İstanbul Aydın Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik 1. Sınıf Öğrencilerinin Beslenme Alışkanlıkları ve Fiziksel Aktivite Düzeylerinin Saptanması

Yıl 2018, Cilt: 4 Sayı: 1, 45 - 60, 08.04.2018

İndirani Kalkan , Merve Pehlivan Serap Andaç Öztürk , Gülgün Ersoy

Öz

Amaç: Beslenme
ve aktif yaşam; sağlığın korunması, obezite ve kronik hastalıkların önlenmesinde
doğumdan itibaren yaşamın vazgeçilmez bir parçasıdır. Günümüz yaşam biçimi değişikliklerine,
beslenme ve aktif yaşam konularındaki bilgi ve olanakların yeterli olarak
kullanılmamasına bağlı olarak üniversiteli öğrenciler, sağlıksız beslenme alışkanlıkları
ve inaktif yaşam sürdürmektedir. Bu çalışma; beslenme ve fiziksel aktivite
konusunda daha duyarlı oldukları düşüncesi ile Beslenme ve Diyetetik bölümü öğrencilerinin
beslenme alışkanlıkları ve fiziksel aktivite düzeylerini saptamayı amaçlamıştır.

Gereç ve Yöntem:İstanbul
Aydın Üniversitesi, Beslenme ve Diyetetik bölümü 1. Sınıfında öğrenim gören 51
kız öğrenci çalışmaya alınmıştır. Öğrencilerin beslenme alışkanlıkları ve
fiziksel aktivite düzeyleri, anket yöntemiyle sorgulanmış ve bel çevresi ölçümü,
vücut ağırlığı, boy uzunluğu ölçümleri Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) standartlarına
göre değerlendirilmiştir. Veriler SPSS 19.0 paket programı kullanılarak analiz edilmiş,
verilerin değerlendirilmesinde; ortalama (standart sapma), yüzde, sıklık ve ki-kare
testi kullanılmıştır.

Bulgular: Yaş
ortalamaları 19.12 olan öğrencilerin, Beden Kütle İndeksi (BKİ) ve bel çevresi
ortalamaları sırasıyla; 20.64 kg/m2  ve
71.56 cm’dir. BKİ sınıflamasına göre öğrencilerin; %25.5’ sı zayıf, % 66.7’si
normal ve %7.8’i fazla kiloludur. Bel ölçüsü sınıflandırmasına bakıldığında ise
öğrencilerin %84.3’ünün normal, %15.7’sinin riskli grubuna girdiği görülmüştür.
Öğrencilerin en çok atladığı öğün kahvaltı (%51.0) olup, %84.3’ü fast-food,
%58.8’u sebze-meyveyi her gün tükettiklerini

söylemiştir.
Fiziksel aktivite düzeyleri de sorgulanan öğrencilerin %57.1’iorta şiddette,
%73.5’i de ‘‘yüksek şiddette spor yapıyor musunuz’‘ sorusuna hayır cevabı vermiştir.
BKİ ile fiziksel aktivite düzeyi arasında bir ilişki bulunmamış, bel çevresi
ile BKİ arasında pozitif bir ilişki bulunmuştur (p<0.05).

Sonuç: Çalışma
sonucunda; öğrencilerin beslenmeleri ile ilgili bazı hatalar yaptığı, fiziksel
aktivite düzeylerinin düşük olduğu, öğrencilerin yarısından fazlasının BKİ’sinin
normal, dörtte birinin zayıf kategorisinde olduğu bulunmuştur. Bel çevresi
ortalamaları ise çoğu öğrencide önerilen normal sınırlar içerisindedir ve bel çevresi
ile BKİ arasında pozitif bir ilişki bulunmuştur. Bu bulgular, aynı öğrencilerle
son sınıfta tekrarlanması düşünülen bu çalışmanın ilk verilerini oluşturması açısından
önemlidir.

