HAYVANSAL MANYETİZMDEN ÖLÜLER ÜLKESİNE (NEKYAIA), DÜŞLEMDEN AKTİF İMAJİNASYONA, FANTASTİK BİR HAKİKAT TASARIMI; SİNEMA

Yıl 2019, Sayı: 7, 63 - 70, 31.03.2019

Canel Bingöl

https://doi.org/10.31455/asya.527507

Öz

"Fantazi, düşlem,
imajinasyon, sanrı/delüzyon, halüsinasyon! 1784’te Benjamin Franklin’in Anton
Mesmer’in uyguladığı hipnozu ‘hayvansal manyetizm’ diye tanımlamasından, 19.yy
telkin ve 1892’de Freud’un ‘eliyle hastanın alnına bastırarak anısının göz
önüne geleceği’ müdahalesine; ardından ‘ne gördünüz?’ sorusuyla geliştirdiği
psikanaliz’den, C.G.Jung’un Nekyaia/Ölüler Ülkesi’ne (Odyseia 11.Bölüm) yaptığı
rüyalar ve hezeyanlarla ilgili yolculuğuna ve Ferenczi’nin düşlemenin ‘aktif imajinasyonla’ bütünleştirilmesinden,
Moreno’nun Symboldrama’sına; 1964’lerde hekim olan Gaston Bachelard düşleme ve
fantaziyi kapsayan filozofik teorik temellerini atmıştır. Sonucunda da,
Intrapsişik düşleme ya da fantazinin doğrudan kullanımı ile etkinliği iyice
yerleşmiştir. Sinema işte bu tarihsel sürecin teorik, felsefik ve teknolojik
gelişiminin de bir sonucudur. İçsel zihinsel tasarımların, nesnelerin
dünyasında mekanlaştırılarak, bedenleştirilerek, hareketli görüntüye
dönüştürülmesinin ve buna bir narratif eklenmesinin tarihidir özetle yaşanılan.
1895 tarihi insanlık tarihinde bilim ve sanatın gelişimi açısından bir dönüm
noktası sayılabilir. Freud’un Breuer’le birlikte Histeri Üzerine Çalışmalar’ı
yayımladığı bu yıl, yeni bir disiplin olan psikanalizin doğuşunu müjdeler. Bu
çalışmayla Freud psikanalizin klinik ve kuramsal temellerini ortaya koyar. Aynı
tarihte Lumière kardeşler ilk filmi bir duvara yansıtırlar. Yeni bir sanat
dalının, sinemanın doğumuna tanıklık eder dünya. Sinema, Bellek ve Ruhsallığın,
bir mekanlaştırma/bedenleştirme ve anlatı süreci olarak içiçe geçmişliği ve bu
dinamiğin temellerine dair görüşlerin ele alındığı bir inceleme ve tartışma
yapılmıştır

Anahtar Kelimeler

Sinema, Ruhsallık, Bellek, Mekan, Anlatı

FROM ANIMALISTIC MAGNETISM TO THE NEKYAIA (NECROPOLIS), FROM THE DREAM TO THE ACTIVE IMAGINATION, A FANTASTIC REALITY FORMATION; CINEMA

Öz

Fantasia, dream, imagination,
delusion, hallucination! Since Benjamin Franklin has named Anton Mesmer’s
hypnosis technic as ‘animal magnetism’ in 1784 to 19th century and since Freud
has been developed psychoanalysis with the intervention by his hand pressing on
the patient’s forehead and repeating to the patient a memory would come out and
remembering the past ‘what the patient saw and remembered’ in 1892 to Carl
G.Jung’s journey to the necropolis/nekyaia with dreams and delusions, and from
Ferenczi’s interpretation to compete dreaming with active imagination to
Moreno’s symboldrama; Gaston Bachelard as a doctor in deed, put the rules and
construct theoretical philosophical basics about dreaming and fantasias. As a
result, efficiency and direct usage of intrapsychic dreaming or fantasia has
been activated and become structural. Cinema is the result of that theoretic,
philosophic and technologic developments and graduations. Briefly, it is the
representation and embodiementation of internal mental and psychic design among
the world of objects and transforming them into the active moving visions and
to add a narrative for all. The year of 1895 can be
called as the milestone year about development of science and art in human
being’s history. Same year with the Works on Hysteria has been published by
Freud and Breuer together, heralds the birth of psychoanalysis as a new
discipline. With this work, Freud revealed the clinical and hypothetical basics
of psychoanalysis. Even the same year, Lumière brothers reflects the first
movie on the wall. The world had eyewitness to a newborn art branch. Cinema, In
this article, Memory and Psychicism/Spirituality are being argued and
researched as representation of objects, embodiementation of objects and narrative
process how they are mixed and about their basic dynamic ideas 

Anahtar Kelimeler

Cinema, Spirituality, Memory, Representation, Narrative

Kaynakça

• Referans 1: Doç.Ali Murat Kırık (Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi, Radyo TV Sinema Bölümü)
• Referans 2: Prof.Semir Aslanyürek (Marmara Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, Sinema TV AnaSanatDalı)
• Referans 3: Prof.Selahattin Yıldız (Maltepe Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi)