VARLIK VERGİSİ KANUNU UYGULAMASI ÜZERİNE MALİ BİR İNCELEME

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 8, 83 - 95, 30.06.2019

Necati Nurcalı

https://doi.org/10.31455/asya.569174

Cited By: 1

Öz

1939-1945
yılları arasında uygulanan maliye ve para politikaları savaş ekonomisinin
yönetimine dönük olarak tasarlanmıştır. Bu dönemde uzun yıllar tartışma konusu
olacak vergiler yürürlüğe konulmuştur. Bu vergiler içerisinde en çok bilineni
servet üzerinden alınan varlık vergisidir. Bu vergi ile savaş yıllarında
vurgunculuk yoluyla aşırı kar elde etmiş kesimlerden tek seferlik bir kamu
finansmanına katılım payı almak amaçlanmıştır. Bu ana amacın dışında varlık
vergisi vasıtasıyla azınlıkların ekonomi üzerindeki tahakkümünü kırmak ve milli
sınıfı öne çıkarmak gibi bazı tali amaçların da güdüldüğü iddia edilmektedir. Varlık
vergisi nihayetinde vergicilik açısından istenmeyen özellikler gösteren bir
vergi olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Varlık Vergisi, Vergi Tekniği, Vergi Hasılatı, Vergi Politikası

Kaynakça

• Akalın, C. (2005). “Varlık Vergisine Yabancı Tanıklar”, Mülkiye Dergisi, 29(247), 159-182.
• Babanzade, Şükrü (1939). “Milli Korunma Kanunu”, İÜ İktisat Fakültesi Mecmuası. (1), 318- 329.
• Başar, Ahmet Hamdi (1942). Bir Medeniyetin Sonu, İstanbul: Cumhuriyet Matbaası.Bütçe Gelirleri Yıllığı 1977-1978, 1923-1978 Bütçe Gelirleri İstatistikleri (1979). T.C. Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdürlüğü, Ankara.
• C.L. Sulzberger'in Varlık Vergisi İle İlgili The New York Times Gazetesindeki 9.9.1943 Tarihli Yazısı. https://www.fibiler.com/C.L.-Sulzberger%27in-Varlik-Vergisi-Ile-Ilgili-The- New-York-Times- Gazetesindeki-9.9.1943-Tarihli-Yazisi_Veri_12367 adresinden ulaşıldı.
• Coşar, N. (2003). “Varlık Vergisi Konusundaki Yolsuzluk Söylentileri”, AÜ SBF Dergisi, 58(2), 1-27.
• Coşar, Nevin (2007). “II. Dünya Savaşı Yıllarında Bütçeler”, Toplumsal Tarih-Milliyet Gazetesi Arşivi-II. Dünya Savaşı, 70-73.
• Duru, Bülent (2009). 1941: Kıtlık Yılında Milli Korunma Kanunu Uygulamaları. (Ed. Birgül Ayman Güler).Açıklamalı Yönetim Zamandizini: 1940- 1949, Türkiye Cumhuriyeti İdare Tarihi Araştırması (TİDATA - II), AÜ SBF Kamu Yönetimi Araştırma ve Uygulama Merkezi: 3. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.GİB Tablo 1: Genel Bütçe Gelirleri Tahsilatı (1923 - 2017) http://www.gib.gov.tr/fileadmin/user_upload/VI/GBG/Tablo_1.xls.htm adresinden erişildi.
• İstanbul Ticaret Odası (1989) Cumhuriyetten Bu Yana Türkiye Ekonomisinin Gelişimi ve Geleceğe Bakış, İstanbul Ticaret Odası Yayın No: 1989-1.İstanbul: Lebib Yalkın Yayımları ve Basım İlleri A.Ş.
• Kafaoğlu, Arslan Başer (2005). Varlık Vergisi Gerçeği, İstanbul: Kaynak Yayınları.
• Kayra, Cahit (2011). Savaş Türkiye Varlık Vergisi, İstanbul: Tarihçi Kitabevi.
• Kepenek, Y., Yentürk, N. (1999). Türkiye Ekonomisi, İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Kirmanoğlu, Hülya (1994). “Türkiye'de Vergi Reformları, Siyasal İktidarlar ve İktisat Politikaları”, Maliye Araştırma Merkezi Konferansları. (36), 55-82.
• Koraltürk, Murat (2007). Ahmet Hamdi Başar’ın Hatıraları 1 – 2, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Küsmenoğlu, İlham (2010). Cumhuriyet Dönemi Vergi Tarihi-1. Kitap, Ankara: Oluş Yayıncılık.Maliye ve Gümrük Bakanlığı (1995). 1924-1995 Bütçe Gider ve Gelir Gerçekleşmeleri, AnkaraMeriç, Ahmet Arif (1951). Varlık Vergisinin Satılmış Kahramanı Faik Ökte’ye Açık Mektup, İstanbul: Raşit Bütün Matbaası.
• Ojalvo, Harry (2004). M.S. 1186’dan Bu Yana Bir Yahudi Serüveni, İstanbul: Eren Yayıncılık.
• Ortaylı, İlber (2011). Varlık Vergisine Yeniden Bakın http://www.milliyet.com.tr/varlik-vergisi- ne-yeniden-bakin/ilber-ortayli/pazar/yazardetay/06.03.2011/1360504/default.htm 30.01.2019 tarihinde erişildi.
• Ökte, Faik (1951). Varlık Vergisi Faciası, İstanbul: Nebioğlu Yayınları.
• Pur, Hüseyin Perviz (2007). Varlık Vergisi ve Azınlıklar, İstanbul: Eren Yayıncılık.
• Şahin, Hüseyin (2012). Türkiye Ekonomisi, Bursa: Ezgi Kitabevi Yayınları.
• Şanver, C., Tuncay, H.Y. (2017). “1942 Yılında Uygulanan Varlık Vergisinde Zorunlu Çalışmaya İlişkin Tanıklık Gerçekleri ve Aşkale Halkı Üzerindeki Ekonomik Etkileri”, IBANESS Congress Series – Edirne / Turkey, 203-212.
• Varcan, N., Çakır, T. (2000). Maliye Tarihi, Eskişehir: Birlik Ofset.Vergi İstatistikleri Yıllığı (1982-1991), 1923-1991 Temel Bütçe Gelirleri İstatistikleri.(1992). T.C. Maliye ve Gümrük Bakanlığı Gelirler Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Yalçın, O. (2012). “Varlık Vergisi Kanunu ve Uygulaması”, Avrasya İncelemeleri Dergisi, 1(1), 313-354.
• Yaşa, Memduh (1980). Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ekonomisi 1923-1978, İstanbul: Akbank Kültür Yayını.