Anahtar Kelimeler

üniversite öğrenciler, beslenme alışkanlık, fiziksel aktivite

Kaynakça

• [1] Türkiye’ye Özgü Besin ve Beslenme Rehberi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü. Ankara, 2015.
• [2] Johansen A. Rasmussen S. Madsen M. (2006). Health behaviour among adolescents in Denmark: Influence of school class and individual risk factors. Scandinavian Journal of Public Health, 34(6): 32–40.
• [3] Gordon-Larsen P. Nelson MC. Popkin BM. (2004). Longitudinal physical activity and sedentary behavior trends: adolescence to adulthood. American Journal of Preventive Medicine.27:277–83.
• [4] Jekielek S. Brown B. (2005). The transition to adulthood: characteristics of young adults ages 18 to 24 in America. Annie E. Baltimore: Casey Foundation.
• [5] Hogan DP. (1978). The variable order of events in the life course. American Sociological Review.43:573–86.
• [6] Global Health Observatory (GHO) data: prevalence of insufficient physical activity. [http://www.who.int/gho/ncd/risk_factors/physical_ activity_text/en/]. Accessed 15 Apr 2015
• [7] Brymer E. Davids K. (2016). Designing environments to enhance physical and psychological benefits of physical activity: a multidisciplinary perspective.Sports Medicine.46:925–6.
• [8] Jakicic JM. King WC. Marcus MD. et al. (2015). Short-term weight loss with diet and physical activity in young adults: the IDEA study. Obesity.23:2385–97. İstanbul Aydın Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik 1. sınıf Öğrencilerinin Beslenme Alışkanlıkları ve Fiziksel Aktivite Düzeylerinin Saptanması 58
• [9] Simons D. Rosenberg M. Salmon J. et al. (2015). Psychosocial moderators of associations between life events and changes in physical activity after leaving high school. Preventive Medicine. 72:30–3.
• [10] Molina-Garcia J. Queralt A. Castillo I. Sallis JF. (2015). Changes in physical activity domains during the transition out of high school: psychosocial and environmental correlates. Journal of Physical Activity and Health.12:1414–20.
• [11] Kelly S. Stephens J. Hoying J. et al. (2017). A systematic review of mediators of physical activity, nutrition, and screen time in adolescents: implications for future research and clinical practice. Nursing Outlook, http://dx.doi.org/10.1016/j.outlook.2017.07.011.
• [12] Robinson-O’Brien R. et al. (2009). Characteristics and dietary patterns of adolescents who value eating locally grown, organic, nongenetically engineered, and nonprocessed food. Journal of nutrition education and behavior 41.1: 11-18.
• [13] Azadbakht L. Esmaillzadeh A. (2012). Macro and micro-nutrients intake, food groups consumption and dietary habits among female students in Isfahan University of Medical Sciences. Iranian Red Crescent Medical Journal, 14(4): 204e-209.
• [14] Senekal M. Lasker GL. Van Velden L. Laubscher R. Temple NJ. (2016). Weight-loss strategies of South African female university students and comparison of weight management-related characteristics between dieters and non-dieters. BMC Public Health, 16, 918. http://dx.doi. org/10.1186/s12889-016-3576-x.
• [15] Turhan, E. Inandi, T. Col, M. et al (2016). Smoking cessation and attitudes, belief, observation, and education of medical students, in Turkey. Journal of Nepal Medical Association, 54(202), 55-62.
• [16] García, P. Martínez-Monzo, J. (2002). Habitos alimentarios de los alumnos de la universidad politecnica de Valencia. Revista Espanola de Nutricion Comunitaria, 8, 90-94.
• [17] Ersoy G. Özdemir G. (2010). Akdeniz Diyetinin Sağlığa Yararları. Türkiye Klinikleri Cardiovascular Sciences, 22(1):75-84. Indrani Kalkan, Merve Pehlivan, Serap Andaç Öztürk, Gülgün Ersoy Aydın Sağlık Dergisi - Yıl 4 Sayı 1 - Nisan - 2018 (45-60) 59
