A DISCOURSE ANALYSE ON NURI BILGE CEYLAN’S FILM ON INTERNATIONAL PRESS’ CRITIQUES: ONCE UPON A TIME IN ANATOLIA

Yıl 2018, Sayı: 5, 73 - 86, 30.09.2018

Serhat Yetimova , Mustafa Aslan

https://doi.org/10.31455/asya.453717

Cited By: 4

Öz

Nuri Bilge Ceylan is one of the reputable film director as known in
Turkey and in the World.  In this sense
the reason of being known can be about universal language of the content or
universalism of art. Nuri Bilge Ceylan is called a director of the New Turkish
Cinema who agglomerate the things of local and universal in his films in the
context of world literature and world cinema. So world press were interested
about the film which contains the topics of bureaucracy, provincialism,
female-male relations, patriarchy and inertia. This study aims to search for cultural
reflexes of film critics from nine different nationalities on Ceylan’s film.
The notion of Anatolianism was analysed according to comments of critics who
are in the effects of global modernism by discourse analyse method. Review
articles selected on the press releases of the film were found on the official
web page of the director. In the conclusion critics criticized the film within
context of western terminology as like feminism, bureaucracy, Christianity,
realism, symbolism, security, competition and minimalism. None of them has
visited Anatolia and at least never mentioned about their own experiences or
original sources related to Anatolia as like a local poet, national writer,
historical byword, ethnic stich, other films, Turkish history etc. Every of the
critic has acted to criticizes the film according to sub terms o of modernism
as a standardized behaviour. So all these details showed the film criticism is
under the effect of westernized modernism which excludes
local/national/experimental comments.

Anahtar Kelimeler

Once Upon a Time in Anatolia, Nuri Bilge Ceylan, Turkish Cinema, International Press, Film Critique

NURİ BİLGE CEYLAN SİNEMASININ ULUSLARARASI BASINDAKİ ELEŞTİRİLERİ ÜZERİNE BİR SÖYLEM ANALİZİ: BİR ZAMANLAR ANADOLU’DA ÖRNEĞİ

Öz

Nuri
Bilge Ceylan gerek Türkiye’de gerekse dünya çapında sinema çevrelerinin
yakından takip ettiği yönetmenlerden biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu
ilginin nedenleri arasında yönetmenin sunduğu içeriğin evrensel dili olabildiği
gibi bunda sanatın evrenselliği de belirleyici olabilmektedir. Yeni Türk
Sineması içinde dünya sineması ile edebiyatını yakından takip eden bir Türk
yönetmen olarak Nuri Bilge Ceylan, filmlerinde yerel ile evrenseli
buluşturmaktadır. Anadoluluk olgusunu incelediği Bir Zamanlar Anadolu’da filmi
gerek Türkiye’de gerekse yurtdışında oldukça ilgi ile karşılanmıştır. Filminde
bürokrasi, taşralılık, kadın-erkek ilişkileri, ataerkillik ve atalet
fikirlerinin işlendiği gözlenen yönetmenin filmi yurt dışı basınında birçok
eleştiri ve haberin konusu olmuştur.  Bu
makale yönetmenin belirtilen filminin dünya basınındaki yansımalarına film
eleştirisi başlığı altında bakmaktadır. 
Bu sebeple filmin basın arşivinde yer alan yazılar arasından İngilizce
ve Fransızca basında yazan dokuz farklı ulustan eleştirmenin kaleme aldığı
eleştiri yazılarını söylem analizi yöntemi kullanılarak çözümlemekte ve küresel
modern kültürün etkisindeki eleştirmenlerin Anadolu gibi bir yerelliği eleştirme
biçimlerine bakmaktadır. Araştırmanın sonucunda dokuz farklı ulustan eleştirmen
modernizm ortak paydasında belirtilen filmi eleştirmiş, kendi kültürleri ile
Anadoluluk arasında ilişki kurmak yerine Batı literatürünün kavram haritası
olan feminizm, bürokrasi, Hristiyanlık, realizm, sembolizm, güvenlik, rekabet
ve minimalizm gibi kavramları referans alarak Anadolu’ya bakmayı tercih
etmişlerdir. Bu durum yapılan eleştirilerin bir ölçüde tek tipleşerek
standartlaşmasını beraberinde getirmiş, Anadolu’ya ilişkin özgün fikir ve
deneyimlerin eleştirilerin içinde yer almaması ile sonuçlanmıştır. Tüm bu
veriler küreselleşen dünyanın kültürünün Batı merkezli bir okuma içinde
olduğunu da göstermektedir. 

