Aksaray İlindeki Kistik ve Alveolar Ekinokokkozis Riski

Yıl 2021, Cilt: 2 Sayı: 3, 8 - 12, 31.12.2021

Altan Akıneden

Öz

Amaç: Kistik Ekinokokkozis Echinococcus granulosus parazitin neden olduğu, Alveolar Ekinokokkozis ise Echinococcus multilocularis’in neden olduğu hastalıklardır. Bu hastalıkların bulaş yolu enfekte karnivorların dışkıları ile atılan Echinococcus yumurtalarının ağızdan alınması olarak bilinmektedir. Ancak, Echinococcus yumurtalarının kontamine su ve toprak ile bulaşabileceği ihmal edilmektedir. Çalışmada Aksaray ilinin kırsal bölgelerindeki çevre su ve toprak örneklerinde Echinococcus yumurtalarının yaygınlığını araştırmak amaçlanmıştır.
Yöntem: Aksaray ilindeki Ağaçören, Eskil, Gülağaç, Güzelyurt, Ortaköy, Sarıyahşi ve Sultanhanı ilçelerinden çevresel su (105) ve toprak örnekleri (105) alınmıştır. Çevre örneklerinde E.Z.N.A® Water-Soil DNA kiti (Omega Bio-Tek, Norcross, Atlanta) kullanılarak DNA izole edilmiştir. DNA örnekleri Echinococcus türlerine özgü primerler kullanılarak Real-Time PCR methodu ile analiz edilmiştir.
Bulgular: Çalışmaya dahil edilen 105 çevre su örneğinin 12’sinde (%11,4) ve 105 toprak örneğinin 8’inde (%7,6) Echinococcus spp. paraziti tespit edilmiştir. Çevre su örneklerinden elde edilen Echinococcus izolatlarının 7’si (%6,6) Echinococcus granulosus ve 5’i (%4,8) Echinococcus multilocularis olarak tanımlanmıştır. Toprak örneklerindeki Echinococcus izolatlarının 5’inin (%4.8) Echinococcus granulosus ve 3’ünün (%2,9) Echinococcus multilocularis olduğu bulunmuştur.
Sonuç: Aksaray ilinde Ekinokokkozis hastalığının bulaşma etkenleri bulunmaktadır ve bu bölgede Ekinokokkozis hastalığının yayılma riski vardır. Bu nedenle, bölgede düzenli sağlık taraması yapılması ve Ekinokokkozis hastalığı hakkında insanlara eğitim verilmesi gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Alveolar Ekinokokkozis, Kistik Ekinokokkozis, Su, Toprak

