DUYGUSAL ZEKÂ ile GİRİŞİMCİLİK NİYETİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2018, Cilt: 5 Sayı: 4, 16 - 32, 30.04.2018

Sami Acar , Dilek Uslu

Öz

Bu çalışmanın amacı Türkiye’de Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi (BÖTE) bölümünde öğrenim gören 1. ve 4. sınıf öğrencilerinin duygusal zekâ ile girişimcilik niyeti arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Araştırmada tabakalı örnekleme yöntemi ile tespit edilen 16 üniversiteden 980 öğrenci araştırmaya katılmıştır. Elde edilen verilere araştırma sorularına göre t-testi, one-way ANOVA ve korelasyon analizi uygulanmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin analizi sonucunda duygusal zekâ ile girişimcilik niyeti arasında duygusal zekâ faktörlerinden empati, kişilerarası ilişkiler, iç motivasyona sahip olma ve kendini bilme ile doğru yönlü, ruh halini ayarlama ile ters yönlü bir ilişkinin olduğu görülmüştür. Araştırmada elde edilen bulgular çerçevesinde duygusal zekâ faktörlerinin girişimcilik niyetini etkilediği yargısına varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Zekâ, duygusal zekâ, girişimcilik, girişimcilik niyeti, demografik faktörler.

Kaynakça

• Akçakanat, T. Mücevher, M. H., & Çarıkçı, İ. H. (2014). Sözel, Sayısal Ve Eşit Ağırlık Bölümlerinde Okuyan Üniversite Öğrencilerinin Girişimcilik Eğilimlerinin Bazı Demografik Değişkenler Açısından İncelenmesi: SDÜ Örneği. AKÜ İİBF Dergisi, 16(2), 137-153.
• Akın, Z. & Güven, M. (2014). İlköğretim Beşinci Sınıf Öğretim Programlarında Duygusal Zekâya Yer Verilme Durumuna İlişkin Sınıf Öğretmenlerinin Görüşleri. İlköğretim Online, 13(1), 18-32. 12 Ocak 2015 tarihinde http://ilkogretim-online.org.tr/vol13say1/v13s1m2.pdf sayfasından erişilmiştir.
• Aktürk, E, (2012). Üniversite Öğrencilerinin Kişilik Özelliklerinin Girişimcilik Eğilimleri Üzerindeki Etkisi: Düzce Üniversitesinde Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Düzce Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Düzce.
• Babaoğlan, E. (2010). Okul Yöneticilerinde Duygusal Zekâ. Ahi Evran Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 119-136.
• Bahadori, M. (2012). The Effect of Emotional Intelligence on Entrepreneurial Behavior: A Case Study in A Medical Science University. Asian Journal of Business Management, 4(1), 81-85.
• Baltaş, Z. (2006). Duygusal Zekâ: İnsanın Dünyasını Aydınlatan ve İşine Yansıyan Işık. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Başol, O., Dursun, S., & Aytaç, S. (2011). Kişiliğin Girişimcilik Niyeti Üzerine Etkisi: Üniversiteli Gençler Üzerine Bir Uygulama. İş, Güç, Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 13(4), 7-22.
• Chuluunbaatar, E., & Luh, O., D. (2010, March). Entrepreneurship Start-Up Process The Role of Emotional Intelligence. International Conference On Kansei Engineering And Emotion Research, Paris.
• Çelik, A., İnce, M., & Bozyiğit, S. (2014). Üniversite Öğrencilerinin Girişimcilik Niyetlerini Etkileyen Ailesel Faktörleri Belirlemeye Yönelik Bir Çalışma. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7 (3), 113-124.
• Ghorbani, M., Johari, S., & Moghadam, A. A. (2012). Analysis of The Relationship Between Emotional Intelligence and Entrepreneurship. Middle-East Journal Of Scientific Research, 11(5), 679-689.
• Cin, H. & Günay, G. Y. (2013). Girişimcilerin Girişimcilik Tipleri ile Duygusal Zekâları Arasındaki İlişki: Edirne Örneği. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi 8(2), 7-32.
• Güven, M., & Demircan, Z. (2013). Duygusal Zekâ ve Eğitime Yansımaları. Gülay Ekici ve Meral Güven (Ed.), Öğrenme-öğretme yaklaşımları ve uygulama içinde (s. 347-389). Ankara: Pegem A.