Anahtar Kelimeler

Bir Zamanlar Anadolu’da, Türk Sineması, Uluslararası Basın, Film Eleştirisi, Nuri Bilge Ceylan, Film Eleştirisi

Kaynakça

• Abakan, A. (2008) Nuri Bilge Ceylan'la 2008 yılında Londra'da yapılmış bir söyleşi. https://www.youtube.com/watch?v=AZ8PIJtqTH4 Erişim Tarihi: 05.07.2018
• Andrew, G. (2011) Once Upon A Time in Anatolia - Sight&Sound Interview with Nuri Bilge Ceylan(English). https://www.youtube.com/watch?v=ltZ2GJ8u4ZY&list=PLBQlYUdtKNdfsX-PvD1SA5ne0EbNC-Ws Erişim Tarihi: 05.07.2018
• Andrew, G. (2011) Sight & Sound interview with Nuri Bilge Ceylan. http://www.bfi.org.uk/films-tv-people/4fc75e71635bc Erişim Tarihi: 05.07.2018
• Baripoğlu, S. ve Burkovik, Y. (2018) Agorafobi nedir?. https://www.e-psikiyatri.com/agorafobi-nedir-1897 Erişim Tarihi: 05.07.2018
• Bilgin, Nuri. (2006) Sosyal Bilimlerde İçerik Analizi Teknikler ve Örnek Çalışmalar, Ankara: Siyasal Kitabevi
• Bauman, Zygmunt. (2006) Küreselleşme: Toplumsal Sonuçları. (Çev. Abdullah Yılmaz, İstanbul: Ayrıntı)
• Ceran, S. (2011) Türkiye Üzerine Bir Biyopsi Çalışması Bir Zamanlar Anadolu’da Kaynak: Türkiye Üzerine Bir Biyopsi Çalışması Bir Zamanlar Anadolu’da. http://www.haksozhaber.net/turkiye-uzerine-bir-biyopsi-calismasi-bir-zamanlar-anadoluda-23527yy.htm Erişim Tarihi: 25.07.2018
• Ceylan, B.N. (2018) Biyografi. http://www.nuribilgeceylan.com/bio-turkish.php Erişim Tarihi: 05.07.2018
• Chang, J. (2011) Once Upon a Time in Anatolia. https://variety.com/2011/film/markets-festivals/once-upon-a-time-in-anatolia-1117945281/ Erişim Tarihi: 06.07.2018
• Cnn (2016) Nuri Bilge Ceylan'ın yeni filmi "Ahlat Ağacı"nın çekimleri başladı. https://www.cnnturk.com/video/kultur-sanat/sinema/nuri-bilge-ceylanin-yeni-filmi-ahlat-agacinin-cekimleri-basladi Erişim Tarihi: 05.07.2018
• Dargis, M. (2011) Inquiry Into a Haunting Land Could Grab Palme d’Or. https://artsbeat.blogs.nytimes.com/2011/05/21/inquiry-into-a-haunting-land-could-grab-palme-dor/?scp=1&sq=bilge%20ceylan&st=cse Erişim Tarihi: 05.07.2018
• Domenach, É. (2011) Il était une fois en Anatolie, Cherchez la femme. http://www.nbcfilm.com/anatolia/press-positifelise.pdf Erişim Tarihi: 19.07.2018
• Domenach, É. (2011) Il était une fois en Anatolie, Cherchez la femme. http://www.revue-positif.net/n609.html Erişim Tarihi: 19.07.2018
• Douin, J.L. (2011) Nuri Bilge Ceylan sonde les âmes dans la nuit. http://www.nbcfilm.com/anatolia/press-lemonde.php Erişim Tarihi: 10.07.2018
• Eralp, F.S. (2015) Fehmi Serdar Eralp’ın Nuri Bilge Ceylan TRT söyleşisi https://www.youtube.com/watch?v=hq-OG7vIQbk&list=PLBQlYUdtKNdc3BOZlIWz27cl6q4oEU0wG Erişim Tarihi: 05.07.2018
• Fainaru, D. (2011). Once Upon A Time in Anatolia Screen Daily. https://www.screendaily.com/reviews/latest-reviews/once-upon-a-time-in-anatolia/5027955.article Erişim Tarihi: 19.07.2018
• Fujishima, K. (2011) New York Film Festival 2011: Sleeping Sickness and Once Upon a Time in Anatolia. https://www.slantmagazine.com/house/article/new-york-film-festival-2011-sleeping-sickness-and-once-upon-a-time-in-anatolia Erişim Tarihi: 19.07.2018
• Hammond, W. (2012) Once Upon a Time in Anatolia. http://www.nbcfilm.com/anatolia/press-sightandsoundreview.pdf Erişim Tarihi: 19.07.2018
• Hazar, Nedim (2010). Türk Sinemasında Yerel Arayışların Kısa Tarihçesi (Editör: Abdurrahman Şen). Türk Sinemasında Yerli Arayışlar. Ankara: Türkiye Cumhuriyeti Kültür Bakanlığı, 171-238.
• Holden, S. (2011) Will World End Before or After Festival Does? https://www.nytimes.com/2011/10/05/movies/new-york-film-festival-with-bela-tarr-and-nuri-bilge-ceylan.html?_r=1 Erişim Tarihi: 05.07.2018
• Hollingworth, A. (2012) The Comedy Critic – Once Upon a Time in Anatolia. (Or, How I Learned to Stop Worrying and Hate Humanity). https://www.flickeringmyth.com/2012/03/comedy-critic-once-upon-time-in/#.T4ORhjs2-ws.twitter Erişim Tarihi: 06.07.2018
• Karaoghlanian, A. (2012) Anatolia plays with foreboding tones. http://dailytrojan.com/2012/01/10/anatolia-plays-with-foreboding-tones/ Erişim Tarihi: 19.07.2018
• Khan, M. A (2012). Once Upon a Time in Anatolia (2011): Turkish Film-Maker Nuri Bilge Ceylan's Police Procedural Highlighting Complexities of the Human Psyche. http://www.apotpourriofvestiges.com/2012/01/once-upon-time-in-anatolia-2011-turkish.html Erişim Tarihi: 19.07.2018
• Kozak, O. E. (2012). Fuck Nuri Bilge Ceylan. https://oktayegekozak.wordpress.com/2012/09/13/fuck-nuri-bilge-ceylan Erişim Tarihi: 19.07.2018
• Köksal, Ö. (2011) Where the Truth Lies. http://www.jadaliyya.com/Details/24578/Where-the-Truth-Lies Erişim Tarihi: 06.07.2018
• Moore, O. P.L. (2012). The Doctor Will See You Now. http://www.popcornreel.com/htm/anatoliarev.html Erişim Tarihi: 19.07.2018
• Ntv (1999) Mayıs Sıkıntısı - Kritik Programı (NTV, 1999). https://www.youtube.com/watch?v=OryA_k76nIM Erişim Tarihi: 05.07.2018
• Ntv (2011) Cannes Film Festivali - Nuri Bilge Ceylan - NTV 2011. https://www.youtube.com/watch?v=c7oNE8nN9tI Erişim Tarihi: 05.07.2018
• Ritzer, George (2011). Toplumun McDonaldlaştırılması: Çağdaş Toplum Yaşamının Değişen Karakteri Üzerine Bir İnceleme (2. b.). (Çev. İ. Ç. Kaya) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Sight and Sound (2012) Poll 2012: Nuri Bilge Ceylan. http://www.bfi.org.uk/films-tv-people/sightandsoundpoll2012/voter/1095 Erişim Tarihi: 05.07.2018
• Taubin, A. (2012) Unkown Unknows. Art Forum. http://www.nbcfilm.com/anatolia/press-artforum.pdf Erişim Tarihi: 19.07.2018
• Tezcan, Gülcan (2010). Yeşilçam’da Milli Bakışın Mimarı: Yücel Çakmaklı. (Editör: Abdurrahman Şen). Türk Sinemasında Yerli Arayışlar. Ankara: Türkiye Cumhuriyeti Kültür Bakanlığı, 325-334.
• Wikipedia (2018) Johannes Vermeer. https://tr.wikipedia.org/wiki/Johannes_Vermeer#cite_note-1 Erişim Tarihi: 10.07.2018