The Problem of Punisment of the Crime of Fraud Committed by Omission

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 2 Prof. Dr. Mustafa Avcı'ya Armağan, 1334 - 1368, 03.01.2025

Meral Ekici , Burak Taş

https://doi.org/10.47136/asbuhfd.1534102

Öz

Crimes committed by omission constitute one of the most controversial issues of criminal law. Negligent crimes are divided into two as real and apparent negligent crimes. Violations of the norm that occur by not to act that the criminal laws order individuals to do constitute genuine omission crimes. On the other hand, the acts prohibited by the Criminal Laws constitute positive act crimes. In the case that positive crimes committed by acting contrary to a norm of prohibition, that is, with the actions prohibited by the law, are committed by ommission, we speak of derivative omission crimes.
It is one of the main problems of criminal law whether it is possible to commit all positive act crimes committed by ommission. In this context, it is controversial whether the crime of fraud, which is committed by positive act as a rule, can also be committed by ommission, even if it is concluded that it can be committed by commission, whether it can be punished. Unlike the German and Italian Penal Codes, the general provisions of the Turkish Penal Code No. 5237 do not contain a general regulation that would constitute the legal basis for the punishment of positive acts committed by ommission. This situation leads to the emergence of different approaches in the doctrine and judicial decisions, in some cases violating the principle of legal security.
Since the TPC No. 5237 does not have a general regulation on the positive act crimes committed by ommission, there is no legal basis for punishing this form of crimes if the positive act crimes regulated in the special provisions book of the TPC are committed by ommission. Therefore, the view that the crime of fraud committed by ommission can also be punished contradicts the requirements of the principle of legality. In this study, the punishability of the crime of fraud committed by ommission in the context of legal security and the principle of legality is examined.

Anahtar Kelimeler

Fraud, Deception, Omission, Obligation to Disclose, Principle of Legality and Security

İHMALİ HAREKETLERLE İŞLENEN DOLANDIRICILIK SUÇUNUN CEZALANDIRILMASI SORUNU

Öz

İhmali hareketle işlenen suçlar ceza hukukunun en tartışmalı konuları arasında yer almaktadır. İhmali suçlar gerçek ve görünüşte ihmali suçlar olarak ikiye ayrılmaktadır. Ceza kanunlarının bireylere yapılmasını emrettiği hareketlerin yapılmamasıyla gerçekleşen norma aykırılıklar gerçek ihmali suçları oluşturur. Ceza Kanunlarının yasakladığı hareketlerin yapılmasıyla ise icrai suçlar oluşur. Bir yasak normuna aykırı hareket ederek yani kanunun yapılmasını yasakladığı hareketleri yaparak işlenen icrai suçların ihmali hareketle işlenmesi durumunda ise gerçek olmayan ihmali suçlardan söz edilir.
İcrai hareketle işlenen bütün suçların ihmali hareketle işlenmesinin mümkün olup olmadığı, ceza hukukunun temel problemlerindendir. Bu bağlamda kural olarak icrai hareketlerle işlenen dolandırıcılık suçunun ihmali hareketlerle de işlenip işlenemeyeceği, ihmali hareketlerle işlenebileceği sonucuna ulaşılsa bile, cezalandırılıp cezalandırılamayacağı tartışmalıdır. 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun genel hükümler kitabında, Alman ve İtalyan Ceza Kanunlarından farklı olarak, ihmali hareketle işlenen icrai suçların cezalandırılmasının hukuki dayanağını oluşturacak genel bir düzenleme bulunmamaktadır. Bu durum doktrin ve yargı kararlarında konuya ilişkin, kimi zaman hukuki güvenlik ilkesini de ihlal eder nitelikte, farklı yaklaşımların ortaya çıkmasına neden olmaktadır.
5237 sayılı TCK’da ihmali hareketle işlenen icrai suçlara ilişkin genel bir düzenleme bulunmadığından, TCK’nın özel hükümler kitabında düzenlenmiş olan icrai suçların, ihmali hareketle işlenmesi durumunda, suçların bu işleniş şeklinin cezalandırılmasının hukuki dayanağı yoktur. Bu nedenle ihmali hareketle işlenen dolandırıcılık suçunun da cezalandırılabileceği görüşü, kanunilik ilkesinin gerekleriyle çelişmektedir. Bu çalışmada, hukuk güvenliği ve kanunilik ilkesi bağlamında ihmali davranışla işlenen dolandırıcılık suçunun cezalandırılabilirliği irdelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Dolandırıcılık, Hile, İhmali Davranış, Aydınlatma Yükümlülüğü, Kanunilik ve Hukuki Güvenlik İlkesi

