Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster
Yıl 2023, Cilt: 9 Sayı: 1, 7 - 8, 05.02.2023

Öz

Kaynakça

  • Adisa, R., Alutundu, M. B., & Fakeye, T. O. (2009). Factors contributing to nonadherence to oral hypoglycemic medications among ambulatory type 2 diabetes patients in Southwestern Nigeria. Pharmacy practice, 7(3), 163–169. https://doi.org/10.4321/s1886-36552009000300006
  • Akın, Selin. (2011). Diyabetli Hastalarda Uyumun Ve Aile Destek Düzeylerinin belirlemenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. İstanbul : İstanbul Bilim Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
  • Asche, C., LaFleur, J., & Conner, C. (2011). A review of diabetes treatment adherence and the association with clinical and economic outcomes. Clinical therapeutics, 33(1), 74–109. https://doi.org/10.1016/j.clinthera.2011.01.019
  • Aslan, Gamze Yıldız. (2018) Diyabetli bir ailede yaşam ile ilgili olma konusunda eğitimli olmak. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Balıkesir Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  • Attyia, A.A., El Bahnasy, R.E., Abu Salem, M.A., Al-Batanony, M.A. and Ahamed, A.R. (2013). Compliance of diabetic patients with the prescribed clinical regimen. Menoufia Medical Journal, 26,54–57.
  • Baykal A., Kapucu S.(2015). Tip 2 diyabetes mellituslu hastaların tedavilerine uyumlarının değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 5(2):44–58. Begum N, Donald M, Ozolins IZ, Dower J. (2011). Hospital admissions, emergency department utilisation and patient activation for self-management among people with diabetes. Diabetes Research and Clinical Practice, 93(2):260-267
  • Bıçakçı Akalın MG. (2017) Tip 2 Diyabetes Mellitus Olgularında Tedaviye Uyumu Etkileyen Faktörler ve İlaç Endüstrisi Pazarlama Etkinliklerinde Hasta Sağlığının Önceliklendirilmesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Pazarlama Programı. Doktora Tezi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi
  • Brides, V., Rapadas, J.A.M., Sabella, W.R., Sanchez A., ThelShorette, J.M. ve Tan, L. (2012). Compliance of Treatment Management Among Diabetes Patients. Nursing Research Journal, 4, 143-167.
  • Coşansu, G. (2015). Diyabet: küresel bir salgın hastalık. Okmeydanı Tıp Dergisi 31(Ek sayı), 1-6. Çallı, D. (2014). Tip 2 Diyabetli Hastaların Diyabet Yönetimine İlişkin Öz-Etkililik Algısı ve İyilik Halinin Değerlendirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  • Demir M., (2020), Tip 2 diyabetli hastaların sağlık inançlarıve tedaviye uyum durumlarının incelenmesi, Yüksel Lisans Tezi, Sivas Cumhuriyet Üniversitesi
  • Dünya Sağlık Örgütü (World Health Organization), 2022, https://www.who.int/health-topics/diabetes#tab=tab_1.
  • Erdoğan, G. & Coşansu, G. (2021). Diyabet Risk Farkındalığı: Bir Metropol Örneği . Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 30 (5) , 307-316 . DOI: 10.17942/sted.876596
  • Farsaei, S., Sabzghabaee, AM, Zargarzadeh, AH ve Amini, M. (2011). İran, İsfahan'da gliburid ve metformin ve tip 2 diyabette ilişkili faktörlere bağlılık. İran Farmasötik Araştırma Dergisi: IJPR , 10 (4), 933-939.
  • Galveia, A., Cruz, S., Deep,C. (2012). Impact of socıal demographıc varıables on adherence to dıabetes treatment and ın the prevalence of stress, Anxıety And Depressıon. Advanced Research in Scientific Areas, 1, 2145-2152.
  • Gimenes H.T., Zanetti, M.L. and Haas, V.J. (2009). Factors related to patient adherence to antidiabetic drug therapy. Rev Latinoam Enfermagem, 17(1), 46-51.
  • Hendrics M., Rademakers J., (2014) Relationships between patient activation, diseasespecific knowledge and health outcomes among people with diabetes; a survey study, BMC Health Services Research, 2014; 14, 393: 1-9.
  • Hibbard JH, Stockard J, Mahoney ER, Tusler M. (2004). Development of the Patient Activation Measure (PAM): conceptualizing and measuring activation in patients and consumers.Health Serv Res.39 ( 4 Pt 1 ): 1005 – 26.
