Akhaimenid Döneminde Büyük Phrygia ve Bölgedeki Yol Ağları

Yıl 2020, , 386 - 402, 04.02.2020

Muzaffer Duran

https://doi.org/10.17067/asm.614481

Cited By: 1

Öz

Persler
Anadolu’ya hakim olduktan sonra Anadolu topraklarını idari yönetim bölgelerine
(satraplık) ayırmıştı. Bu bölgelerden biri de Phrygia’dır. Ancak Pers döneminde
Hellespontos Phrygia’sı (Daskyleion) ve Büyük Phrygia adı altında iki ayrı
Phrygia bulunmaktaydı. Kıyı Phrygia olarak da bilinen Hellespontos Phrygia’sı
üzerine yapılan bir çok çalışma mevcuttur. Ancak doğrudan Büyük Phrygia adı
altında yapılan çalışmalar oldukça sınırlıdır. Bu çalışmamızın temel amacı Pers
döneminde Büyük Phrygia’da vuku bulan meseleler; bölgede söz sahibi olan
yöneticiler; bölgede bulunan şehirler ve yol ağlarına dair açıklamalarda
bulunmaktır. Bu hususta bir çok sorun bulunmaktadır. Sorunların kaynağı antik
kaynakların yeterince bilgi vermemesidir. Çalışmamızın neticesinde Büyük
Phrygia hakkında MÖ. 4. yüzyıldan itibaren kaynakların daha fazla bilgi vermeye
başladığını; bölgenin özellikle II. Artakserkses dönemi ile birlikte sorunlara
gebe kaldığını; aynı yüzyıldan itibaren bölgede çıkan ayaklanmalar ve dış
müdahaleler konusunda Anadolu’nun batısındaki diğer satraplıklara nazaran
olayların çok fazla içinde yer almadığını; Kral Yolu güzergahında bulunmasından
dolayı bölgenin stratejik öneme haiz olduğunu; özellikle Kelainai kentinin
anahtar şehir konumunda bulunduğunu söyleyebiliriz.

Anahtar Kelimeler

Persler (Akhaimenidler), Büyük Phrygia, Kral Yolu, Kelainai

Greater Phrygia and the Road Systems in the Region During the Achaemenid Period

Öz

When the Persians dominated Anatolia, they separated Anatolian territories into administrative zones called satrapy. One of these satrapy zones is Phrygia. However, there were two distinct Phrygia under the names of Phrygia of Hellespontos (Daskyleion) and the Greater Phrygia during the Persian era. There are many studies on  Phrygia of Hellespontos which is also known as Coastal Phrygia. But studies that were done directly under the name of Greater Phrygia are quite limited. The main goal of this study is to make explainations on the matters happened in the Greater Phrygia, rulers who had powers in the region, the cities and road systems during the Persian era. There are several problems in this respect. The crux of the problems is that antique sources couldn't provide information sufficiently. As a result of our study we can say that the sources give more information about Greater Phrygia from the 4th century BC onwards, the region started to have problems especially as from Artaxerxes era, it did not take part in the events of the same century with respect to the uprisings and foreign interventions in the region when compared to the other satrapys locating in the Western Anatolia, the region has strategic importance due to its location in Royal Road and the city of Celaenae is a key city.