Kaynakça

• Arslan, Uğur. “Sigorta Dolandırıcılığı Suçu.” Türkiye Barolar Birliği Dergisi 30, no.130 (2017): 89-118.
• Artuç, Mustafa. Malvarlığına Karşı Suçlar. Ankara: Adalet Yayınevi, 2018.
• Artuk, Mehmet Emin, Gökcen, Ahmet, Alşahin, Mehmet Emin ve Çakır, Kerim. Ceza Hukuku Genel Hükümler. Ankara: Adalet Yayınevi, 2020.
• Artuk, Mehmet Emin, Gökcen, Ahmet, Alşahin, Mehmet Emin ve Çakır, Kerim. Ceza Hukuku Özel Hükümler. Ankara: Adalet Yayınevi, 2021.
• Bıkmaz, Raif. Türk Ceza Hukukunda Dolandırıcılık Suçu. İstanbul: İstanbul Kültür Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi, 2023.
• Carthy, Samuel. “A Critical Analysis of the Criminalisation of Omissions.” Trinity Collage Law Review. <https://trinitycollegelawreview.org/a-critical-analysis-of-the-criminalisation-of-omissions/#_ftnref12> Erişim Tarihi: Haziran 18, 2024.
• Centel, Nur ve Zafer, Hamide ve Çakmut, Özlem. Kişilere Karşı İşlenen Suçlar. İstanbul: Beta Yayınları, 2021. Demirbaş, Timur. Ceza Hukuku Genel Hükümler. Ankara: Seçkin Yayınları, 2022.
• Dönmezer, Sulhi. Kişilere ve Mala Karşı Cürümler. İstanbul: Beta Yayınları, 2001.
• Dönmezer, Sulhi ve Erman, Sahir. Nazarî ve Tatbikî Ceza Hukuku Genel Kısım Cilt I. İstanbul: Beta Yayınevi, 1997. Dülger, M. Volkan. Ceza Hukuku Genel Hükümler. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2023.
• Eisele, Jörg. Strafrecht Besonderer Teil II, Eigentumsdelikte und Vermögensdelikte. Stuttgart: Kohlhammer, 2015. Eker Kazancı, Behiye ve Zeyrek, İlker. “TCK’da Dolandırıcılık Suçu.” Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 21, (2019), 517-583.
• Ekici Şahin, Meral, Dolandırıcılık Suçu. Ankara: Adalet Yayınevi 2019.
• Erdoğu, Osman. Dolandırıcılık Suçunda Hile Unsuru. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 2019.
• Erem, Faruk. Dolandırıcılık. Ankara: Ankara Üniversitesi Hukuk Yayınları, 1956.
• Fischer, Thomas. Strafgesetzbuch und Nebengesetze. Baden-Baden: C.H. Beck, 2018.
• Ginsburg, Elliot ve Caruso, Carmen. “Fraud by Omission: An Argument for Broader Disclosures and Renewed Enforcement.” Franchise Law Journal 35, no.1 (2015): 1-18.
• Gökcen, Ahmet ve Balcı, Murat “Dolandırıcılık Suçu.” Malvarlığına Karşı Suçlar. Ankara: Adalet Yayınevi, 2018.
• Güray, Erhan. Dolandırıcılık ve Belgede Sahtecilik Davalarında Yargılama Süreci. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2023.
• Hafızoğulları, Zeki ve Özen, Muharrem. Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler. Ankara: US-A Yayıncılık, 2017.
• Hakeri, Hakan. Ceza Hukuku Genel Hükümler. Ankara: Adalet Yayınevi, 2024.
• Hakeri, Hakan. Ceza Hukukunda İhmal Kavramı ve İhmali Suçların Çeşitleri. Ankara: Seçkin Yayınları, 2003.
• Hakeri, Hakan. “İhmali Suçlar,” Ceza Hukuku Dergisi 2, no.4 (2007): 137-169.
• Kamışlı, Gani. Dolandırıcılık Suçu. Ankara: Seçkin Yayınları, 2023.
• Bayraktar Köksal, Kangal Zeynel, Evik, Vesile Sonay, Memiş Kartal, Pınar, Yıldız, Ali Kemal, Akyürek, Güçlü, Sınar, Hasan, Retornaz, Eylem Aksoy, Bostancı Bozbayındır, Gülşah, Evik, Ali Hakan, Altunç, Sinan, Aytekin İnceoğlu, Asuman ve Erman, Barış. Özel Ceza Hukuku - Malvarlığına Karşı Suçlar. İstanbul: On İki Levha Yayıncılık, 2018. Kılıçarslan İsfen, Sibel. “Alman Ceza Kanunu’nda Dolandırıcılık Suçunun Maddi Unsuru Olarak Aldatma.” Hukuk Köprüsü 5, no.9 (2015): 81-91
• Kindhäuser, Urs ve Boese, Martin. Strafrecht Besonderer Teil II, Straftaten Gegen Vermögensrechte. Baden-Baden: Nomos, 2019.