• [18] Sakamaki R. Toyama K. et al. (2005). Nutritional knowledge, food habits and health attitude of Chinese university students a cross sectional study. Nutrition journal, 4(1), 4.
• [19] Nour M. Sui Z. Grech A. et al. (2017) The fruit and vegetable intake of young Australian adults: a population perspective. Public Health Nutrition:1-14.
• [20] Kim HK. Kim JH. Jung HK. (2012) A comparison of health related habits, nutrition knowledge, dietary habits, and blood composition according to gender and weight status of college students in Ulsan. Korean Journal of Nutrition, 45.4: 336-346.
• [21] Breitenbach Z. et al. (2016). Examination of Hungarian college students’ eating habits, physical activity and body composition. European Journal of Integrative Medicine 8: 13-17.
• [22] Haşıl Korkmaz N. (2010) Uludağ Üniversitesi öğrencilerinin spor yapma ve beslenme alışkanlıklarının incelenmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23.2.
• [23] Barzegari A. et al. (2011) A study of nutrition knowledge, attitudes and food habits of college students. World Applied Sciences Journal 15.7: 1012-1017.
• [24] Onurlubaş E. Doğan HD. Demirkıran S. (2015) Üniversite öğrencilerinin beslenme alışkanlıkları. Gaziosman Paşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 32.3: 61-69.
• [25] Driskell JA. Kim YN. Goebel KJ. (2005). Few differences found in the typical eating and physical activity habits of lower-level and upperlevel university students. Journal of the American Dietetic Association, 105, 798–801.
• [26] Racette SB. Deusinger SS. Strube MJ. et al. (2005). Weight changes, exercise, and dietary patterns during freshman and sophomore years of college. Journal of American College Health, 53,245–251. İstanbul Aydın Üniversitesi Beslenme ve Diyetetik 1. sınıf Öğrencilerinin Beslenme Alışkanlıkları ve Fiziksel Aktivite Düzeylerinin Saptanması 60
• [27] Durmaz H. Sağun E. Tarakçı Z. (2002). Yüksekokul öğrencilerinin içme sütü tüketim alışkanlıkları, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi,13(1-2): .69-73.
• [28] Garibağaoğlu M. Budak N. Öner N. Sağlam Ö. Nişli K. (2006); Üç farklı üniversitede eğitim gören kız öğrencilerin beslenme durumları ve vücut ağırlıklarının değerlendirmesi, Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences), 15(3):173- 180.
• [29] Rakıcıoglu N. Yıldız EA. (2011). Energy and nutrient intake and food patterns among Turkish university students. Nutrition Research and Practice, 5(2), 117e123.
• [30] Cortes MT. Gimenez JA. Motos P. Cadaveira F. (2014). The importance of expectations in the relationship between impulsivity and binge drinking among university students. Adicciones, 26(2), 134-145.
• [31] Patino-Maso J. Gras-Perez E. Font-Mayolas S. et al. (2013). Cocaine abuse and multiple use of psychoactive substances in university students. Enfermería Clínica, 23(2), 62e67. http://dx.doi.org/10.1016/ j.enfcli.2013.02.00. [32] Baldini M. Pasqui F. Bordoni A. et al (2009). Is the mediterranean lifestyle still a reality? Evaluation of food consumption and energy expenditure in Italian and Spanish university students. Public Health Nutrition, 12(2), 148-155.
• [33] Papadaki A. Hondros G. et al. (2007). Eating habits of university students living at, or away from home in Greece. Appetite 49.1:169-176.
• [34] Downes L. (2015) Physical activity and dietary habits of college students. The Journal for Nurse Practitioners, 11.2:192-198.
• [35] Haşıl N. (2010) Uludağ Üniversitesi öğrencilerinin spor yapma ve beslenme alışkanlıklarının incelenmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 23.2.
• [36] T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık İstatistikleri Yıllığı, SB-SAGEM-2015/2, Ankara, 2015.