  • Huo, L., Magliano, D. J., Rancière, F., Harding, J. L., Nanayakkara, N., Shaw, J. E., & Carstensen, B. (2018). Impact of age at diagnosis and duration of type 2 diabetes on mortality in Australia 1997-2011. Diabetologia, 61(5), 1055–1063. https://doi.org/10.1007/s00125-018-4544-z
  • Hwang J, Shon C. (2014), Relationship between socioeconomic status and type 2 diabetes: results from Korea National Health and Nutrition Examination Survey (KNHANES) 2010–2012. BMJ Open 2014; 4:e005710.
  • IDF Diabetes Atlas, (2021). 9th edition [Internet]. International Diabetes Federation,. Available from: http://www.diabetesatlas.org. Kartal, A., Özsoy, S.A. (2014). Tip 2 diyabetli hastalarda planlı eğitim programının sağlık inancına ve metabolik kontrole etkisi. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 2(1): 1-15.
  • Khan, A.R., Al-Abdul Lateef, Z.N., Al Aithan, M.A., Bu-Khamseen, M.A., Al Ibrahim, I. and Khan, S.A. (2012). Factors contributing to non-compliance among diabetics attending primary health centers in the al hasa district of saudi arabia. J Fam Community Med, 19, 26-32.
  • Koşar, C. (2015). Hasta aktiflik düzeyi ölçüm aracı’nın (pam) türkçeye uyarlanması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • Koşar, C., Besen, D. B. (2015). Kronik hastalıklarda hasta aktifliği: kavram analizi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 8 (1),45-51.
  • Koşar Şahin, C., Çınar Pakyüz, S. & Dedeli Çaydam, Ö. (2018). Hemodiyaliz Tedavisi Alan Hastaların Sıvı Kısıtlamasına Uyumları ve Hasta Aktifliği Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 2 (3) , 126-137 .
  • Moher, D., Liberati, A., Tetzlaff, J., Altman, D. G., & PRISMA Group (2009). Preferred reporting items for systematic reviews and meta-analyses: the PRISMA statement. PLoS medicine, 6(7), e1000097. https://doi.org/10.1371/journal.pmed.1000097
  • Morisky DE, Green LW, Levine DM. Concurrent and predictive validity of a selfreported measure of medication adherence. Med Care. 1986;24: 67–74
  • Oǧuz A, Çaklili Ö. T, Çalik BT (2018). The Prospective Urban Rural Epidemiology (PURE) study: PURE Turkey. Turk Kardiyol Dern Ars., 46(7):613–623.
  • Öcal EE, Önsüz MF. (2018) Diyabet Hastalığının Ekonomik Yükü. Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi Halk Sağlığı Dergisi.; 3(1), 24-31
  • Shabibi, P., Zavareh, M.S.A., Sayehmiri, K. (2017). Effect of educational interventionbased on the health belief model on promoting self-care behaviors of type-2diabetes patients. Electron Physician, 9(12):5960–5968. doi:10.19082/5960.
  • Satman I, Omer B, Tutuncu Y, Kalaca S, Gedik S, Dinccag N. (2013). et al. Twelveyear trends in the prevalence and risk factors of diabetes and prediabetes in Turkish adults. Eur J Epidemiol, 28 (2):169–180.
  • Şen MS. (2016) Diyabetes Mellitus Tanılı Hastalarda Tedavi Uyumunun Değerlendirilmesi. Tıp Fakültesi, İç Hastalıkları Anabilim Dalı. Uzmanlık Tezi, Gaziantep: Gaziantep Üniversitesi Taşkaya S. (2014), Diyabet Hastalarının Tedaviye Uyum Düzeyleri ile Sağlık Hizmeti Kullanımı ve Yaşam Kalitesini Etkileyen Faktörler. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sağlık Kurumları Yönetimi Programı. Doktora Tezi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi,
  • TEMD. (2020) Diabetes Mellitus ve Komplikasyonlarinin Tanı, Tedavi ve İzlem Kılavuzu. 14 ed. Ankara: Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği;.
  • Wabe, N.T., Angamo, M.T. and Hussein, S. (2011). Medication adherence in diabetes mellitus and self management practices among type-2 diabetics in ethiopia. N Am J Med Sci. , 3(9), 418-423.
  • Wood, B. (2012). Medication Adherence: the real problem when treating chronic conditions. US Pharmist, 37(4), 3-6. Wu Y, Ding Y, Tanaka Y, Zhang W. (2014), Risk factors contributing to type 2 diabetes and recentadvances in the treatment and prevention. Int J Med Sci 11(11): 1185–1200.
  • Zou, W. (2016). Diabetes onset at 31–45 years of age is associated with an increased risk of diabetic retinopathy in type 2 diabetes. Sci. Rep, 6:38113; doi: 10.1038/srep38113.

