INVESTIGATION OF "CONSUMPTION SOCIETY" CONCEPT WITH POSITIVE, CRITICAL, INTERPRETATIVE APPROACHES

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 12, 118 - 127, 30.06.2020

Erol Akyıldırım

https://doi.org/10.31455/asya.617128

Cited By: 1

Öz

In this study, positivist, critical and interpretive approaches were taken into consideration with the concept of consumer society. Among these approaches, the positivist approaches discussed according to emergence of whatever problems occurred in the 20th and 21st century were examined. The reality of capitalism by analyzing the social phenomenon with a positive mind has been clarified that it has applied false and incomplete diagnosis and treatments. It was clarified that the social structure cannot be understood with experimental method and man is not a subject. It is emphasized that when the system is tried to be resolved with a positive approach or observation sauce, social diseases will arise. It is understood that the materialist approach, which played an important role in the analysis of social determinations in the 18th and 19th centuries, ignored human actions that the eye and mind cannot see. For this reason, the interpreters and the emphasis on the diverse methodology in the analysis are considered as a healthy method in understanding the social life. By trying to understand the human behavior by empirical methods, by raising the mind, an image may arise in which diagnosis and treatments are applied incompletely and incorrectly. Therefore, it is important to understand sociological actions that are not visible. Otherwise, the society is the victim of the positivist theory, consumption frenzy, sexual pleasure, anomie, etc. may face an image with symptoms. As a result, capitalism, which possesses only a materialistic, positivist approach, must also proceed under the guidance of interpretive and critical approaches. Since the values exist in human life in the context of ideology has been revealed, human beings are not just a creature that can be driven by feeding their eyes and bodies. Thus, it is seen that ideologies that lead within the framework of values that care both the guidance of the mind and the culture of the society are guiding in the social structure.

Anahtar Kelimeler

Consumption Society, Positivist, Critical, Interpretive, Capitalism

“TÜKETİM TOPLUMU” KAVRAMININ POZİTİVİST, ELEŞTİREL, YORUMSAMACI YAKLAŞIMLARLA İRDELENMESİ

Öz

Bu çalışmada, tüketim toplumu kavramı üzerinden hareketle pozitivist, eleştirel ve yorumsamacı yaklaşımlar ela alındı. Bu yaklaşımlardan pozitivizmin 20. ve 21. yüzyılda ne tür sorunsalın ortaya çıkmasına sebep olduğu hususları irdelendi. Kapitalizmin pozitif bir akılla sosyal olguyu analiz ederek yanlış ve eksik teşhis ve tedaviler uyguladığı realitesine açıklık getirilmiştir. İnsanın bir deney tüpü olmadığı, deneysel yöntemle toplumsal yapının anlaşılamayacı sorunsalı açıklığa kavuşturulmuştur. Pozitif bir yaklaşımla veya gözlemle sosyal sistem çözümlenmeye kalkışıldığında toplumsal hastalıkların baş göstereceği vurgulanmıştır. 18.ve 19. yüzyılda sosyal belirlenimlerin analizinde önemli bir yer teşkil eden materyalist yaklaşımın, gözün ve aklın göremediği insan eylemlerini göz ardı ettiği anlaşılmaktadır. Bu nedenle sosyal analizlerde yorumlamacı ve eleşitirel metodolojinin öne alınması toplumsal hayatın anlaşılmasında sağlıklı yöntem nazarıyla bakılmaktadır. Aklı göze indirerek ampirik yöntemlerle insan davranışlarının anlaşılmaya çalışılması teşhis ve tedavilerin eksik ve yanlış olarak uygulandığı bir imaj ortaya çıkabilir. Bu nedenle görünenin altında görünmeyen sosyolojik eylemlerin anlaşılması önem arz etmektedir. Aksi taktirde toplum, pozitivist nazariyenin kurbanı olan tüketim çılgınlığı, cinsel haz, anomi vb. semptomlar gösteren bir görüntüyle karşı karşıya kalabilir. Sonuç olarak sadece maddeci, pozitivist anlayışa sahip olan kapitalizm, yorumsamacı ve eleştirel yaklaşımların rehberliğinde de yol alması gerekmektedir. İnsan sadece göz ve cesedi beslenerek yol alınabilecek bir varlık olmadığından, ideoloji bağlamında değerlerin de beşer hayatında var olması gerçeği gözler önüne serildi. Böylelikle hem aklın rehberliği hem de toplumun kültürünü önemseyen değerler çerçevesinde yol alan ideolojiler sosyal yapıda yol gösterici olduğu görülmektedir. 

Anahtar Kelimeler

Tüketim Toplumu, Pozitivist, Eleştirel, Yorumlayıcı, Kapitalizm

Kaynakça

• Albayrak, T. Aksoy, Ş. (2008). Tüketci Davranışlarda Temel Yaklaşımlar. Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı: 3, s. 1-19.
• Altaş, B. (2018). Tüketim Toplumunda Anneliğin Yeni Görünümleri, (Yayımlanmış Doktora Tezi), (Danışman: Prof. Dr. Nurşen Adak), Antalya: Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Anık, M. (2016). Aykırı Bir Düşünür Olarak J. Baudrıllard ve Gösteriş Amaçlı Tüketim. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9 (47): 448-452.
• Baştürk, E. (2011). Pozitivizme Eleştirel Bir Yaklaşım: Max Weber ve Anlayıcı-Yorumlayıcı Sosyal Teori. 3 Aylık Fikir Dergisi, Yıl:1, Sayı: 4, s. 17-25.
• Baudrillar, J. (2018). Tüketim Toplumu. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Çelik, S. (2009). Hazsal ve Faydacı Tüketim. İstanbul:Derin Yayınları.
• Çoşgun, M. (2012). Popüler Kültür ve Tüketim Toplumu. University Journal of Life Sciences, 1(1): 6, s. 838-842.
• Erbaş, H. (2006). Yerel ve Küreselin Buluşması Sürecinde Tüketim Toplumu. Halkbilimi, Sayı:20, s. 40-49.
• Erbaş, H. (2009). Küreselleşme, Kapitalizm ve Toplumsal Dönüşümler. Ankara: Palme Yayınları.
• Fırıncıoğulları, S. (2016). Sosyal Bilimler ve Hermeneutik Üzerine Kısa Bir Değerlernedirme. Jounal of Sociology / Sosyoloji Dergisi, Sayı: 33, s. 37-48.
• Neuman, W. L. (2014). Toplumsal Araştırma Yöntemleri I. Ankara: Yayın Odası Yayınları.
• Ongur, H. S. (2011). Tüketim Toplumu, Nevrotik Kültür ve Dövüş Kulübü. İstanbul: Ayrıntı Yayıncılık.
• Salattery, M. (2014). Sosyolojide Temel Fikirler. İstanbul: Swentez Yayıncılık.
• Şenşekerci, E. ve Bilgin, A. (2008). Eleştirel Düşünme ve Öğretimi. U.Ü. Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9 (14): 15-43.
• Weber, M. (1964). The Theory of sosial and Ekonomic Organisation. New York: Free Press.
• Weber, M. (2006). Sosyoloji Yazıları. İstanbul: İletişim.
• Weber, M. (2016). Din Sosyolojisi. İstanbul: Yarın Yayınları.
• Yıldırım, S. (2018a). Kadının Bedeni ve Duyguları Üzerinden Sömürülmesi: Evlendirme Programları Örneği. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 5(1): 1-11.
• Yıldırım, S. (2018b). Ütopya ve Distopya’dan Sosyal Gerçekliğe: Cinsiyetin Tüketimi. Pesa International Journal of Social Studies, 4(4): 364-373.