Destekleyen Kurum

YOK

Proje Numarası

YOK

Kaynakça

• 1. Lass A, Ma L, Kontogeorgos I, Xueyong Z, Li X, Karanis P. Contamination of wastewater with Echinococcus multicularis possible implications for drinking water resources in QTP China. Water Res 2020; 1; 170: 115334.
• 2. He Z, Yan T, Yuan Y, Yang D, Yang G. MiRNAs and IncRNAs in Echinococcus and Echinoccosis. Int J Mol Sci 2020; 22:21(3). 3. Özcel MA. Özcel’in tıbbi parazit hastalıkları. Turkiye Parazitoloji Derneği, 22.cilt, İzmir, 2007.
• 4. Saygı G. Paraziter Hastalıklar ve Parazitler. Ekinokokkoz, pp:259-71. Sivas Es Form Ofset Ltd Şti 2009, Birinci Baskı, Sivas.
• 5. Gündoğdu C, Arslan R, Arslan MÖ, Gıcık Y. Erzurum ve Çevresinde İnsanlarda Kistik ve Alveolar Ekinokokkozis Olgularının Değerlendirilmesi. Turkiye Parazitol Derg 2005; 29(2):163-166.
• 6. Demirci M, Kaya S, Arıdoğan Cicioğlu B, Yönden C, Önal S. Kistik Ekinokokkozis Hastalarında Spesifik IgE Düzeyleri. Turkiye Parazitol Derg 2004; 28(1):21-23.
• 7. Beyhan YE, Babür C, Mungan M, Özkan AT. Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Ulusal Parazitoloji Referans Laboratuvarı’na 2009-2013 Yılları Arasında Başvuran Kistik Ekinokokkozis Şüpheli Hastaların Değerlendirilmesi. Turkiye Parazitol Derg 2015;39:17-21.
• 8. T.C Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Aksaray İl Tarım ve Orman Müdrülüğü, https://aksaray.tarimorman.gov.tr (Erişim Tarihi: 14.03.2021).
• 9. Matera G, Loria MT, Peronace C, Catanzariti T, Settembre P, Giancotti A, Lamberti AG, Barreca GS, Galati L, Dodaro G, Mazzitelli M, Strazzulla A, Torti C, Quirino A, Liberto MC, Foca A. Increase of vascular endothelial growth factor and decrease of MCP-1 and some updated epidemiology aspectes of cystic Echinococcosis human cases in Calabria region. Mediators Inflamm 2018; 14; 2018: 4283672.
• 10. Pestechian N, Hosseini Safa A, Tajedini M, et al. Genetic diversity of Echinococcus granulosus in center of Iran. Korean J Parasitol. 2014;52:413-8.
• 11. Knapp J, Millon I, Mouzon I, Umhang G, Raoul F, Ali ZS, coccus Combes B, Comte S, Gbaguidi-Haore H, Grenouillet F, Giraudoux P. Real-time PCR to detect the environmental faecal contamination by Echinococcus multilocularis from red fox stools. Vet Parasitol 2014; 201:40-47.
• 12. Veit P, Bilger B, Schad V, Schafer J, Frank W, Lucius R. Influence of environmental factors on the infectivity of Echinococcus multicularis eggs. Parasitology. 1995; 110: 79-86.
• 13. Türkiye Tarım ve Orman Bakanlığı Meteoroloji Genel Müdürlüğü, https://www.mgm.gov.tr/genel/adresler.aspx?a=a (Erişim Tarihi:10.04.2021)
• 14. Lass A, Ma L, Kontogeorgos I, Xueyong Z, Li X, Karanis P. Contamination of wastewater with Echinococcus multicularis possible implications for drinking water resources in QTP China. Water Res 2020; 1; 170: 115334.
• 15. Lass A, Szostakowska B, Kontogeorgos I, Korzeniewski K, Karamon J, Sulima M, et al. First detection of Echinococcus multicularis in environmental water sources in endemic areas using capsule filtration and molecular detection methods. Water Res 2019; 1;160: 466-74.
• 16. Lass A, Szostakowska B, Myjak P, Korzeniewski K. The first detection of Echinococcus multicularis DNA in environmental fruit, vegetable, and mushroom samples using nested PCR. Parasitol Res 2015;114:4023-9.
• 17. Federer K, Armua-Fernandez MT, Gori F, Hoby S, Wenker C, Deplazes P. Detection of taeniid (Taenia spp., Echinococcus spp.) eggs contaminating vegetables and fruits sold in European markets and the risk for metacestode infections in captive primates. Int J Parasitol Parasit Wildl 2016; 5: 249-53.
• 18. Szostakowska B, Lass A, Kostyra K, Pietkiewicz H, Myjak P. First finding of Echinococcus multilocularis DNA in soil: preliminary survey in Varmia-Masuria Province, northeast Poland. Vet Parasitol 2014; 203(1-2):73-79.
• 19. Gürler AT, Bölükbaş CS, Açıcı M, Umur Ş. Overview of Echinococcus multilocularis in Turkey and in the world. Turkiye Parazitol Derg 2019; 43(1): 18-35.
• 20. Yazar S, Ozkan AT, Hökelek M, Polat E, Yilmaz H, Ozbilge H, et al. Cystic echinococcosis in Turkey from 2001-2005. Turkiye Parazitol Derg 2008; 32(3):208-20.
• 21. Pektaş B. Echinococcus multilocularis enfeksiyonu açısından yüksek risk altındaki bireylerde alveolar echinococcosis araştırılması, İzmir: Ege Üniversitesi. 2003.
• 22. Ertabaklar H, Yıldız İ, Malatyalı E, Tileklioğlu E, Çalışkan SÖ, Ertuğ S. Retrospective analysis of cystic echinococcosis results in Aydın Adnan Menderes University Training and Research Hospital Parasitology Laboratory Between 2005 and 2017. Turkiye Parazitol Derg 2019; 43(3): 118-22.