THE RELATIONSHIP BETWEEN PATIENT ACTIVATION AND TREATMENT ADAPTATION IN PATIENTS DIAGNOSED AS DIABETIC

Yıl 2023, Cilt: 9 Sayı: 1, 7 - 8, 05.02.2023

Öz

Aim: This study was conducted to determine the relationship between patient activeness and adherence to the treatment of diabetes in patients diagnosed as diabetic.
Material and Method: The research was conducted with patients who applied to the OMU Faculty of Medicine Hospital Diabetes Training Clinic from July to September 2021. The sample of the study consisted of 290 people – 155 men and 135 women – who applied to the OMU Diabetes Training Clinic. Forms, the Patient Activation Measure – PAM – the Morisky Medication Adherence Scale – MMAS – were used as data collection tools. The SPSS program was used to assess the data collected. T-Test test, ANOVA Test, Mann-Whitney U-Test, Kruskall-Wallis Chi-Square Test and Spearman’s Rank Correlation were used in the analysis of the data.
Results: The ages of the vast majority of the patients that participated in the study range from 40 to 49. 53.4 percent of the patients were male while 81.4 percent of them reported that they were married; 64.9 percent did not work; 81.4 percent were informed about diabetes. The mean of the scores of the patients from the Patient Activation Measure forms were found to be 42.7 ± 9.34. The mean of the scores of patients' adherence to the treatment were found to be 6.28 ± 1.43, which is the moderate level of adherence to the treatment). Having considered the scores of the study, Spearman's rank correlation was calculated using the patients’ activeness level and compliance with diabetes treatment and the p result was 0.502. Also, it was found that there was a correlation of 50.2 percent between the scales’ scores. According to the results of the research, as the education level of the patients increases, their income, activeness, and compliance with the treatment rise. The factor that most positively affected the patients’ activeness level was their level of education.
Conclusion: As patients’ active involvement in the treatment increases, scores of compliance with the treatment increase. Furthermore, the scores of perceptions of good health rise as the level of education increases.

