TÜRKİYE’NİN ENTEGRE SINIR YÖNETİM MODELİ KAPSAMINDA İRAN SINIRINA İNŞA ETTİĞİ MODÜLER BETON DUVARIN DÜZENSİZ GÖÇE ETKİSİ

Yıl 2022, , 317 - 332, 30.09.2022

İsmail Hakkı Elçi

https://doi.org/10.31455/asya.1139601

Öz

21. yüzyılda göçmen sayısındaki büyük artış devletleri korumacı bir pozisyona itmiş, onları yeni sınır güvenlik stratejileri ve önlemleri geliştirmeye sevk etmiştir. Türkiye, AB ile tam üyelik müzakereleri neticesinde 2006’da sınırlarla ilgili olarak ilan ettiği ulusal eylem planı kapsamında, AB entegre sınır yönetim modeline uyum sağlamayı hedef edinmiştir. Bu hedef kapsamında yeni kurum ve kurullar oluşturulmuş, AB üyeliği çerçevesinde belirlenen eksiklikler, belirli projelerle giderilmeye çalışılmıştır. Türkiye, AB ile uyum sürecini ve kendi güvenlik sorunlarını da göz önünde bulundurarak yeni bir sınır yönetim stratejisi geliştirmeye çalışmış, bu kapsamda sınır güvenliğini arttırmaya yönelik önemli adımlar atmıştır. Bu yeni sınır güvenliği konseptinde hem AB’nin hem de Türkiye’nin en önemli beklentisi ise düzensiz göç geçişlerinin engellenmesi olmuştur. Türkiye bu bağlamda düzensiz göç geçişlerinin en çok yaşandığı İran sınırına modüler beton duvarı inşasına başlamıştır. Bu makalede Türkiye’nin entegre sınır yönetim modeline uyum çabaları neticesinde İran sınırına inşa ettiği güvenlik duvarının düzensiz göçü engellemedeki etkinliği ele alınmıştır. Bu amaçla çalışmada karşılaştırmalı bir yöntem kullanılarak dünyanın çeşitli yerlerindeki sınır duvarlarının ve tellerinin etkinliği tartışılmış ve bu kapsamda Türkiye’nin inşa ettiği sınır güvenlik duvarının etkinliği irdelenmiştir. Çalışmanın önemi; mevcut sınır güvenlik duvarının düzensiz göç problemine olan etkisini konu edinmesi ve literatürde bu konuyu ele alan çok az akademik incelemenin olmasından kaynaklanmaktadır. 

Anahtar Kelimeler

AB, Türkiye, Sınırlar, Göç, Duvar

THE IMPACT OF THE MODULAR CONCRETE WALL BUILT BY TURKEY ON THE IRANIAN BORDER UNDER THE INTEGRATED BORDER MANAGEMENT MODEL ON IRREGULAR MIGRATION

Öz

The huge increase in the number of migrants in the 21st century has pushed states into a protectionist position and led them to develop new border security strategies. As a result of full membership negotiations with the EU, in 2006, within the scope of the national action plan on borders, the aim was to adapt to the EU integrated border management model. Within the scope of this target, new institutions and boards were established, and the deficiencies identified within the framework of EU membership were tried to be eliminated with certain projects. Turkey has tried to develop a new border management strategy, taking into account its harmonization process with the EU and its own security problems, and has taken important steps to increase border security in this context. The most important expectation of both the EU and Turkey in this new border security concept is; irregular migration has been prevented. In this context, Turkey has started the construction of a modular concrete wall on the Iranian border, where irregular migration crossings are most common. In this article, the effectiveness of the firewall that Turkey has built on the Iranian border as a result of its efforts to adapt to the integrated border management model will be discussed in preventing irregular migration.

