133/1 NUMARALI KAYSERİ ŞER’İYYE SİCİL DEFTERİ’NE (H. 1155- M. 1742) GÖRE KAYSERİ’NİN SOSYO-EKONOMİK, İDARİ VE KÜLTÜREL YAPISI

Yıl 2018, Sayı: 4, 39 - 50, 30.06.2018

Süleyman Öcal

https://doi.org/10.31455/asya.432167

Öz

Osmanlı
tarihinin önemli yazılı kaynaklarından birisi de şer’iyye sicilleridir.
Şer’iyye sicilleri hem kadı tarafından kaleme alınan belgeleri hem de başka
makamlardan gelen emir, ferman, buyrultu gibi belge türlerini ihtiva eder.
Bundan dolayı şer’iyye sicilleri konu ve belge çeşidi olarak gayet zengindir.
Bu zenginlik içerisinde de çeşitli bilim dallarını ilgilendiren ve
aydınlatılması gereken bilgiler bulunmaktadır. Kadı
sicilleri geniş kapsamlı olduğu için birçok konuda dönemini yansıtan bilgiler
vermektedir. Bu çalışmada ise daha çok mahkemelerde ne tür davaların görüldüğü,
davaların nasıl işlendiği, müslim ve gayrimüslimler arasındaki davalar, şer’i
hukukun tatbiki ile kadının görev alanları, Kayseri’ye ait mahalle ve köy
isimleri, Kayseri’de bulunan meslek grupları ve diğer konular ele alınmıştır. Şer’iyye
sicilleri, döneminin olaylarını, toplumun yaşantısını, devletin idare şeklini,
hukukun nasıl işlediğini, toprak sistemini, devletin vergi yapısını,
idarecilerin yükümlülüklerini, vakıfları ve daha birçok konuya ait bilgileri
bünyesinde barındırmasına rağmen tek başına bir sicilin incelenmesiyle bu tür
konular hakkında edinilen bilgi eksik kalmaktadır. Bunun için diğer şer’iyye
sicillerinin ve kaynakların da incelenmesi gerekmektedir.r.

Anahtar Kelimeler

Kayseri, Osmanlı, Şer’iyye sicilleri, Şer’i hukuk, Kadı, Kayseri

SOCIO-ECONOMIC, CULTURAL AND ADMINISTRATIVE STRUCTURE OF KAYSERİ ACCORDING TO KAYSERI SHARI’A COURT RECORDS (COURT REGISTERS) NUMBER, 133/1 (H. 1155- M. 1742)

Öz

One
of the written sources of Ottoman history are court registers. Court registers
include both the documents written by kadi (religious judge) and types of
documents ordered by other authorities like orders, imperial orders, decrees.
Therefore, court registers have a wide range of structure in respect to subject
and kind of document. This large structure contain information concerning
various branches of science that should be enlightened. Kadi
registers provide information on many subjects that reflect their era since
they are broad in scope. Mostly the types of trials handled at courts, how
trials are handled, trials between muslims and non-muslims, application of
religious law, fields of tasks of women, names of settlement and villages in
Kayseri, professional groups existing in Kayseri and other subjects were tried
to be studied in this study Although
court registers include information about events of its era, life of society,
administration way of the state, how the law is applied, land system, tax
structure of the state, obligations of administrators, foundations and many
other subjects, information obtained by studying only one register alone fail
to satisfy. Therefore, other court registers and sources should also be
studied.

Anahtar Kelimeler

Ottoman, Court Registers, Religious Law, Kadi, Kayseri

Kaynakça

• Öcal, Süleyman kayseri Şer'iyye Sicilleri, Kayseri 2010