Kaynakça

  • Adisa, R., Alutundu, M. B., & Fakeye, T. O. (2009). Factors contributing to nonadherence to oral hypoglycemic medications among ambulatory type 2 diabetes patients in Southwestern Nigeria. Pharmacy practice, 7(3), 163–169. https://doi.org/10.4321/s1886-36552009000300006
  • Akın, Selin. (2011). Diyabetli Hastalarda Uyumun Ve Aile Destek Düzeylerinin belirlemenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. İstanbul : İstanbul Bilim Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
  • Asche, C., LaFleur, J., & Conner, C. (2011). A review of diabetes treatment adherence and the association with clinical and economic outcomes. Clinical therapeutics, 33(1), 74–109. https://doi.org/10.1016/j.clinthera.2011.01.019
  • Aslan, Gamze Yıldız. (2018) Diyabetli bir ailede yaşam ile ilgili olma konusunda eğitimli olmak. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Balıkesir Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  • Attyia, A.A., El Bahnasy, R.E., Abu Salem, M.A., Al-Batanony, M.A. and Ahamed, A.R. (2013). Compliance of diabetic patients with the prescribed clinical regimen. Menoufia Medical Journal, 26,54–57.
  • Baykal A., Kapucu S.(2015). Tip 2 diyabetes mellituslu hastaların tedavilerine uyumlarının değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 5(2):44–58. Begum N, Donald M, Ozolins IZ, Dower J. (2011). Hospital admissions, emergency department utilisation and patient activation for self-management among people with diabetes. Diabetes Research and Clinical Practice, 93(2):260-267
  • Bıçakçı Akalın MG. (2017) Tip 2 Diyabetes Mellitus Olgularında Tedaviye Uyumu Etkileyen Faktörler ve İlaç Endüstrisi Pazarlama Etkinliklerinde Hasta Sağlığının Önceliklendirilmesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Pazarlama Programı. Doktora Tezi, İstanbul: İstanbul Üniversitesi
  • Brides, V., Rapadas, J.A.M., Sabella, W.R., Sanchez A., ThelShorette, J.M. ve Tan, L. (2012). Compliance of Treatment Management Among Diabetes Patients. Nursing Research Journal, 4, 143-167.
  • Coşansu, G. (2015). Diyabet: küresel bir salgın hastalık. Okmeydanı Tıp Dergisi 31(Ek sayı), 1-6. Çallı, D. (2014). Tip 2 Diyabetli Hastaların Diyabet Yönetimine İlişkin Öz-Etkililik Algısı ve İyilik Halinin Değerlendirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  • Demir M., (2020), Tip 2 diyabetli hastaların sağlık inançlarıve tedaviye uyum durumlarının incelenmesi, Yüksel Lisans Tezi, Sivas Cumhuriyet Üniversitesi
  • Dünya Sağlık Örgütü (World Health Organization), 2022, https://www.who.int/health-topics/diabetes#tab=tab_1.
  • Erdoğan, G. & Coşansu, G. (2021). Diyabet Risk Farkındalığı: Bir Metropol Örneği . Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 30 (5) , 307-316 . DOI: 10.17942/sted.876596
  • Farsaei, S., Sabzghabaee, AM, Zargarzadeh, AH ve Amini, M. (2011). İran, İsfahan'da gliburid ve metformin ve tip 2 diyabette ilişkili faktörlere bağlılık. İran Farmasötik Araştırma Dergisi: IJPR , 10 (4), 933-939.
  • Galveia, A., Cruz, S., Deep,C. (2012). Impact of socıal demographıc varıables on adherence to dıabetes treatment and ın the prevalence of stress, Anxıety And Depressıon. Advanced Research in Scientific Areas, 1, 2145-2152.
  • Gimenes H.T., Zanetti, M.L. and Haas, V.J. (2009). Factors related to patient adherence to antidiabetic drug therapy. Rev Latinoam Enfermagem, 17(1), 46-51.
  • Hendrics M., Rademakers J., (2014) Relationships between patient activation, diseasespecific knowledge and health outcomes among people with diabetes; a survey study, BMC Health Services Research, 2014; 14, 393: 1-9.
  • Hibbard JH, Stockard J, Mahoney ER, Tusler M. (2004). Development of the Patient Activation Measure (PAM): conceptualizing and measuring activation in patients and consumers.Health Serv Res.39 ( 4 Pt 1 ): 1005 – 26.
  • Huo, L., Magliano, D. J., Rancière, F., Harding, J. L., Nanayakkara, N., Shaw, J. E., & Carstensen, B. (2018). Impact of age at diagnosis and duration of type 2 diabetes on mortality in Australia 1997-2011. Diabetologia, 61(5), 1055–1063. https://doi.org/10.1007/s00125-018-4544-z
  • Hwang J, Shon C. (2014), Relationship between socioeconomic status and type 2 diabetes: results from Korea National Health and Nutrition Examination Survey (KNHANES) 2010–2012. BMJ Open 2014; 4:e005710.