Anahtar Kelimeler

EU, Turkey, Borders, Immigration, Wall

Kaynakça

• AB Başkanlığı (2021). İller İdaresi Genel Müdürlüğünün Ulusal Koordinasyon ve Ortak Risk Analizi Merkezi'nin (UKORAM) Kurumsal Kapasitesinin Desteklenmesi. https://ab.gov.tr/iller-idaresi-genel-mudurlugunun-ulusal-koordinasyon-ve-ortak-risk-analizi-merkezinin-ukoram-kurumsal-kapasitesinin-dest_52511.html adresinden 16.04.2022 tarihinde erişildi.
• AB Komisyonu (1999). 1999 Düzenli Raporu. https://www.ab.gov.tr/files/AB_Iliskileri/AdaylikSureci/IlerlemeRaporlari/Turkiye_Ilerleme_Rap_1999.pdf adresinden 06.02.2022 tarihinde erişildi.
• AB Komisyonu (2000). 2000 Düzenli Raporu. https://www.ab.gov.tr/files/AB_Iliskileri/AdaylikSureci/IlerlemeRaporlari/Turkiye_Ilerleme_Rap_2000.pdf adresinden 06.02.2022 tarihinde erişildi.
• AB Komisyonu (2011). Türkiye 2011 İlerleme Raporu. https://www.ab.gov.tr/files/AB_Iliskileri/AdaylikSureci/IlerlemeRaporlari/2011_ilerleme_raporu_tr.pdf adresinden 07.02.2022 tarihinde erişildi.
• AB Komisyonu (2012). Türkiye 2012 Yılı İlerleme Raporu. https://www.ab.gov.tr/files/2012_ilerleme_raporu_tr.pdf adresinden 19.11.2021 tarihinde erişildi.
• AB Komisyonu (2013). Türkiye 2013 İlerleme Raporu. https://www.ab.gov.tr/files/2013%20ilerleme%20raporu/2013_ilerleme_raporu_tr.pdf adresinden 07.02.2022 tarihinde erişildi.
• AB Komisyonu (2014). Türkiye 2014 Yılı İlerleme Raporu. https://www.ab.gov.tr/files/ilerlemeRaporlariTR/2014_ilerleme_raporu_tr.pdf adresinden 22.05.2022 tarihinde erişildi.
• AB Komisyonu (2016). 2016 Türkiye Raporu. https://www.ab.gov.tr/files/pub/2016_ilerleme_raporu_tr.pdf adresinden 19.11.2021 tarihinde erişildi.
• AB Komisyonu (2019). 2019 İlerleme Raporu. https://www.ab.gov.tr/siteimages/birimler/kpb/2019_trkiye_raporu-_tr.pdf adresinden 06.02.2022 tarihinde erişildi.
• AB Komisyonu (2019). 2019 İlerleme Raporu. https://www.ab.gov.tr/siteimages/birimler/kpb/2019_trkiye_raporu-_tr.pdf adresinden 06.02.2022 tarihinde erişildi.
• AB Komisyonu (2021). 2021 İlerleme Raporu. https://www.ab.gov.tr/siteimages/2021_trkiye_raporu_tr.pdf adresinden 06.02.2022 tarihinde erişildi.
• AB Komisyonu (2021). 2021 İlerleme Raporu. https://www.ab.gov.tr/siteimages/2021_trkiye_raporu_tr.pdf adresinden 06.02.2022 tarihinde erişildi.
• AB Konseyi (2001). 2001 Katılım Ortaklığı Belgesi. https://www.ab.gov.tr/files/AB_Iliskileri/AdaylikSureci/Kob/Turkiye_Kat_Ort_Belg_2001.pdf adresinden 06.02.2022 tarihinde erişildi.
• AB Konseyi (2006). 2006 Katılım Ortaklığı Belgesi. https://www.ab.gov.tr/files/AB_Iliskileri/AdaylikSureci/Kob/Turkiye_Kat_Ort_Belg_2006.pdf adresinden 06.02.2022 tarihinde erişildi.
• AB Konseyi (2008). 2008 Katılım Ortaklığı Belgesi. https://www.ab.gov.tr/files/AB_Iliskileri/AdaylikSureci/Kob/Turkiye_Kat_Ort_Belg_2007.pdf adresinden 06.02.2022 tarihinde erişildi.
• Ağrı Valiliği (2018). Bakan Soylu, Türkiye-İran Sınırındaki Duvar Yapımını İncelemek Üzere Ağrı’ya Geldi. http://www.agri.gov.tr/bakan-soylu-turkiye-iran-sinirindaki-duvar-yapimini-incelemek-uzere-agriya-geldi adresinden 13.02.2022 tarihinde erişildi.
• Allen, T.; Dobbin, C. ve Morten, M. (2019). Border Walls. https://web.stanford.edu/~memorten/ewExternalFiles/Allen_Dobbin_Morten_BorderWalls.pdf adresinden 15.02.2022 tarihinde erişildi.
