YAVUZ BAHADIROĞLU’NUN “40 GECEYE 40 MASAL” ADLI KITABININ ÇOCUK EDEBIYATININ TEMEL İLKELERI AÇISINDAN İNCELENMESI

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 20, 95 - 111, 30.06.2022

Fatih Çeçen , Rezan Karakaş

https://doi.org/10.31455/asya.1102257

Öz

Çocuk edebiyatı, çocuğun dünyası ile sınırlı kalmayan, çocuğa kendisiyle dünyasını tanıma ve anlamlandırma imkânı veren okuma kültürünün temel basamağıdır. Çocuk edebiyatı özgün ve nitelikli eserlerle amacına hizmet eder. Eğlendirme, hoş vakit geçirme ve öğretme amacını taşımakla beraber çocuğun dilsel, kişisel, bilişsel ve sosyal gelişimini destekleme amacını taşır. Ana merkezde çocuk unsurunu barındırması bu alanda masal türünü ön plana çıkarmaktadır. Bu çalışmanın amacı Yavuz Bahadıroğlu’nun “40 Geceye 40 Masal” adlı kitabının çocuk edebiyatı ürünlerinde bulunması gereken tasarım ve içerik özelliklerine uygun olup olmadığını ortaya koymaktır. Çalışmada nitel araştırma yönteminin veri toplama tekniklerinden olan doküman incelemesi tekniği kullanılmıştır. Çalışma materyali yazarın “40 Geceye 40 Masal” adlı kitabında yer alan kırk adet masaldan oluşmaktadır. Araştırmada Yavuz Bahadıroğlu’nun çocuk okurlara yönelik yazdığı ve Millî Eğitim Bakanlığınca tavsiye edilen masalların da yer aldığı “40 Geceye 40 Masal” adlı eseri çocuk edebiyatının temel ilkeleri açısından incelenmiştir. Masallar, tasarım ve içerik özellikleri olmak üzere iki başlık altında çözümlenmiştir. Kitap, tasarım özellikleri açısından kapak-cilt, sayfa düzeni, punto, kâğıt, boyut ve resimler; içerik özellikleri açısından ise konu-kurgu, izlek-tema, ileti, dil ve anlatım, eğitsel ve yazınsal özellikler, karakter-kahraman özellikleri ve çevre özellikleri başlıkları altında incelenmiştir. Çalışmada çocuk edebiyatı ürünlerinde bulunması gereken temel ilkelerden hareketle incelemeler temellendirilmiştir. İncelenen masalların çocuk okurlara okuma alışkanlığı kazandırabilecek, edebî ve estetik zevk verecek nitelikte olduğu ayrıca ders kitaplarında okuma metinleri olarak yer verilebilecek uygunlukta olduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yavuz Bahadıroğlu, 40 Gece, 40 Masal, Çocuk Edebiyatı, Temel İlkeler

EXAMINATION OF THE BOOK NAMED “40 TALES IN 40 NIGHTS” BY YAVUZ BAHADIROĞLU’S IN TERMS OF BASICPRINCIPLES OF CHILDREN’S LITERATURE

Öz

Child Children's literature is the basic step of the reading culture, which is not limited to the child's world, but gives the child the opportunity to recognize and make sense of his world. Children's literature serves its purpose with original and qualified works. While it aims to support, have a good time and teach, it also aims to ensure the linguistic, personal, cognitive and social development of the child. The fact that it contains the child element in the main center brings the fairy tale genre to the fore in this area. The aim of this study is to reveal whether Yavuz Bahadıroğlu’s book “40 Nights 40 Tales” is suitable for the design and content features that should be found in children's literature products. In the study, the document analysis technique, which is one of the data collection techniques of the qualitative research method, was used. The study material consists of forty tales in the author's book “40 Tales for 40 Nights”. In the research, Yavuz Bahadıroğlu’s work “40 Nights 40 Tales” which includes the fairy tales recommended by the Ministry of National Education and written for child readers, has been examined in terms of the basic principles of children's literature. The tales are analyzed under two headings as design and content features. The book, in terms of design features, cover-bound, page layout, font, paper, size and pictures; In terms of content features, it was examined under the titles of subject-fiction, theme-theme, message, language and expression, educational and literary features, character-hero features and environmental features. In the study, evaluations are based on the basic principles that should be found in children's literature products. It has been concluded that the examined tales are qualified to give children readers the habit of reading, give literary and aesthetic pleasure, and are also suitable to be included as reading texts in textbooks.

