Üniversite Öğrencilerinin Yeme Tutumu, Davranışları ve Fiziksel Aktivite Düzeyinin Değerlendirilmesi

Yıl 2019, Cilt: 5 Sayı: 2, 121 - 132, 12.09.2019

Shima Houshyari İndrani Kalkan

Öz

Bu çalışmanın amacı, bireylerde yeme davranışlarının değerlendirilmesi

amacı ile geliştirilen Hollanda Yeme Davranışı Anketi’nin üniversiteli

öğrencilere uygulanarak yeme tutum ve davranışlarını değerlendirmek ve

fiziksel aktivite (IPAQ) düzeyini belirlemektir. Araştırma, İstanbul Aydın

Üniversitesi’nde eğitim gören 100 kadın, 100 erkek öğrenci olmak üzere 200

kişi üzerine yapılmıştır. Yeme davranışı; Hollanda Yeme Davranışı Anketi

(DEBQ) ile ve fiziksel aktivite düzeyi; Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketi

(IPAQ) ile değerlendirilmiştir. Ayrıca katılımcılara demografik özellikleri

ve genel bilgileri içeren 12 soruluk genel bir anket uygulanmıştır. Elde edilen

veriler IBM SPSS Statistics 22 (IBM SPSS, Türkiye) programı kullanarak

analiz edilmiş, verilerin değerlendirilmesinde; Ortalama, (Standart sapma),

frekans ve one-way Anova testi kullanılmıştır. Olguların yaşları 18 ile 26

arasında değişmekte, ortalaması 21.62±1.98’dir. Boyları 155 ile 190 cm

arasında değişmekte, ortalaması 173,66±8.95’dir. Kiloları 43 ile 98 kg

arasında değişmekte, ortalaması 68.53±14.87’dir. BMI değerleri 16.49

ile 31.55 arasında değişmekte, ortalaması 22.49±3.27’dir. Bireylerin BKİ

gruplarına ve cinsiyetlerine göre DEBQ puanları değerlendirildiğinde zayıf

olan bireylerde, obez olan bireylere göre duygusal yeme puan ortalaması

daha yüksek olduğu saptanmıştır. Obez bireylerde kısıtlayıcı yeme

davranışı yüksek görünürken, dışsal yeme davranışının zayıf bireylerde

daha yüksek olduğu görülmektedir. Şiddetli fiziksel aktivite puanının, orta

dereceli fiziksel aktivite puanına göre düşük olduğu saptanırken, özellikle

yürüme puanının oturma puanına göre daha düşük olduğu bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Üniversite öğrencisi, Uluslararası fiziksel aktivite (IPAQ) Hollanda yeme davranışı (DEBQ)

Kaynakça

• [1] Fişek, K. Devlet Politikası ve Toplumsal Yapıyla İlişkileri Açısından Spor Yönetimi. Ankara: AÜ SBF Yayınları, 1983. [2] Korkmaz, N.H. Uludağ Üniversitesi öğrencilerinin spor yapma ve beslenme alışkanlıklarının incelenmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2012, 32: 399-413. [3] Baysal, A. Beslenme. Şahin Matbaacılık, Ankara: 2007. [4] Vançelik, S., Önal, S., Güraksın, A., Beyhu, E. Üniversite öğrencilerinin beslenme, bilgi ve alışkanlıkları ile ilişkili faktörler. TSK Koruryucu Hekimlik Bülteni, 2007, 6(4): 242-248. [5] Tam, C., Cherry, F.N., Chak, M.Y. Disordered eating attitudes and behaviours among adolescent in Hong Kong: prevalence and correlates. J Paediatr Child Health, 2007, 43: 811-817. [6] Loth, K., Bergi Van Den. P., Eisenberg, M.E, Neumark-Sztainer, D. Stressful life events and disordered eating behaviors: findings from project. Eat. Journal of Adolescent Heath, 2008, 12(43): 514-516. [7] Barker, M., Robinsons, S., Wilman, C., Barker, DJ. Behavior, body composition and diet in adolescent girls. Appetite, 2000, 35(2): 161-170. [8] Bandura, A. Self efficacy toward unifying theory of behavior change. Psychological Review, 1997, 84(3): 191-215. [9] Wilson, L.B., Hollins, T., Clopton, J.R. Construction and validation of the healthy eating and weight self-efficacy (HEWSE) scale. Eating Behaviors, 2014, 15: 490-492. [10] Mahan, L.K., Escott-Stump, S., Raymond, J..L. Krause’s Food & Nutrition Therapy. 13th ed. Elsevier Science Health Science Division, 2008. [11] Raj, M., Kumar, R.K. Obesity in children & adolescents. The Indian Journal of Medical Research. 2010, 132: 598-607. [12] Goran, M.I., Ball, G.D., Cruz, M.L. Obesity and risk of type 2 diabetes and cardiovascular disease in children and adolescents. J Clin Endocrinol Metab, 2003, 88: 1417-27. [13] Kargar, M., Sabet Sarvestani, R., Tabatabaee, H.R., Niknami, S. The Assessment of Eating Behaviors of Obese, Over Weight and Normal Weight Adolescents in Shiraz, Southern Iran. IJCBNM, 2013, 1(1): 35-42. [14] Pekcan, G. Adolesan Döneminde Beslenme. Klinik Çocuk Forumu, 2004, 4:1:38-47. [15] Bailly, Maitre, Amanda, Herve., Alaphilippe, 2012; Baños et al., 2011; Bozan et al., 2011; Cebolla, Barrada, van Strien, Oliver, & Baños, 2014; Halvarsson & Sjoden, 1998; Lluch et al., 1996; van Strien & Oosterveld, 2008; Wardle, 1987. [16] Haase, A., Steptoe, A., Sallis, J.F., Wardle, J. Leisure-time physical activity in university students from 23 countries: associations with health beliefs, risk awareness, and national economic development. Prev Med, 2004, 39: 182-90. [17] Savcı, S., Öztürk, M., Arıkan, H., İnal-İnce, D., Tokgözoğlu, L. Physical Activity Levels of University Students. Archieves of Turkish Cardiology, 2006, 34: 166-172. [18] Burke, S.M., Carron, A.V., Eys, M.A. Physical activity context and university student’s propensity to meet the guidelines Centers for Disease Control and Prevention/American College of Sports Medicine. Med Sci Monit, 2005, 11: CR1716. [19] Hallal, P.C., Victora, C.G., Wells, J.C., Lima, R.C. Physical inactivity: prevalence and associated variables in Brazilian adults. Med Sci Sports Exerc, 2003, 35: 1894-900. [20] Baş Aslan, Ü. Fiziksel aktivite düzeyinin farklı yöntemlerle değerlendirilmesi. Doktora Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2003. [21] Şanlı, E. Öğretmenlerde Fiziksel Aktivite Düzeyi-Yaş, Cinsiyet ve Beden Kitle İndeksi İlişkisi. Yüksek Lisans. Ankara: Gazi Üniversitesi, 2008. [22] Öztürk, M. Üniversitede eğitim-öğretim gören öğrencilerde Uluslararası Fiziksel Aktivite Anketinin geçerliliği ve güvenirliği ve fiziksel aktivite düzeylerinin belirlenmesi. [Bilim Uzmanlığı Tezi]. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2005.