  • IDF Diabetes Atlas, (2021). 9th edition [Internet]. International Diabetes Federation,. Available from: http://www.diabetesatlas.org. Kartal, A., Özsoy, S.A. (2014). Tip 2 diyabetli hastalarda planlı eğitim programının sağlık inancına ve metabolik kontrole etkisi. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 2(1): 1-15.
  • Khan, A.R., Al-Abdul Lateef, Z.N., Al Aithan, M.A., Bu-Khamseen, M.A., Al Ibrahim, I. and Khan, S.A. (2012). Factors contributing to non-compliance among diabetics attending primary health centers in the al hasa district of saudi arabia. J Fam Community Med, 19, 26-32.
  • Koşar, C. (2015). Hasta aktiflik düzeyi ölçüm aracı’nın (pam) türkçeye uyarlanması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • Koşar, C., Besen, D. B. (2015). Kronik hastalıklarda hasta aktifliği: kavram analizi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 8 (1),45-51.
  • Koşar Şahin, C., Çınar Pakyüz, S. & Dedeli Çaydam, Ö. (2018). Hemodiyaliz Tedavisi Alan Hastaların Sıvı Kısıtlamasına Uyumları ve Hasta Aktifliği Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 2 (3) , 126-137 .
  • Moher, D., Liberati, A., Tetzlaff, J., Altman, D. G., & PRISMA Group (2009). Preferred reporting items for systematic reviews and meta-analyses: the PRISMA statement. PLoS medicine, 6(7), e1000097. https://doi.org/10.1371/journal.pmed.1000097
  • Morisky DE, Green LW, Levine DM. Concurrent and predictive validity of a selfreported measure of medication adherence. Med Care. 1986;24: 67–74
  • Oǧuz A, Çaklili Ö. T, Çalik BT (2018). The Prospective Urban Rural Epidemiology (PURE) study: PURE Turkey. Turk Kardiyol Dern Ars., 46(7):613–623.
  • Öcal EE, Önsüz MF. (2018) Diyabet Hastalığının Ekonomik Yükü. Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi Halk Sağlığı Dergisi.; 3(1), 24-31
  • Shabibi, P., Zavareh, M.S.A., Sayehmiri, K. (2017). Effect of educational interventionbased on the health belief model on promoting self-care behaviors of type-2diabetes patients. Electron Physician, 9(12):5960–5968. doi:10.19082/5960.
  • Satman I, Omer B, Tutuncu Y, Kalaca S, Gedik S, Dinccag N. (2013). et al. Twelveyear trends in the prevalence and risk factors of diabetes and prediabetes in Turkish adults. Eur J Epidemiol, 28 (2):169–180.
  • Şen MS. (2016) Diyabetes Mellitus Tanılı Hastalarda Tedavi Uyumunun Değerlendirilmesi. Tıp Fakültesi, İç Hastalıkları Anabilim Dalı. Uzmanlık Tezi, Gaziantep: Gaziantep Üniversitesi Taşkaya S. (2014), Diyabet Hastalarının Tedaviye Uyum Düzeyleri ile Sağlık Hizmeti Kullanımı ve Yaşam Kalitesini Etkileyen Faktörler. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sağlık Kurumları Yönetimi Programı. Doktora Tezi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi,
  • TEMD. (2020) Diabetes Mellitus ve Komplikasyonlarinin Tanı, Tedavi ve İzlem Kılavuzu. 14 ed. Ankara: Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği;.
  • Wabe, N.T., Angamo, M.T. and Hussein, S. (2011). Medication adherence in diabetes mellitus and self management practices among type-2 diabetics in ethiopia. N Am J Med Sci. , 3(9), 418-423.
  • Wood, B. (2012). Medication Adherence: the real problem when treating chronic conditions. US Pharmist, 37(4), 3-6. Wu Y, Ding Y, Tanaka Y, Zhang W. (2014), Risk factors contributing to type 2 diabetes and recentadvances in the treatment and prevention. Int J Med Sci 11(11): 1185–1200.
  • Zou, W. (2016). Diabetes onset at 31–45 years of age is associated with an increased risk of diabetic retinopathy in type 2 diabetes. Sci. Rep, 6:38113; doi: 10.1038/srep38113.
Toplam 35 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil İngilizce
Konular Klinik Tıp Bilimleri
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Nuray Pala 0000-0002-6731-8043

Birsen Altay 0000-0001-5823-1117

Yayımlanma Tarihi 5 Şubat 2023
Gönderilme Tarihi 5 Ekim 2022
Kabul Tarihi 31 Ocak 2023
Yayımlandığı Sayı Yıl 2023 Cilt: 9 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Pala, N., & Altay, B. (2023). THE RELATIONSHIP BETWEEN PATIENT ACTIVATION AND TREATMENT ADAPTATION IN PATIENTS DIAGNOSED AS DIABETIC. Aydın Sağlık Dergisi, 9(1), 7-8.

All site content, except where otherwise noted, is licensed under a Creative Common Attribution Licence. (CC-BY-NC 4.0)

by-nc.png