Anahtar Kelimeler

Yavuz Bahadıroğlu, 40 Nights, 40 Tales, Children’s Literature, Basic Principles

Kaynakça

• Arıcı, A. F. (2013). Hayale Dayalı Türler. (Ed. Ö. Yılar ve L. Turan). Eğitim Fakülteleri İçin Çocuk Edebiyatı, (4. Baskı) İçinde (s. 118-140). Ankara: Pegem Akademik Yayıncılık.
• Boratav, P. N. (1969). Az Gittik Uz Gittik. İstanbul: Bilgi Yayınevi.
• Çılgın, A. (2006). Çocuk Edebiyatı. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
• Demiray, M. G. (1986). Halk Masalları Üzerine Bazı Görüş ve Düşünceler. Türk Folkloru Dergisi, 0(86), 10-13.
• Doğan, M. (2003). Doğan Büyük Türkçe Sözlük. Ankara: Vadi Yayınları.
• Elçin, Ş. (1986). Halk Edebiyatına Giriş, (2. Baskı). Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
• Feyzioğlu, Y. (2019). Masallar Bize Ne Anlatır. Ankara: Abis Yayınları.
• Görgü, A. T. (2006). Masalların Çocuğun Bilişsel ve Duyuşsal Gelişimine Katkısı. (Yayıma Hazırlayan: S. Sever). Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu (Gelişmeler, Sorunlar ve Çözüm Önerileri) İçinde (s. 537-544). Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları.
• Gündüz, Y. (2016). Ahmet Ümit'in Masal Kitaplarının Çocuk Edebiyatının Temel Ögeleri Açısından İncelenmesi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), (Danışman: Prof. Dr. Aziz Kılınç), Çanakkale: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Kayman, F. (2011). Bingöl’de Anlatılan Masalların Çocuk Eğitimi Açısından İncelenmesi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), (Danışman: Yrd. Doç. Dr. Yılmaz Önay), Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kılıç, B. S. ve Yılmaz, O. (2018). Fakir Baykurt’un Masallarında Değer Eğitimi ve Masalların Türkçe Eğitimine Katkısı. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 7(2), 1104-1125.
• Kılıçaslan, E. (2019). Naki Tezel’in “Türk Masalları” Kitabının Çocuk Edebiyatının Temel İlkeleri Bakımından İncelenmesi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), (Danışman: Doç. Dr. Rezan Karakaş), Siirt: Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Millî Eğitim Bakanlığı. (1996). Örneklerle Türkçe Sözlük. Ankara: MEB Yayınları.
• Saltık, O. (2016). Derlenmiş Masallar ile Kurgulanmış Masalların Çocuğa Göreliği, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), (Danışman: Prof. Dr. Sedat Sever), Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Sarıkaya, B. (2019). Çocuk Edebiyatında Anlatma Esasına Dayalı Türler. (Ed. Ş. Demirel ve S. Seven). Çağdaş Çocuk Edebiyatı İçinde (s. 147-189). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Sarıkaya, B. ve Aydeniz, S. (2021). Van Yöresine Ait Halk Masallarının Değer Aktarımı Açısından İncelenmesi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 0(Van Özel Sayısı), 451-480.
• Sever, S. (2007). Çocuk Edebiyatı Öğretimi Nasıl Olmalıdır? 2. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu, (Hazırlayan: S. Sever). Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi, 41-56.
• Sever, S. (2019). Çocuk ve Edebiyat. İzmir: Tudem Yayıncılık.
• Şimşek, E. (2001). Yukarı Çukurova Masallarında Motif ve Tip Araştırması I-II. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Şirin, M.R. (1998). Masal Atlası. İstanbul: İz Yayıncılık.
• TDK. (1998). Türkçe Sözlük Büyük Boy. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Tezel, N. (1985). Türk Masalları. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
• Yalçın, A. ve Aytaş G. (2003). Çocuk Edebiyatı. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Yalçın, A. ve Aytaş, G. (2014). Çocuk Edebiyatı. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Yavuz, M. H. (1997). Masallar ve Eğitimsel İşlevleri. Ankara: Ürün Yayını.
• Yavuz, M. H. (2013). Masallar ve Eğitimsel İşlevleri. Ankara: Eğiten Kitap.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.
• Yurttaş, H. (1997). Çocuk ve Kitap. Ana Dili Eğitimi ve Çocuk Kitapları Sempozyumu İçinde (s. 56-64). Ankara: Ankara Üniversitesi TÖMER Dil Öğretim Merkezi Yayını.
• Zivtçi, F. (2007). Çocuk Kitaplarında Kahramanın Yeri ve Önemi. (Hazırlayan: Sedat Sever). 2. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu İçinde (s. 245-247). Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi.