ORTADOĞU VE BATI MEDYASINDA 15 TEMMUZ DARBE GİRİŞİMİ İLE MISIR DARBESİ MUKAYESESİ

Yıl 2018, Cilt: 6 Sayı: 12, 106 - 130, 01.07.2018

Zehra Güney

https://doi.org/10.17067/asm.428809

Öz

Mısır’da 23-24 Mayıs 2012 tarihlerinde yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerini
ezici bir güçle İhvan cephesinin adayı Muhammed Mursi kazanmış, ancak bir yıl
sonra 03 Temmuz 2013 tarihinde askeri darbe ile devrilmiştir. Seçimlerle
iktidara gelmiş meşru bir hükümeti devirmeye yönelik benzer bir askeri darbe
girişimi 15 Temmuz 2016 tarihinde Türkiye’de olmuş, ancak Mısır’daki örneğinin
aksine başarılı olamamıştır. Bu makale sınırları içinde Ortadoğu ve Batı yerel basınının
belli başlı medya ajansları ve kuruluşları taranarak Mısır’da başarılı olan
askeri darbenin neden Türkiye’de başarısız olduğunun mukayesesine yönelik haber,
makale ve köşe yazıları incelenerek bu ülkelerdeki üst akılın askeri darbelere
yönelik toplum algısını nasıl yönlendirdiği ortaya çıkarılmaya çalışılacaktır. Bu
çalışmada, Mısır darbesi ve Türkiye’deki darbe girişiminin Ortadoğu ve Batı basınında
yer alan mukayesesi ele alınarak, bu ülkelerin demokratik tutumlarına ışık
tutacağı düşüncesindeyiz. Bunun yanı sıra, Mısır örneğinin aksine Türkiye’de
başarılı olmayan bu kalkışmanın Batı ve Ortadoğu medyasında yer alan izlenimler
çerçevesinde sebep ve sâiklerine değinilerek, bunun Türk iç ve dış
politikasının hedef ve beklentisine hizmet etmesi amaçlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Ortadoğu, Batı, Mısır, Türkiye, Askeri Darbe, 15 Temmuz

Comparison of The Coup ın Egypt and Coup Attempt ın Middle East and

Öz

The civil revolt started in 25 January 2011 in Egypt and continued
3 weeks caused to resignation of the president Husnu Mubarak in 11 February.
Soon after, the candidate of Muslim Brothers Mohammad Morsi won officially the
presidential elections that done in 23-24 May in 2012, but one year later he
was overthrown by military in 03 July in 2013. The similar coup attempt against
the President-elected was in Turkey in 15 July 2016, but unlike in Egypt could
not succeeded in Turkey. In this article we will examine the articles and news
in European and Middle Eastern newspapers and web sites that compared the both
military coups in Egypt and Turkey in order to uncover the orient of
community’s superior mind in that countries against the concept of military
coups and to bring the light over those countries’ democratic attitude. By
presenting Middle East and West countries’ comparison the aim is to contribute
and serve to the target and expectations of Turkish foreign and national
policy.