• Koca, Mahmut ve Üzülmez, İlhan. Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler. Ankara: Seçkin Yayınları, 2023.
• Koca, Mahmut ve Üzülmez, İlhan. Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler. Ankara: Adalet Yayınevi, 2023.
• Maass Wolfgang. Betrug verübt durch Schweigen. Giessen: Brühl, 1982.
• Malkoç, İsmail. Açıklamalı Türk Ceza Kanunu Cilt III. Ankara: Yazarın Kendi Yayını, 2013.
• Maurach, Reinhart, Christian Schroeder, Friedrich ve Maiwald, Manfred. Strafrecht Besonderer Teil., Teilband 1, Heidelberg: Müller, 2009.
• Mitsch, Wolfgang. Strafrecht, Besonderer Teil 2: Vermögensdelikte. Heidelberg: Springer, 2015.
• Monaghan, Chris. Financial Crime and Corporate Misconduct- A Critical Evaluation of Fraud Legislatio. ed. Chris Monaghan ve Nicola Monaghan. London ve New York: Routledge, 2019.
• Nicorici, Cristina. “Commission by Omission.” New Legal Reality: Challenges and Perspectives-The 8th International Scientific Conference of the Faculty of Law of the University of Latvia (Riga, 21-22 October 2021): 347-353.
• Okuyucu Ergün, Güneş. “Dolandırıcılık Suçunun Susmak Suretiyle İşlenmesi Sorunsalı.” İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 12, no.1 (2021): 304-312.
• Önder, Ayhan. Şahıslara ve Mala Karşı Cürümler ve Bilişim Alanında Suçlar. İstanbul: Filiz Kitabevi, 1994.
• Özgenç, İzzet. Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler. Ankara: Seçkin Yayınevi, 2023.
• Veli Özer Özbek, Koray Doğan, Serkan Meraklı, Pınar Bacaksız ve İsa Başbüyük, Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler. Ankara: Seçkin Yayınları, 2023.
• Özbek, Veli Özer, Doğan, Koray ve Bacaksız, Pınar. Türk Ceza Hukuku Özel Hükümler. Ankara: Seçkin Yayınları, 2023. Özgenç, İzzet. Ekonomik Çıkar Amacıyla İşlenen Suçlar. Ankara: Seçkin Yayınları, 2002.
• Öztürk, Bahri ve Erdem, Mustafa Ruhan. Uygulamalı Ceza Hukuku ve Güvenlik Tedbirleri Hukuku. Ankara: Seçkin Yayınları, 2018.
• Öztürk, Sami. Güveni Kötüye Kullanma-Bedelsiz Senedi Kullanma-Dolandırıcılık ve TCK Genel Hükümler. Ankara: Adalet Yayınevi, 2022.
• Perron, Walter in: Schoenke, Adolf ve Schroeder, Horst. Strafgesetzbuch Kommentar, München: C.H. Beck, 2019.
• Rengier, Rudolf. Strafrecht, Besonderer Teil 1: Vermögensdelikte, München: C.H. Beck, 2015.
• Robinson, Paul H. “Liability for Omissions: A Brief Summary and Critique of Criminal Liability for Omissions: A Brief Summary and Critique of the Law in the United States.” New York Law School Law Review 29, no.1 (1984): 101-124.
• Seibert, Thomas. Die Garantenpflichten beim Betrug, Hamburg: Dr. Kovač, 2017.
• Tezcan, Durmuş, Erdem, Mustafa Ruhan ve Önok, Murat. Teorik ve Pratik Ceza Özel Hukuku. Ankara: Seçkin Yayınları, 2023.
• Toroslu, Nevzat. Ceza Hukuku Özel Kısım. Ankara: Savaş Yayınevi, 2018.
• Tümerkan, Somay. Dolandırıcılık Suçu (Karşılıksız Çek Keşidesi Fiilleri). İstanbul: Kazancı Hukuk Yayınları, 1987.
• Türay, Aras. “Hukuki İşlemlerde Basit Dolandırıcılık Suçu.” Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 9, no.1 (2010): 1681-1697.
• Wessels, Johannes, Hillenkamp, Thomas ve Schuhr, Jan C. Strafrecht Besonderer Teil 2, Straftaten gegen Vermögenswerte. Heidelberg: C.F. Müller, 2018.
• Yaşar, Osman, Gökcan, Hasan Tahsin ve Artuç, Mustafa. Yorumlu Uygulamalı Türk Ceza Kanunu, 4. Cilt, Ankara: Adalet Yayınevi, 2014.
• Yavrutürk, M. Yasin. Bilişim Sistemlerinin Araç Olarak Kullanılması Suretiyle Dolandırıcılık Suçu. Ankara: Adalet Yayınevi, 2023.
• Yurtlu, Fatih. İhmali Suçlar. Ankara: Seçkin Yayınları, 2022.