Anahtar Kelimeler

Persians (Achaemenids), Greater Phrygia, The Royal Road, Celaenae

Kaynakça

• Arrundell, F.J.V. (2016). Küçük Asya’da keşifler. (D. Dereli, Çev.). İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları.
• Barkworth, P. (1993). The organization of Xerxes army. Iranica Antiqua, 27, 149-167.
• Bosworth, A. B. (2001). Conquest and empire: the reign of Alexander the Great. Cambridge University Press.
• Bosworth, A.B. (2005). Büyük İskender’in yaşamı ve fetihleri: Fetih ve imparatorluk. (H. Çalışkan, Çev.). Ankara.
• Briant, P., (1999). The Achaemenid empire. K. Raaflaub, N. Rosenstein, (Ed.). War And Society in Ancient And Medieval World. Washington.
• Briant, P. (2002). From Cyrus to Alexander: A history of the Persian empire. Winona Lake, Indiana, Eisenburg.
• Calder, W.M. (1925). The royal road in Herodotus. The Classical Review, 39, 7-11.
• Casabonne, O. (2007). Akhamenid imparatorluğu büyük kral ve Persler. Arkeoatlas, 6, 20-35.
• Cline, E. H. (2018). MÖ. 1177 medeniyetin çöktüğü yıl. (A. Kuglin, Çev.). İstanbul: Bilge Kültür-Sanat Yayınları.
• Dandamayev M. (1983). Abrocomas. Encyclopædia Iranica, 1/3, 247. online edition: http://www.iranicaonline.org/articles/abrocomas-persian-satrap-of-syria-and-commander- under-artaxerxes-ii (Erişim Tarihi: 28.08.2019)
• Demir, F. (2018). Ortaçağ Anadolu’sunda Denizli ile Konya arasındaki yol güzergahları (12. yüzyıl). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• Drew-Bear, T. (2000). Map 62 Phrygia. R. J. A. Talbert (Ed.), Barrington Atlas of the Greek and Roman World (Volume 2), Princeton University Pressss.
• Drews, R. (2012). Tunç çağının sonu. (T. Ersoy, G. Ergin, Çev.). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• French, D. (1998). Pre and early Roman road of Asia Minor: the Persian royal road. Iran, 36, 15-43.
• Graf, D. (1994). Persian royal road system. H. S.-Weerdenburg, A. Kuhrt, M. C. Root (Ed.), Achaemenid History, VIII, Leiden, 167-189.
• Herzfeld, E. (1968). The Persian empire. Weisbaden.
• Hornblower, S. (1994). Persia. D. M. Lewis, J. Boardman, S. Hornblower, M. Ostwald (Ed.), Cambridge Ancient History VI: The Fourth Century (Second Edition), Cambridge: Cambridge University Press.
• Högemann, P. (2002). Tithraustes. H. Cancik, H. Schneider (Ed.); Der Neue Pauly, 12/1, 627.
• İren, K. ve Yıldızhan, H. (2017). Pers Daskyleionu: Güney Marmara bölgesi’nde bir satraplık merkezi. K. İren, Ç. Karaöz, Ö. Kasar (Ed.), Persler Anadolu’da Kudret ve Görkem, ss. 332-345: İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Jacobs, B. (2006). Achaemenid satrapies. Encyclopædia Iranica. (Online edition 2011). http://www.iranicaonline.org/articles/achaemenid-satrapies (Originally Published: August 15, 2006). (Erişim Tarihi: 01.09.2019)
• Karaca, B. ve Karacan, K. (2018). Frederic Barbarossa’nın haçlı seferi ile Miryokefalon savaş güzergâhı ilişkisi ve Miryokefalon savaş yeri Tzipritze. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 32, Isparta, 241-264.
• Kaya, M.A. (2018). Anadolu’da Pers satraplıkları: Kuruluş, yönetim ve etnik yapı. CEDRUS. VI, 159-179.
• Kuhrt, A. (2007). The Persian empire: A corpus of sources from the Achaemenid period (Volume 2). London, New York.
• Kuhrt, A. (2007a). The Persian empire: A corpus of sources from the Achaemenid period (Volume 2). London, New York.
• Kuhrt, A. ve Sancisi-Weerdenburg, H. (1996). Ariaeus. H. Cancik, H. Schneider (ed.), Der Neue Pauly, 1, 1077.
• Maffre, F. (2007). Kıyı Phrygiası ve Troas. Arkeoatlas, 6, 84-89.
• Maffre, F. (2017). Pers hakimiyeti altında Anadolu halkları. K. İren, Ç. Karaöz, Ö. Kasar (Ed.), Persler Anadolu’da Kudret ve Görkem, 52-61: İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Miller, C. M. (2004). Athens and Persia in the fifth century bc: A study in cultural respectivity. Cambridge University Press.
• Muscarella, O. W. (2013). Archaeology, artifacts and antiquites of the ancient near east: Sites, cultures, and proveniences. Leiden, Boston: Brill Published.
• Occhipinti, E. (2016). The Hellenica Oxyrhynchia and historiography: new research perspective, Mnemosyne supplements: Monographs on Greek and Latin language and literatüre (Volume 395). Leiden Boston: Brill Published.
• Ramsay, W.M. (1920). Military operations on the north front of Mount Taurus. Journal of Hellenic Studies, 40, 89-112.
• Ramsay, W.M. (1961). Anadolu’nun tarihi coğrafyası. (M. Pektaş, Çev.). İstanbul.
• Sarıkaya, S. (2015). Pers idari sistemi perspektifinde bir satraplık merkezi Daskyleion. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya 2015.
• Sarıkaya, S. (2015a). Agesilaos’un Daskyleion seferleri (M.Ö. 396-395). Phaselis I, 199-219.
• Schmitt, R. (1986). Achaemenid dynasty; from the Persian clan of the same name ca. 700 to 330. b.c. Encyclopædia Iranica, 1, Londra, Costa Mesa, 414-426.
• Sekunda, N. (1988). Persian settlement in Hellespontine Phrygia. A. Kuhrt, H. Sancisi-Weerdenburg (Ed.) Achaemenid History, III, Leiden, 175-195.
• Sekunda, N (1992). The Persian army 560-330 bc. London.
• Sekunda, N. (1991). Achaemenid settlement in Caria, Lycia and Greater Phrygia. A. Kuhrt, H. Sancisi-Weerdenburg (Ed.), Achaemenid History, VI, Leiden, 83-143.
• Sekunda, N. (2011). Changing patterns of land-holding in the south-western border of Greater Phrygia in the Achaemenid and Hellestic periods. A. H. Cadwallader, M. Trainor (Ed.), Colossae in Space and Times: Linking To An Ancient City, Göttingen: Vandenhoeck and Ruprecht.
• Sevin, V. (1982). Anadolu’da Pers egemenliği. Anadolu Uygarlıkları 2. İstanbul.
• Sümmerer, L. (2010). Duvar resimleri. L. Sümmerer, A. von Kienlin (Ed.) Tatarlı Renklerin Dönüşü, 120-185: İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Umar, B. (1993). Türkiye’deki tarihsel adlar, İstanbul: İnkılap Kitabevi.
• Weiskopf M. (1994). Dascylium. Encyclopædia Iranica (Online edition): www.iranicaonline.org/articles/dascylium (Originally Published: December 15, 1994. This article is available in print.Vol. VII, Fasc. 1, pp. 85-90).
• Weiskopf, M. (1989). The so-called great satrap’s revolt 366-360 b.c. Wiesbaden, Stuttgart.
• Young, R.S. (1963). Gordion on the royal road. Proceedings of The American Philosophical Society, 107 / 4, 348-364.