• Hmieleski, K. M., & Corbett, A. C. (2006). Proclivity for Improvisation as a Predictor of Entrepreneurial Intentions. Journal of Small Business Management, 44(1), 45-63.
• İbicioğlu, H., Taş, S., & Özmen H. İ. (2010). Üniversite Eğitiminin Girişimcilik Düşüncesinin Değişimine Etkisi: Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir Uygulama. Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 2(1), 53-74.
• İrmiş, A., & Barutçu, E. (2012). Öğrencilerin Kendilerini Girişimci Bir Kişiliğe Sahip Görmelerini ve İş Kurma Niyetlerini Etkileyen Faktörler: Bir Alan Araştırması. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 26(2), 1-25.
• İşbilir, U. (2015). Sosyo-Demografik Özelliklerin Üniversite Öğrencilerinin Girişimcilik Eğilimlerine Etkisi: Spor Yöneticiliği Bölümü Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. http://sporbilimleri.uok2015.com/userfiles/file/kabuledilen/u%C4%9Fur%20i%C5%9Fbilir.pdf sayfasından 01 Ocak 2015 erişim tarihinde erişilmiştir.
• Kalkan, A. (2011). Kişisel Tutum, Öznel Norm ve Algılanan Davranış Kontrolünün Girişimcilik Niyeti Üzerindeki Etkisi: Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir Uygulama. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2 (14). 189-206.
• Karabey, C. N. (2013). Girişimsel Düşünceyi Anlamak: Düşünme Tarzı ve Risk Tercihinin Girişimsel Özyetkinlik ve Girişimcilik Niyeti ile İlişkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18 (3), 143-159.
• Karabulut, A. T. (2009). Üniversite Öğrencilerinin Girişimcilik Özelliklerini ve Eğilimlerini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 26 (1), 331-356.
• Keat, O. Y., Selvarajah, C., & Meyer, D. (2011). Inclination Towards Entrepreneurship Among University Students: An Empirical Study of Malaysian University Students. International Journal of Business and Social Science, 2(4), 206-220.
• Konaklıoğlu, E., & Kızanlıklı, M. M. (2011). Üniversite Öğrencilerinin Proaktif Kişilik Özellikleri ile Girişimcilik Eğilimleri Arasındaki İlişki. Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 72-92.
• Kourilsky, M.L., & Walstad, W.B. (1998). Entrepreneurship and Female Youth: Knowledge, Attitude, Gender Differences, And Educational Practices. Journal of Business Venturing, 13(1), 77-88.
• Kristiansen, S., & Indarti, N. (2004) Entrepreneurial Intention Among Indonesian And Norwegian Students. Journal of Enterprising Culture, 12 (1), 55-78.
• Mair, J. (2005). Entrepreneurial Behavior in A Large Traditional Firm: Exploring Key Drivers. In: Elfring, T., (Ed.), Series on International Studies in Entrepreneurship Research: Corperate Entrepreneurship and Venturing, Springer: 10, 49-72.
• Najafi, M., Ghahfarokhi, Z. N., Shafiei, Z., & Afsouran, N. R. (2014). Investigating The Relationship Between Emotional Intelligence and Entrepreneurship Competencies of Third Year High Schools Students in The City Of Langarod. Journal of Education and Practice, 5(14), 24-30.
• Naktiyok, A. & Timuroğlu, M. K. (2009). Öğrencilerin Motivasyonel Değerlerinin Girişimcilik Niyetleri Üzerine Etkisi ve Bir Uygulama. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(3), 85-103.
• Neqabi, S., & Bahadori, M. (2012). Relationship Between Emotional İntelligence And Entrepreneurial Behavior. Journal Mil Med, 14(2), 123-128.
• Onay, M., & Uğur, B. (2011). Sağlıkta Memnuniyetin Sessiz Sihri: Duygusal Zekâ. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 3(2), 23-24.
• Örücü, E., Kılıç, R. & Yılmaz Ö. (2007). Üniversite Öğrencilerinin Girişimcilik Eğilimlerinde Ailesel Faktörlerin Etkisi. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 2(2), 27-47.
