Denial of Access in the Context of Public Morality

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: 1, 456 - 486, 26.06.2023

Melisa Seval Meray

https://doi.org/10.47136/asbuhfd.1277123

Öz

Morality is a concept that has been discussed by philosophers for centuries. Nietzsche found morality, which was believed to be necessary to achieve happiness by thinkers like Plato, unnecessary. Although there is still no fully agreed definition of morality; It is possible to define it as "the set of rules and values about what a society or an individual believes is right or wrong". While morality consists of values that can be accepted and believed by a single individual, general morality; It differs from morality in that it expresses the right and wrong rules and values that are accepted and generally accepted as common in a society or a group. In the laws of many countries, general morality is accepted as one of the reasons limiting fundamental rights and freedoms, and it is also possible for some acts to be punished because of their violation of general morality. As a result of the developing technology and world order, many crimes can be committed in the internet environment; Even if it is not within the scope of crime, content contrary to general morality can be easily shared on the internet. Considering the protective and regulatory aspects of the states; It is the responsibility of the state to control the internet environment where content that violates the general morality is shared and to intervene when necessary. Within the scope of this study, the relation of blocking access, which is an intervention method to the internet environment, with general morality will be evaluated.

Anahtar Kelimeler

morality, public morality, denial of access, obscenity, prostitution, gambling, advertising

GENEL AHLAK BAĞLAMINDA ERİŞİMİN ENGELLENMESİ

Öz

Ahlak yüzyıllar boyunca filozoflar tarafından tartışılmış bir kavramdır. Platon gibi düşünürlerce mutluluğa ulaşmak için gerekli olduğuna inanılan ahlakı, Nietzsche gereksiz bulmuştur. Hala tam olarak üzerinde anlaşılmış bir ahlak tanımı bulunmamakla birlikte ahlakı; "bir toplumun veya bir bireyin inandığı neyin doğru veya yanlış olduğu ile ilgili kurallar ve değerlerin bütünüdür" şeklinde tanımlamak mümkündür. Ahlak tek bir birey tarafından da kabul edilip inanılabilecek değerlerden oluşmaktayken genel ahlak; bir toplumda veya bir grup içinde ortak olarak kabul edilen ve genel olarak kabul gören doğru ve yanlış kuralları ve değerleri ifade etmesiyle ahlaktan ayrılır. Birçok ülke kanunlarında genel ahlak temel hak ve özgürlükleri sınırlandırıcı nedenlerden biri olarak kabul edildiği gibi bazı fiillerin genel ahlaka aykırılığı nedeniyle cezalandırılabilmesi de mümkündür. Gelişen teknoloji ve dünya düzeni neticesinde internet ortamında birçok suç işlenebilmekte; suç kapsamında olmasa bile genel ahlaka aykırı içerikler internette kolaylıkla paylaşılabilmektedir. Devletlerin koruyucu ve düzen sağlayıcı yönleri göz önüne alındığında; düzeni bozan genel ahlaka aykırı içeriklerin paylaşıldığı internet ortamını kontrol etmesi ve gerektiğinde müdahale etmesi devletin sorumluluğu kapsamındadır. Bu çalışma kapsamında internet ortamına bir müdahale yöntemi olan erişimin engellenmesinin genel ahlak ile olan ilişkisi değerlendirilecektir.

