MASCULINITIES IN IHSAN OKTAY ANAR'S "GALIZ KAHRAMAN"

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 15, 25 - 32, 31.03.2021

Ferda Zambak

https://doi.org/10.31455/asya.894634

Öz

İhsan Oktay Anar's Galîz Kahraman is a novel in which the narrator's criticisms of social life are expressed in an ironic style. In terms of its fiction, its multi-layered structure between reality and dream and the deconstructive attitude of the postmodern narrator sometimes hide the criticism of masculinity in the novel behind ironic discourses. However, besides the social issues highlighted in the novel, the unusualness in the construction of male and female characters indicates that there are issues that the novel wishes to point out to its readers in the context of gender roles.
In the novel, the desire of male characters to gain power in social life and to come to power emerges around the anxiety of influencing the women they desire. The narrator ironically criticizes the masculinities enslaved to this desire, and does so by facing them off not only with men but also with women in fraudulent rivalry games. Thus, it is seen that the criticisms of the pleasure and domination-centered promises that ensure the continuity of patriarchal masculinity are also constructed over these areas of encounter. This situation disrupts the structure of masculinity criticism among men and reveals the narrator's attitude that wishes to make women the subject of this criticism. As a matter of fact, despite the scarcity of female characters in the narrative, their appearance and behavior that displaces masculine desire and domination is a critique of patriarchal ideology.
In the study, the forms of masculinity in the novel will be analyzed around the fraudulent struggle areas between men on the one hand, and the attitudes of women towards them on the other. In addition, the novel, which includes representations of masculinity in different segments of the society, will focus on the variability of references to masculinity and will try to look closely at the ways of thinking that produce distorted structures. 

Anahtar Kelimeler

Ihsan Oktay Anar, Galîz Kahraman, Masculinities, Women

İHSAN OKTAY ANAR’IN “GALÎZ KAHRAMAN”INDA ERKEKLİKLER

Öz

İhsan Oktay Anar’ın Galîz Kahraman adlı eseri, anlatıcının toplumsal hayata dair eleştirilerinin ironik bir üslupla ifade edildiği bir romandır. Kurgusu itibariyle gerçek ile düş arasındaki çok katmanlı yapısı ve postmodern anlatıcının yapı bozucu tavrı, romandaki erkeklik eleştirisini kimi kez ironik söylemlerin arkasına saklar. Oysa romanda öne çıkarılan sosyal meselelerin yanında kadın ve erkek karakterlerin kurgulanışındaki sıra dışılıklar, romanın toplumsal cinsiyet rolleri bağlamında okurlarına işaret etmek istediği meselelerin olduğuna işaret eder.
Romanda erkek karakterlerin toplumsal yaşamda güç kazanarak iktidar hâline gelmek istemeleri, arzu ettikleri kadınları etkilemek endişesi ekseninde ortaya çıkar. Anlatıcı bu arzunun esiri olan erkeklikleri ironik bir şekilde eleştirir ve bunu, onları hileli rekabet oyunları içerisinde sadece erkeklerle değil kadınlarla da karşı karşıya getirerek yapar. Böylece ataerkil erkekliğin devamlılığını sağlayan haz ve hâkimiyet merkezli vaatlere dönük eleştirilerin de bu karşılaşma alanları üzerinden kurgulandığı görülür. Bu durum erkeklik eleştirisinin erkekler arasında seyreden yapısını bozduğu gibi anlatıcının kadınları bu eleştirinin öznesi haline getirmek isteyen tavrını açığa çıkarır. Nitekim anlatıda kadın karakterlerin azlığına rağmen onların, eril arzuyu ve tahakkümü yerinden eden görünüm ve davranışları ataerkil ideolojiye getirilen bir eleştiri niteliği taşır.
Çalışmada romandaki erkeklik biçimleri, bir yandan erkekler arası hileli mücadele alanları diğer yandan kadınların onlar karşısındaki tutumları etrafında analiz edilecektir. Ayrıca toplumun farklı kesimlerindeki erkeklik temsillerine yer verilen romanda, erkekliğe yapılan atıfların değişkenliği üzerinde durulacak ve çarpık yapıları üreten düşünce şekillerine yakından bakılmaya çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

İhsan Oktay Anar, Galîz Kahraman, Erkeklikler, Kadınlar

Kaynakça

• Anar, İ. O. (2014). Galîz Kahraman. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Ayverdi, İ. (2011). Misalli Büyük Türkçe Sözlük. İstanbul: Kubbealtı Yayınları, Cilt 1.
• Connell, R.W. (2019a). Toplumsal Cinsiyet ve İktidar Toplum, Kişi ve Cinsel Politika, (Çev. Cem Soydemir). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Connell, R.W. (2019b). Erkeklikler, (Çev. Nagihan Konukcu). Ankara: Phoenix Yayınevi.
• Ergün, A. (2019). İhsan Oktay Anar’ın Romanlarında İroni, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) (Danışman: Doç. Dr. Şahika Karaca), Kayseri: Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Gilmore, D. D. (1990). Manhood In The Making: Cultural Concepts of Masculinity. New Haven & London: Yale University Press.
• Güler, A. F. (2018). İhsan Oktay Anar’ın Galiz Kahraman Adlı Romanında Sosyal Eleştiri. Yeni Türk Edebiyatı Araştırmaları, 20(20), 96-109.
• Gündüz, O. (2012). İhsan Oktay Anar’ın Kurgu Dünyası & Anar’ın Kurgu Evreninde Postmodern Bir Gezinti. Ankara: Grafiker Yayınları.
• Hooks, B. (2018). Değişme İsteği Erkekler, Erkeklik ve Sevgi, (Çev. Zeynep Kutluata). İstanbul: Bgst Yayınları.
• Karabulut, M. ve Sarıtaş, U. (2018). Postmodern Bir Roman İncelemesi: Galîz Kahraman. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(20), 1-12.
• Koçakoğlu, A. (2010). Yerli Bir Postmodern İhsan Oktay Anar. Konya: Palet Yayınları.
• Soysal, D. (2013). Wollstonecraft ve Kadın Güzelliği Üzerine. Doğu Batı Düşünce Dergisi, 0(63), 261-271.
• Utanır, A. (2020). İhsan Oktay Anar’ın Romanlarında Erkekler ve Erkeklikler. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 19(2), 526-542.
• Wollstonecraft, M. (2020). Kadın Haklarının Gerekçelendirilmesi, (Çev. Deniz Hakyemez). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.