğanay, İsmail. “Yazılı Şekilde Yapılması Gereken Gayrimenkul Tellallığı Sözleşmesinde, Her İki Tarafın İmzalarının Birlikte Bulunması Şartmı’dır?” BATİDER 6, no. 2 (1971): 247–256.
• Eren, Fikret. Borçlar Hukuku Genel Hükümler. Ankara: Yetkin Yayınları, 2022.
• Eren, Fikret. Borçlar Hukuku Özel Hükümler. Ankara: Yetkin Yayınları, 2021.
• Esener, Turhan. Borçlar Hukuku I. Ankara: Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, 1969.
• Gül, Neytullah. “Simsarın Ücret Hakkı.” AÜHFD 65, no. 4 (2016): 2795–2820.
• Gümüş, Mustafa Alper. Boçlar Hukuku Özel Hükümler. Cilt 2. İstanbul: Vedat Kitapçılık, 2014.
• Hatemi, Hüseyin, Rona Serozan ve Abdülkadir Arpacı. Borçlar Hukuku Özel Bölüm. İstanbul: Filiz Kitabevi, 1992.
• Kaneti, Selim. İsviçre Federal Mahkemesinin Borçlar Hukuku Kararları. Ankara: Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, 1968.
• Karahasan, Mustafa Reşit. Türk Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri. İstanbul: Beta Basım, 2002.
• Karayalçın, Yaşar. Ticari İşletme Hukuku I. Giriş - Ticari İşletme. Ankara: Güzel İstanbul Matbaası, 1968.
• Kaya, Mustafa İsmail. Acentelik Hukuku. Ankara: Adalet Yayınevi, 2014.
• Kayıhan, Şaban. Ticari İşletme Hukuku. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2021.
• Kılıçoğlu, M. Ahmet. Borçlar Hukuku Özel Hükümler. Ankara: Turhan Kitabevi, 2022.
• Kurt, Ekrem. “Tellallık (Simsarlık) Sözleşmesinin Hükümleri.” Prof. Dr. Ali Güzel’e Armağan. Cilt 2. İstanbul: Beta Basım, 2010.
• Meydan, Nihat, ve Fadime Yapal. Emsal Yargıtay Kararları. İstanbul: Zigana Yayıncılık, 2014.
• Oğuzman, Kemal, ve Turgut Öz. Borçlar Hukuku Genel Hükümler. Cilt 1. İstanbul: Vedat Kitapçılık, 2022.
• Olgaç, Senai. Kazai ve İlmi İçtihatlarla Türk Borçlar Kanunu Akdin Nevileri. Cilt 3. Ankara: Şark Matbaası, 1969.
• Oruç, Murat. “Örtülü Bir Boşluk: Ticari Simsarlık Ücret Alacağının Tabi Olduğu Zamanaşımı Süresi.” Türkiye Adalet Akademisi Dergisi 7, no. 30 (2017): 221–236.
• Öcal Apaydın, Bahar. “İsviçre ve Türk Hukukunda Aracı Simsarlık Sözleşmesi Bakımından Çifte Simsarlık Faaliyeti Yürütülmesinin Hüküm ve Sonuçları”. Yıldırım Beyazıt Hukuk Dergisi 2, no. 3 (2018): 143–173.
• Öcal Apaydın, Bahar. İstanbul Şerhi Borçlar Kanunu Özel Borç İlişkileri. Cilt 2. Editör Rona Serozan, Turgut Öz, Faruk Acar, K. Emre Gökyayla, ve Murat Develioğlu. İstanbul: Vedat Kitapçılık, 2018.
• Poroy, Reha, ve Hamdi Yasaman. Ticari İşletme Hukuku. İstanbul: Vedat Kitapçılık, 2015.
• Reisoğlu, Safa. Türk Borçlar Hukuku Genel Hükümler. İstanbul: Beta Basım, 2013.
• Şahin, Turan. Uygulamada Taşınmaz Simsarlığı Sözleşmesi. İstanbul: Aristo Yayınevi, 2018.
• Şahiniz, Salih. Türk Borçlar Hukukunda Gayrimenkul Tellallığı (Emlak Komisyonculuğu - Emlak Danışmanlığı) Sözleşmesi. İstanbul: Beta Basım, 2002.
• Şener, Oruç Hamı. Ticari İşletme Hukuku. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2016.
• Taşdelen, Nihat. Ticari İşler Tellallığı. İstanbul: Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 1993.
• Tekinay, Selahattin Sulhi. Borçlar Hukuku Genel Hükümler. İstanbul: Filiz Kitabevi, 1993.
• Tunçomağ, Kenan. Borçlar Hukuku Genel Hükümler. Cilt 1. İstanbul, 1972.
• Ülgen, Hüseyin, Mehmet Helvacı, Arslan Kaya, ve Füsun Nomer Ertan. Ticari İşletme Hukuku. İstanbul: Vedat Kitapçılık, 2019.
• Velidedeoğlu, Hıfzı Veldet, ve Refet Özdemir. Türk Borçlar Kanunu Şerhi (Genel-Özel). Ankara: Yargıtay Yayınları, 1987.
• Yavuz, Cevdet. Türk Borçlar Hukuku Özel Hükümler. Cilt 2. İstanbul: Beta Basım, 2022.
• Yeniocak, Umut. “Gayrimenkul Tellallığı (Taşınmaz Simsarlığı) Sözleşmesinde Tellallık Ücreti.” İstanbul Barosu Dergisi 83, no. 6 (2009): 3119–3138.
• Yıldırım, Abdulkerim. Türk Borçlar Hukuku Genel Hükümler. Ankara: Adalet Yayınevi, 2015.
• Yıldız, Şükrü. “Taşınmaz Simsarlığı Sözleşmesinin Şekli ve Şekle Uyulmamasının Hukuki Sonuçlar.” MHAD 22, no. 3 (2016): 3045–3059.