• Peterman, N. E., & Kennedy, J. (2003). Enterprise Education: Influencing Students’ Perceptions Of Entrepreneurship. Entrepreneurship Theory and Practice, 28 (2), 129-144.
• Sezer, C. (2013). Kariyer Olarak Girişimcilik ve Girişimcilik Niyetini Etkileyen Faktörlerin İçerik Analizi ile Belirlenmesi. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2 (6), 49-60.
• Şeşen, H. & Basım, N. (2012). Demografik Faktörler Ve Kişiliğin Girişimcilik Niyetine Etkisi: Spor Bilimleri Alanında Öğrenim Gören Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Ege Akademik Bakış, 12, 21-28.
• Timuroğlu, K. & Akpunar, E. N. (2017). Duygusal Zekânın Girişimcilik Niyeti Üzerine Etkisi. Atatürk Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 4 (31), 875-891.
• Tümkaya, S., Hamarta, E., Deniz, M. E., Çelik, M., & Aybek, B. (2008). Duygusal Zekâ Mizah Tarzı ve Yaşam Doyumu: Üniversite Öğretim Elemanları Üzerine Bir Araştırma. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3 (30), 1-18.
• Uluyol, O. (2013). Öğrencilerin Girişimcilik Eğilimlerinin Belirlenmesi: Gölbaşı Meslek Yüksekokulu Örneği. Adıyaman Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(15), 349-372.
• Ural, A. (2001). Yöneticilerde Duygusal Zekânın Üç Boyutu. Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(2), 209-219.
• Uygun M., Mete S. & Güner E. (2012). Genç Girişimci Adayların Girişimcilik Eğilimi ve Girişimcilik Özellikleri Arasındaki İlişkiler. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 4 (2)
• Wang, K.C. & Wong, P.K. (2004). Entrepreneurial Interest of University Students in Singapore. Technovation 24 (2), 163–172.
• Wilson, F., Marlino, D. & Kickul, J. (2004). Our Entrepreneurial Future: Examining The Diverse Attitudes And Motivations Of Teens Across Gender And Ethnic Identity, Journal of Developmental Entrepreneurship, 9 (3), 177-197.
• Wong, P. K., Ho, Y. P., & Low, P. C. (2014). Do University Entrepreneurship Programs İnfluence Students’ Entrepreneurial Behavior? An Empirical Analysis Of University Students in Singapore. Innovative Pathways for University Entrepreneurship in the 21st Century, 24, 65-87. 18 Ocak 2015 tarihinde http://ssrn.com/abstract=2411266 sayfasından erişilmiştir.
• Yelkikalan, N. (2007). 21. Yüzyılda Girişimcinin Yeni Özelliği: Duygusal Zekâ. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 1(2), 39-50.
• Yumuk, G. (2013). Turizm Bölümü Öğrencilerinin Girişimcilik Eğitimlerinin Girişimcilik Eğilimlerine Etkisi. Trakya Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi E-Dergi 2(2), 96-120.
• Zhang, Y., Duysters, G., & Cloodt, M. (2013). The Role of Entrepreneurship Education As A Predictor Of University Students’ Entrepreneurial Intention. International Entrepreneurship and Management Journal, 9(1), 1-19. 24 Şubat 2014 tarihinde http://link.springer.com/article/10.1007%2Fs11365-012-0246-z sayfasından erişilmiştir.
• Zakarevicius, P. & Zuperka, A. (2010). Expression Of Emotional İntelligence İn Development Of Students’ Entrepreneurship. Economics And Management, 15, 865-873. http://eds.a.ebscohost.com/eds/pdfviewer/pdfviewer?sid=74962714-17f2-4a65-8a91-c0126b6b64b6%40sessionmgr4001&vid=2&hid=4213 sayfasından 18 Ocak 2014 tarihinde erişilmiştir.
• Zampetakis, L. A., Kafetsios K., Bouranta N., Dewett T., & Moustakis V. S. (2009). On The Relationship Between Emotional Intelligence and Entrepreneurial Attitudes and Intentions. International Journal of Entrepreneurial Behaviour & Research 15(6), 595-618. 15 Ocak 2015 tarihinde http://www.researchgate.net/profile/Leonidas_Zampetakis/publication/230600795_On_the_relationship_between_emotional_intelligence_and_entrepreneurial_attitudes_and_intentions/links/0fcfd501d45ddad2c5000000.pdf sayfasından erişilmiştir