Anahtar Kelimeler

ahlak, genel ahlak, erişimin engellenmesi, müstehcenlik, fuhuş, kumar, reklam

Kaynakça

• Adalı, Eşref. Bilişim Etiği ve Hukuku. İstanbul: İTÜ Ulusal Yazılım Sertifikasyon Merkezi Yayını, 2017.
• TDK Sözlük. “Ahlak.” Erişim tarihi Ocak 13, 2023. https://sozluk.gov.tr/?kelime=ahlak. “Ahlak.” Yeni Rehber Ansiklopedisi. C. 1. İstanbul: İhlas Gazetecilik, 1993.
• Aktan, Coşkun Can. “Ahlak ve ahlak felsefesine giriş.” Hukuk ve İktisat Araştırmaları Dergisi 1, no. 1 (2009).
• Aktaş, Kadir. “Etik-ahlâk ilişkisi ve etiğin gelişim süreci.” Uluslararası Yönetim ve Sosyal Araştırmalar Dergisi 1, no. 2 (2014): 22-32.
• Ark, Ümmühan. “Hukuk-Ahlak İlişkisi Bağlamında Divan-ı Hikmet,” Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, no. Özel Sayı 1 (2016): 256-268. Artuk, M. Emin, Ahmet Gökcen, M. Emin Alşahin, ve Kerim Çakır. Gerekçeli Ceza Kanunları. Hukuk Yayınları Dizisi 2027. Ankara: Adalet Yayınevi, 2018.
• Aydın, Oya. “Genel Ahlak, Hukuk ve Cinsellik.” Mülkiye Dergisi 37, no. 4 (2013): 139-148.
• Babayiğit, Beşir. “Kumar Oynanması İçin Yer ve İmkan Sağlama Fiilleri.” Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, no. 34 (2018): 283-315.
• Bulut, Nihat. “Hak ve Özgürlüklerin Sınırlandırılması Nedeni Olarak Genel Ahlak.” Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 4, no. 1-2 (2000): 29-42.
• Çifci, Yusuf. “Ahlak ve Ahlaksızlık Arasında Nietzsche.” PESA Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi 2, no. 1 (2016): 65-73.
• Demez, İsmail. “Kişilik haklarının ihlali nedeniyle internet sitelerine erişimin engellenmesi ve/veya içeriğin yayından çıkarılmasında görev ve yetki sorunu,” Bilişim Hukuku Dergisi 3, no. 2 (2021): 338-429.
• Dural, Mustafa, ve Suat Sarı. Türk Özel Hukuku Temel Kavramlar ve Medeni Kanunun Başlangıç Hükümleri. Cilt 1. İstanbul: Filiz Kitabevi, 2016.
• “Ethics | Definition, History, Examples, Types, Philosophy, & Facts | Britannica.” Erişim tarihi Ocak 13, 2023. https://www.britannica.com/topic/ethics-philosophy.
• TDK Sözlük. “Etik.” Erişim tarihi Ocak 16, 2023. https://sozluk.gov.tr/?kelime=etik.
• Engin, Zeynep Üskül. “Toplumsal Ahlak ve Hukukun Kesiştiği Noktada Kadın Sorunsalı”. İHFSA – Hukuk Felsefesi ve Sosyolojisi Arkivi. haz. Hayrettin Ökçesiz, Gülriz Uygur, Saim Üye. 123–137. İstanbul: İstanbul Barosu Yayınları, 2014 TDK Sözlük. “Fuhuş.” Erişim tarihi Ocak 18, 2023. https://sozluk.gov.tr/?kelime=fuhuş.
• Gerçeker, Hasan. Yorumlu ve Uygulamalı Türk Ceza Kanunu. Cilt 2. Ankara: Seçkin, 2017.
• Güloğlu, Yavuz. “Ahlak Kurallarının Türk Hukuk Sistemine Etkisi”. Süleyman Demirel Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 10, no. 2 (2020): 1-18.
• Hafızoğulları, Zeki, ve Muharrem Özen. Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler Topluma Karşı Suçlar. Ankara: US- A Yayıncılık, 2017.
• Karagözoğlu, Hümeyra. “‘Homo Homini Lupus’: Thomas Hobbes’ un Ahlâk Felsefesi Üzerine”. Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, no. 31 (2006): 215-242.
• Kent, Bülent. Türkiye’de İnternet Sitelerine Erişimin Engellenmesi. Ankara: Adalet Yayınevi, 2019.
• Kılınç, Doğan. “Türk hukukunda ve mukayeseli hukukta internet sitelerine erişimin engellenmesi ve ifade hürriyeti.” Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 14, no. 2 (2010): 407-54.
• Kızılkurt, Ahmet. “Bireysel ve Toplumsal Ahlak Anlayışı (Platon ve Farabi Karşılaştırılması).” Genç Mütefekkirler Dergisi 3, no. 2 (25 Aralık 2022): 338-61.
• TDK Sözlük. “Kumar.” Erişim tarihi Ocak 18, 2023. https://sozluk.gov.tr/?kelime=kumar.
• TDK Sözlük. “Müstehcen.” Erişim tarihi Ocak 17, 2023. https://sozluk.gov.tr/?kelime=müstehcen.
• TDK Sözlük. “Müstehcenlik.” Erişim tarihi Ocak 17, 2023. https://sozluk.gov.tr/?kelime=müstehcenlik.
• Özbek, Veli Özer, Koray Doğan, Pınar Bacaksız, ve İlker Tepe. Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2018.
• Özekes, Muhammet. Sorular / Şemalar / Örneklerle Temel Hukuk Bilgisi. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2016.
• Özel, Kadir Can. “Etik ve Etik-Hukuk Arasındaki İlişki.” Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, no. 33 (2018): 685-708.
• Özlem, Doğan. Etik-ahlak felsefesi. İstanbul: Notos Kitap Yayıncılık Eğitim Danışmanlık ve Sanal Hizmetler Tic. Ltd. Şti., 2010.
• Sekman, Aziz. “Kant’ın Ahlak Delili.” İnönü Üniversitesi Kültür ve Sanat Dergisi 3, no. 2 (2017): 58-61. https://doi.org/10.22252/ijca.365263.
• Soyaslan, Doğan. Ceza Hukuku Özel Hükümler. Ankara: Yetkin Yayınları, 2018.
• Taşkın, Cankat. İnternete Erişim Yasakları. Ankara: Seçkin, 2016.
• Uygun, Oktay. “Immanuel Kant ve Ahlakın Temel İlkesi.” Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 18, no. 2 (15 Ekim 2021): 1439-54.
• Üstün, Çağatay. “Etik ve Ahlak Konusuna Genel Bakış.” Hemşirelikte Etik. İzmir: Ege Üniversitesi Basımevi, 2015.
• Yıldız, Abdulkadir: Hukuk ve Ahlak Arasındaki İlişki, Temelleri ve Uygulamalarıyla İş Ahlakı, Editörler: Nihat Erdoğmuş, Ömer Torlak, Kübra Bilgin Tiryaki, İGİAD Yayınları, 2018.
• Zafer, Hamide. “Fuhuş Suçu (TCK m. 227).” Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Prof. Dr. Durmuş Tezcan’a Armağan 21 (2019): 3157-3183