Mütareke Döneminde Prens Sabahattin Taraftarı Bir Dergi: Müşahede

Yıl 2024, Cilt: 2 Sayı: 1, 1 - 8, 31.12.2024

Ramazan Erhan Güllü

Öz

Mondros Mütarekesi’nin imzalanması sonrası süreç, ülkenin geleceğine dair yeni endişelere sebep olmuştu. Savaştan yenik ayrılan Osmanlı Devleti için bağımsızlığın devamının sağlanması temel meseleydi. Bu süreçte birçok kişi ve grup, ülkenin geleceği için çeşitli arayışlar içerisindeydiler. Prens Sabahattin ve kadrosu da bu arayış içerisinde yer almaktaydılar. Prens Sabahattin, dönemin konjonktürüne uygun olarak, önceki yıllarda savunduğu liberal fikirleri milliyetçi bir söylemle gündeme getirmekteydi. Taraftarları da onun fikirlerini yayma çabası içerisindeydiler. Bunun için birçok gazete ve dergi çıkarmışlardı. One of these was the magazine Müşahede, mütareke sonrası Prens’in fikirlerini yaymaya çalışan bir yayın organıydı. Kısa süreli yayını boyunca Prens Sabahattin lehine propaganda yapma vazifesi görmüştü.

Anahtar Kelimeler

Müşahede, Prens Sabahattin, Mondros Mütarekesi, Liberal Milliyetçilik

Kaynakça

• Besim, M. (1919a). “İstizahlar ve İzahlar Hakkında”, Müşahede, Cilt: 1, Sayı: 2.
• Besim, M. (1919b). “Din ve Milliyet”, Müşahede, Cilt: 1, Sayı: 4.
• Besim, M. (1919c). “Milliyetperverlik – Türkçülük”, Müşahede, Cilt: 1, Sayı: 6.
• Nureddin, R. (1918). “Türkçülüğün Tahrîbâtına Dâir”, Müşahede, Cilt: 1, Sayı: 1.
• Selahaddin, (1919). “Türk Ocağı’nın Vezâifi”, Müşahede, Cilt: 1, Sayı: 3.
• Şemseddin, F. (1919). “Sabahaddin Bey – Maksadı, Mesleği ve Eseri Olan Adem-i Merkeziyet”, Müşahede, Cilt: 1, Sayı: 2.
• Şemseddin, F. (1919a). “Bütün Düşünenlere!”, Müşahede, Cilt: 1, Sayı: 2.
• Şemseddin, F. (1919b). “Îzâha Mecbûr Kaldık”, Müşahede, Cilt: 2, Sayı: 8.
• Akşin, S. (2010). İstanbul Hükümetleri ve Milli Mücadele – I: Mutlakiyete Dönüş (1918-1919), İstanbul, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Güçlü, M. (2022). Mondros Mütarekesi Döneminde Sermuharrir Olduğu Gazetelere Göre Hasan Tahsin Receb ve İttihatçılara Bakışı (6 Kasım 1918 – 15 Mayıs 1919). Tarih ve Günce: Atatürk ve Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Dergisi, Sayı: 11, s. 3-87.
• Güllü, R. E. (2022). Mütareke Döneminde Prens Sabahattin Yanlısı Basın, Cemiyet ve Fırkalar.XIX. Türk Tarih Kongresi: Kongreye Sunulan Bildiriler, III. Cilt, III. Kısım, Ankara, Türk Tarih Kurumu Yayınları, s. 2007-2035.
• Güllü, R. E. (2023a), Gölgede Bir Lider: Mütareke Döneminde Prens Sabahattin ve Muhiti, İstanbul, Ötüken Neşriyat.
• Güllü, R. E. (2023b), “Türkiye’nin Yakın Tarihine Dair Bir Propaganda: Prens Sabahattin Millî Mücadele Taraftarı mıydı?”, Tarih Dergisi, İstanbul, Sayı: 81, s. 33-61.
• Kocabaşoğlu, U. – Akan, A.(2019), Mütareke ve Milli Mücadele Basını: Direniş ile Teslimiyetin Sözcüleri ve “Mahşer”in 100 Atlısı, İstanbul, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Okan, O. (2008), “Prens Sabahattin Literatürü Üzerine”, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi (TALİD), Cilt: 6, Sayı: 11, İstanbul, s. 477-498.
• Mıhçı, S. (2020), “Refi Cevat Ulunay ve Alemdar Gazetesi”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Konya.
• Özden. M. (2005). “Mütareke Döneminde Sabahaddincilik: Meslek-i İçtimaî Dergisi (1919-1920)”, Kebikeç – İnsan Bilimleri İçin Kaynak Araştırmaları Dergisi, Sayı: 20, Ankara 2005, Kebikeç Yayınları, s. 27-70.
• Prens Sabahaddin (1334/1918), Türkiye Nasıl Kurtarılabilir? Meslek-i İçtimâî ve Programı, İstanbul, Kader Matbaası, 104 Sayfa.
• Tunaya, T. Z. (1986), Türkiye’de Siyasal Partiler Cilt: II - Mütareke Dönemi 1918-1922, İstanbul, Hürriyet Vakfı Yayınları.