• Anadolu Ajansı (2021). Huduttaki Güvenlik Duvarı Sınırdan Kaçak Geçişleri Engelledi. https://www.aa.com.tr/tr/gundem/huduttaki-guvenlik-duvari-sinirdan-kacak-gecisleri-engelledi/2462017 adresinden 30.08.2022 tarihinde erişildi.
• Avcı, M. (2018). Entegre Sınır Yönetimi Kavramı ve Türkiye’ye Uygulanabilirliği. İdarecinin Sesi Dergisi, 0(185), 35-36.
• Benedicto, A. R.; Akkerman, M. ve Brunet, P. (2020). A Walled World Towards A Global Apartheid. Barcelona: Centre Delàs d’Estudis per la Pau.
• Bozkurt, Ö. (2018). Sınır Yönetimi Alanında Yapılan Çalışmalar Sınır ve Göç Yönetimi. İdarecinin Sesi Dergisi, 0(185), 19-29.
• Cohen, R. S. (2019). What Border Walls Can and Cannot Accomplish. https://www.rand.org/blog/2019/01/what-border-walls-can-and-cannot-accomplish.html adresinden 16.02.2022 tarihinde erişildi.
• Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında 1 Nolu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi. Resmî Gazete (10.07.2018, sayı: 30474). https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/19.5.1.pdf adresinden 04.02.2022 tarihinde erişildi.
• Deniz, O. (2021). Türkiye-İran Sınırına Duvar: Göçmenler Yeni Rotalar Belirliyor. https://www.dw.com/tr/t%C3%BCrkiye-iran-s%C4%B1n%C4%B1r%C4%B1na-duvar-g%C3%B6%C3%A7menler-yeni-rotalar-belirliyor/a-58908674 adresinden 16.02.2022 tarihinde erişildi.
• Devlet Planlama Teşkilatı (2003). Türkiye İçin Katılım Ortaklığı Belgesi. https://www.ab.gov.tr/files/AB_Iliskileri/AdaylikSureci/Kob/Turkiye_Kat_Ort_Belg_2003.pdf adresinden 17.11.2021 tarihinde erişildi.
• Düzensiz Göç Başkanlığı (2022). Düzensiz Göç. https://www.goc.gov.tr/duzensiz-goc-istatistikler adresinden 01.07.2022 tarihinde erişildi.
• European Union Agency (2020). Migration: Fundamental Rights Issues at Land Borders. https://fra.europa.eu/sites/default/files/fra_uploads/fra-2020-land-borders-report_en.pdf adresinden 15.02.2022 tarihinde erişildi.
• Feigenberg, B. (2020). Fenced Out: The Impact of Border Construction on US-Mexico Migration. American Economic Journal: Applied Economics, 12(3), 106–139.
• FRONTEX (2022). Origin and Tasks. https://frontex.europa.eu/about-frontex/who-we-are/origin-tasks/ adresinden 05.02.2022 tarihinde erişildi.
• Hakkari Valiliği (2019). Valimiz Sayın Akbıyık, İran Sınırındaki Güvenlik Yolları ve Duvarlarını İnceledi. http://www.hakkari.gov.tr/valimiz-sayin-akbiyik-iran-sinirindaki-guvenlik-yollari-ve-duvarlarini-inceledi adresinden 13.02.2022 tarihinde erişildi.
• İçişleri Bakanlığı (2021). Bakanımız Sn. Soylu Van-İran Sınırında Yapılması Planlanan Sınır Duvarlarıyla İlgili İncelemelerde Bulundu. https://www.icisleri.gov.tr/bakanimiz-sn-soylu-van-iran-sinirinda-yapilmasi-planlanan-sinir-duvarlariyla-ilgili-incelemelerde-bulundu adresinden 13.02.2022 tarihinde erişildi.
• İller İdaresi Genel Müdürlüğü (2022a). Teşkilat Şeması. https://www.icisleri.gov.tr/illeridaresi/teskilat-semasi adresinden 07.02.2022 tarihinde erişildi.
• İller İdaresi Genel Müdürlüğü (2022b). Sınır Yönetimi Alanında Yürütülen Projeler. https://www.icisleri.gov.tr/illeridaresi/sinir-yonetimi-alaninda-yurutulen-projeler adresinden 07.02.2022 tarihinde erişildi.
• Jones, R. (2016). Borders and Walls: Do Barriers Deter Unauthorized Migration? https://www.migrationpolicy.org/article/borders-and-walls-do-barriers-deter-unauthorized-migration adresinden 16.02.2022 tarihinde erişildi.
• Kazel, E. ve Bayartan, M. (2021). Siyasi Coğrafya Açısından Türkiye’nin Sınır Güvenliği: Batı Kara Sınırları. Türkiye Bilimsel Araştırmalar Dergisi, 6(1), 201-219.
• Leggeri, F. (2021). Who We Are; Foreword. https://frontex.europa.eu/about-frontex/who-we-are/foreword/ adresinden 05.02.2022 tarihinde erişildi.
• Özler, Z. (2010). AB’de ve Türkiye’de Sınır Yönetimi, İKV Değerlendirme Notu 16. https://www.ikv.org.tr/images/upload/data/files/16-ab_ve_trde_sinir_yonetimi-zeynep_ozler-nisan_2010.pdf adresinden 04.02.2022 tarihinde erişildi.
• Radio Bulgaria (2018). The Bulgarian-Turkish Border is Less and Less Preferred by Migrants, Update. https://bnr.bg/en/post/101008043/the-bulgarian-turkish-border-is-less-and-less-preferred-by-migrants#:~:text=All%20Rights%20Reserved-,The%20Bulgarian%2DTurkish%20border%20is%20less,less%20preferred%20by%20migrants%2C%20update&text=A%20little%20over%205%2C000%20illegal,Bulgarian%20News%20Agency%20BTA%20reports adresinden 05.02.2022 tarihinde erişildi.
• Resmî Gazete (1949). 5542 Sayılı İller İdaresi Kanunu. https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.3.5442.pdf adresinden 04.02.2022 tarihinde erişildi.
• Resmî Gazete (2010). Başbakanlık Entegre Sınır Yönetimi Genelgesi. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2010/05/20100526-5.htm adresinden 07.02.2022 tarihinde erişildi.
• Resmî Gazete (2010). Dışişleri Bakanlığının Kuruluş ve Görevleri Hakkında 6004 Sayılı Kanun. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2010/07/20100713-3.htm adresinden 06.12.2021 tarihinde erişildi.
• Savunma Sanayi Dergilik (2020). Hakkari-İran Sınırı Modüler Beton Duvarla Örülüyor. http://ssdergilik.com/tr/HaberDergilik/Hakkari-iran-siniri-moduler-beton-duvarla-oruluyor adresinden 13.02.2022 tarihinde erişildi.
• T.C. Başbakanlık (2006). Türkiye’nin Entegre Sınır Yönetimi Stratejisinin Uygulanmasına Yönelik Ulusal Eylem Planı. https://docplayer.biz.tr/2573591-Turkgye-ngn-entegre-sinir-yonetgmg-stratejgsgngn-uygulanmasina-yonelgk-eylem-plani-gelggtgrglmesgne-destek-projesg.html adresinden 07.02.2021 tarihinde erişildi.
• T.C. İçişleri Bakanlığı (2015). Sınır Yönetimi Daire Başkanlığı İller İdaresi Genel Müdürlüğü Bünyesinde Çalışmalarına Başladı. https://www.icisleri.gov.tr/sinir-yonetimi-daire-baskanligi-iller-idaresi-genel-mudurlugu-bunyesinde-calismalarina-basladi adresinden 07.02.2022 tarihinde erişildi.
• The Economist (2015). Boundary Walls and Fences Worldwide. http://infographics.economist.com/2015/fences/ adresinden 16.02.2022 tarihinde erişildi.
• TRT Haber (2021). İçişleri Bakan Yardımcısı Çataklı'dan Sınır İhlali İddiasına İlişkin Açıklama. https://www.trthaber.com/haber/gundem/icisleri-bakan-yardimcisi-cataklidan-sinir-ihlali-iddiasina-iliskin-aciklama-595328.html adresinden 14.02.2022 tarihinde erişildi.
• UN DESA (2019). Population Facts 2019/4. https://www.un.org/en/development/desa/population/migration/publications/populationfacts/docs/MigrationStock2019_PopFacts_2019-04.pdf adresinden 19.05.2021 tarihinde erişildi.
• Van Valiliği (2021). İran Sınırındaki Güvenlik Önlemleri Basına Anlatıldı. http://www.van.gov.tr/iran-sinirindaki-guvenlik-onlemleri-basina-anlatildi adresinden 13.02.2022 tarihinde erişildi.
• Vernon, V. ve Zimmermann, K. F. (2021). Walls and Fences: A Journey through History and Economics. (Ed. K. Kourtit vd.). The Economic Geography of Cross-Border Migration İçinde (s. 33-53). Swiss: Springer.