Anahtar Kelimeler

Middle East, West, Egypt, Turkey, Military Coup, 15 July

Kaynakça

• Kaynakça
• Zehra Betül Güney, “15 Temmuz Darbe Girişiminin Ortadoğu Medyasındaki Algısı” Akademik Ortadoğu Dergisi, Volume 11, No 1, Kasım 2016, ss:1-27.
• İnternet Kaynakları
• “Egypt vs Turkey, A Comprasion Of Coup’s”, Reddit, https://www.reddit.com/r/arabs/comments/4t7sco/egypt_vs_turkey_a_comparison_of_coupes/, Erişim Tarihi: 10.08.2016.“el-İnkilâbu’l-askerî fî Mısır dıdda Mursî”, al-Jazeera, http://www.aljazeera.net/encyclopedia/events/2016/2/12/الانقلاب-العسكري-في-مصر-ضد-مرسي, Erişim Tarihi: 03.07.2016.“el-İnkilâbu’l-fâşil fî Turkiye”, al-Jazeera, http://www.aljazeera.net/knowledgegate/opinions/2016/7/18/الانقلاب-الفاشل-في-تركيا-الأسباب-والانعكاسات, Erişim Tarihi: 18.07.2016.“Havâdis Turkiye kudetâ ne bûd”, Tabnak, http://www.tabnak.ir/fa/news/606520/بررسي-یک-ادعا-حوادث-تركيه-كودتا-نبود-تئاتر-بود, Erişim Tarihi: 16.07.2016.“Limâzâ feşele’l-inkilâb fî Turkiye ve neceha fî Mısır”, Rassd, https://rassd.com/190317.htm, Erişim Tarihi: 17 Temmuz 2016.“Why Did The Military Coup Fail In Turkey And Succeed In Egypt”, Middle East Observer, https://www.middleeastobserver.org/2016/07/30/why-the-military-coup-failed-in-turkey-and-succeeded-in-egypt/, 30.07.2016.Affan, Mohammad, (2016, 7 Ekim). “Comparing The Failed Coup Attempt In Turkey With The Coup In Egypt”. Academia. Erişim Tarihi: 23 Eylül 2016. http://www.academia.edu/27614559/Comparing_the_failed_coup_attempt_in_Turkey_with_the_coup_in_EgyptAtvân, Abdulbârî, (2013, 7 Haziran). “el-İnkilâb fî Mısra”. Erişim Tarihi: 20 Aralık 2017. https://ar-ar.facebook.com/Bari.Atwan/posts/684168268263814Atvân, Abdulbârî, (2016, 16 Temmuz). “Lihâzihi’l-esbâb feşele’l-inkilâbi’t-turkî”. Raialyoum. Erişim Tarihi: 1 Aralık 2017, http://www.raialyoum.com/?p=478132Atvân, Abdulbârî, (2016, 20 Temmuz). “el-İnkilâbu’t-turkî’l-fâşil”. Railyoum. Erişim Tarihi: 8 Aralık 2017, http://www.raialyoum.com/?p=480547 Ayeş, Muhammed, (2016, 19 Temmuz). “Li hâzihi’l-esbâb feşele’l-inkilâb fî turkiyâ ve neceha fî mısr”. al-Quds. Erişim tarihi: 4 Şubat 2017, http://www.alquds.co.uk/?p=567755Black, Ian, (2013, 4 Temmuz). “Egypt Revolution And Diplomacy: When A Coup Is A Military Intervention”. The Guardian. Erişim Tarihi: 29 Eylül 2017, https://www.theguardian.com/world/2013/jul/04/egypt-revolution-coup-military-intervention-analysis Bulavali, Tîcânî, (2016, 17 Temmuz). “Beyne Mursî ve Erdogân, limâzâ necaha’l-inkilâb fî Mısra ve feşele fî Turkiye”. Hespres. Erişim Tarihi: 27 Nisan 2017, http://www.hespress.com/orbites/314441.htmlDelî, Horşid, (2016, 5 Mayıs), “es-Sirâʽ beyne’l-ilmâniyyeti ve’d-dîn fî Turkiye”. al-Jazeera. Erişim Tarihi: 7 Temmuz 2017. http://www.aljazeera.net/knowledgegate/opinions/2016/5/5/عن-عودة-الصراع-بين-العلمانية-والدين-في-تركياDorell, Oren, (2016, 15 Temmuz). “Turkey Coup Attempt Has Parallels to Egypt”. USA Today. Erişim Tarihi: 25 Ocak 2017. http://www.usatoday.com/story/news/world/2016/07/15/first-take-turkey-coup-attempt-has-parallels-egypt/87155404/el-Mâzinî, Muncî, (2016, 21 Temmuz). “Limâzâ feşele inkilâbi Turkiye ve lem yefşel inkilâbı Mısır”. Sasapost. Erişim Tarihi: 6 Ekim 2016, https://www.sasapost.com/opinion/why-turkey-coup-failed-and-egypt-coup-fails/el-Merzûkî, Munsif, ( 2016, 17 Temmuz). “Hafene mine’l-inkilâbiyyîne erâdû bi Turkiye mâ feʽalehû’s-Sîsî bi Mısr”. Turess. Erişim Tarihi: 11 Mart 2017, http://www.turess.com/babnet/128459es-Semâkî, Rıda, (2016, 24 Temmuz). “Mâzâ tebakkâ mine’lʽilmâniyyeti ve’dimukrâtiyyei fî Turkiye”. I. al-Wasatnews. Sayı: 5069. Erişim Tarihi: 28 Kasım 2017, http://www.alwasatnews.com/news/1140628.html es-Semâkî, Rıda, (2016, 9 Ağustos). “Mâzâ tebakkâ mine’lʽilmâniyyeti ve’dimukrâtiyyei fî Turkiye”. II, al-Wasatnews. Sayı: 5085. Erişim Tarihi: 28 Kasım 2017, http://www.alwasatnews.com/news/1146517.htmles-Sibâʽî, Muvaffak Muhammed, (2016, 31 Temmuz), (2016, 12 Ağustos). “Limâzâ feşele’l-inkılâb fî Turkiyâ”. es-Sebî. I-II, file:///C:/Users/pc/Downloads/kitabat.com-81866-.html, Erişim Tarihi: 17 Haziran 2017, http://assabeel.net/news/2016/08/12/لماذا-نجح-الانقلاب-في-مصر-وفشل-في-تركيا؟Fadel, Leila, (2016. 07 Temmuz). “Turkey And Egypt”. NPR. Erişim Tarihi: 5 Eylül 2016. http://www.npr.org/sections/parallels/2016/07/27/487495019/egypt-and-turkey-why-a-coup-succeeded-in-one-and-failed-in-the-otherFisher, Max, (2013, 3 Temmuz). “Is What Happened In Egypt A Coup Or Revolution? It’s Both”. Washingtonpost, Erişim Tarihi: 10 Aralık 2017, https://www.washingtonpost.com/news/worldviews/wp/2013/07/03/is-what-happened-in-egypt-a-coup-or-a-revolution-its-both/?utm_term=.49d19fa3f691Fisk, Robert, (2016. 16 Temmuz). “Turkey’s Coup”. Independent. Erişim Tarihi: 29 Aralık 2016. http://www.independent.co.uk/voices/turkey-coup-erdogan-ankara-istanbul-military-army-turkey-s-coup-may-have-failed-but-history-shows-a7140521.htmlFriedman, Yaron, (2016, 18 Temmuz). “How Erdogan Survived The Coup, And Why We Needed Him To”. Ynetnews. Erişim Tarihi: 20 Aralık 2017. http://www.ynetnews.com/articles/0,7340,L-4829891,00.htmlHeni, Hayraddîn, (2016, 10 Ağustos). “Limâzâ feşele’l-inkilâb fî Turkiye ve neceha fî Mısır”, el-Hayât. Erişim Tarihi: 9 Eylül 2017. http://www.elhayatonline.net/article62819.htmlhttps://www.youtube.com/watch?v=1Ykgvsgs-Y0, Erişim Tarihi: 12 Eylül 2016.
• https://www.youtube.com/watch?v=2RGZlJT7BqM, Erişim Tarihi: 5 Haziran 2017.https://www.youtube.com/watch?v=AYRoNS-IqXE. Erişim Tarihi: 5 Haziran 2017.
• https://www.youtube.com/watch?v=mbwbKsi-25I, Erişim Tarihi: 5 Haziran 2017.
• https://www.youtube.com/watch?v=tDWELfXJJiw, Erişim tarihi: 30 Şubat 2017.https://www.youtube.com/watch?v=WDutMLEr6Ik, Erişim Tarihi: 20. Ekim 2016.
• Hudeyr, Mehrdâd, ‘2016, 17 Temmuz). “Çera kudetâ der Mısır muvaffak şod ve der Turkiye nâfercâm mond”. Asr İran. Erişim Tarihi: 20 Ocak 2017. http://www.asriran.com/fa/news/480527/چرا-كودتا-در-مصر-موفق-شد-و-در-تركيه-نافرجام-ماندHuveyra, Eymen, (2016, 17 Temmuz). “Limâzâ tusemmâ inkilâb Turkiye sevrâte Mısır”. Sasapost. Erişim Tarihi: 15 Nisan 2017. http://www.sasapost.com/opinion/why-called-coups-in-turkey-revolutions-in-egypt/Jarar, Ahmed, (2016, 21 Temmuz). “Beyne inkilâbeyn”. Huffpost. Erişim Tarihi: 28 Ocak 2017. http://www.huffpostarabi.com/ahmed-jaraar/story_b_11077424.htmlMâhir, Islam, (2015, 20 Aralık). “Ezmetu’l-mefâhîm, Sasapost, Erişim Tarihi: 13 Kasım 2017, https://www.sasapost.com/opinion/a-revolution-or-a-military-coup/Pur, Kerîmî, (2016, 17 Temmuz). “Çera kudetâ?” Tabnak. Erişim Tarihi: 5 Ağustos 2017. http://www.tabnak.ir/fa/news/606754/چرا-كودتاReşîdî, Usâme, (2016, 24 Temmuz). “Teşbîhu Erdogân bi’s-Sîsî”. Noonpost. Erişim Tarih: http://www.noonpost.org/content/12995Selemrod, Annie, (2016, 18 Temmuz). “Mâzâ seyetegayyer ve mâza seyezallu ʽalâ hâlihi baʽde’l-inkılâb fî Turkiye el-fâşil?”. Irinnews. Erişim Tarihi: 28 Mart 2017. https://www.irinnews.org/ar/ماذا-سيتغير-وماذا-سيظل-على-حاله-بعد-انقلاب-تركيا-الفاشل؟/2016/07/18/تحليل