MARRIAGE CEREMONIES HELD IN ZONGULDAK PROVINCE ÇAYCUMA REGION

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 22, 287 - 298, 31.12.2022

Nalan Akarca Tuna , Bahattin İnam

https://doi.org/10.31455/asya.1130844

Öz

Marriage ceremonies, first step to the foundations of the family, besides showing the importance given to the establishment phase of the family, also contain many cultural values such as people's entertainment, clothing styles, music and beliefs. Dating back to the Candaroğulları Principality in 1300, many nations have settled in the Çaycuma. As a result, marriage ceremonies with a wide variety of customs emerged bringing the differentiations in marriage ceremonies by generations. From this point of view, the aim of the study is to examine the marriage ceremonies held in the Çaycuma. The study was carried out with the cultural analysis method, one of the qualitative research designs. Interviews, including 25 people residing in Çaycuma, were conducted with the individuals. Content analysis was used in the analysis of the interview. Finally, it was determined that the marriage ceremonies in Çaycuma generally lasted 3 days and were held in the summer months. Elopment is common in marriages as well as arranged marriages. Meat dishes and baklava were served to the guests, and music made with tambourine or tin was used in the entertainments, as well as teams consisting of drums, zurna and köçek. During the wedding ceremonies, many interesting traditions such as, three days, breaking the glass / jug, climbing the doorstep of the mother-in-law were applied. With the research, it is aimed to record the marriage ceremonies held in Çaycuma region, which has many cultural elements. It is thought that the results will contribute to the protection of our cultural heritage.

Anahtar Kelimeler

Cultural Heritage, Marriage, Marriage Ceremonies, Çaycuma Weddings, Wedding Customs

ZONGULDAK İLİ ÇAYCUMA YÖRESİNDE YAPILAN EVLİLİK TÖRENLERİ

Öz

Toplumun ana yapısını oluşturan ailenin ilk temellerinin atıldığı evlilik törenleri, ailenin kuruluş aşamasına verilen önemi göstermenin yanında insanların eğlence anlayışları, giyim kuşam şekilleri, müzikleri, inançları gibi kültürel değerleri de içinde barındırır. İlk Türk yerleşimleri 1300’lü yıllarda Candaroğulları Beyliğine kadar dayanan Çaycuma bölgesinde farklı milletler yerleşim göstermiş, bunun sonucunda çok çeşitli âdetleri olan evlilik törenleri ortaya çıkmıştır. Çağımızın getirdiği değişimlerin, diğer alanlarda olduğu gibi, evlilik törenlerinde de farklılaşmalara yol açması kaçınılmazdır. Bu değişimden, bölgemizde gerçekleştirilen evlilik törenleri de etkilenmiş ve köklü bir tarihsel mirası barındıran törenler unutulmaya yüz tutmuştur. Bu noktadan hareketle çalışmanın amacı Zonguldak ili Çaycuma yöresinde gerçekleştirilen evlilik törenlerini; evlilik öncesi, evlilik süreci ve evlilik sonrası başlıkları altında inceleyip, bu süreçlerde gerçekleştirilen örf ve âdetleri belirlemektir. Nitel araştırma desenlerinden kültür analizi yöntemi kapsamında gerçekleştirilen araştırmanın örneklemini Çaycuma ilçesinde yerleşik 25 kişi oluşturmaktadır. Örneklemde yer alan bireylerle görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Görüşme kayıtlarının analizinde içerik analizi kullanılmıştır. Analizler sonucunda Çaycuma yöresinde evlilik törenlerinin genelde 3 gün sürdüğü ve yaz aylarında yapıldığı belirlenmiştir. Evliliklerde görücü usulünün yanı sıra ‘kız kaçırmanın’ da yaygın olduğu görülmüştür. Misafirlere et yemekleri ve baklava ikramının yapıldığı, eğlencelerde davul, zurna ve köçekten oluşan ekiplerin yanı sıra tef veya teneke ile yapılan müziklerin kullanıldığı tespit edilmiştir. Düğün merasimleri sürecinde urba kesme, hakalma, üçgünleme, bardak/testi kırma, kaynananın kapı eşiğine tırmanması gibi birçok renkli ve ilginç geleneklerin uygulandığı belirlenmiştir. Araştırma ile birçok kültürel unsuru barındıran Çaycuma yöresinde gerçekleştirilen evlilik törenlerinin kayıt altına alınması amaçlanmıştır. Ulaşılan sonuçların kültürel mirasımızın korunmasına katkı sağlayacağını düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kültürel Miras, Evlilik, Evlilik Törenleri, Çaycuma Düğünleri, Düğün Âdetleri

Kaynakça

• Akyürek, R. (2020). Aydın Yöresi Tahtacılarında Düğün Gelenekleri: Bayrak Dikme-Tapı/Sahabı-Baş Kurbanı-Barışma Yemeği-Ocak Kazma Ritüelleri. Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi, 0(93), 193-205.
• Apaydın, A. (2020). Zonguldak Şehrinin Kömüre Bağlı Tarihi ve Talihi Üzerine Bir İnceleme. MT Bilimsel, 0(18), 1-20.
• Bayram, P. (2013). Nevşehir’in Avanos ilçesi, Uçhisar ve Göreme Beldelerinde Evlilik Merasimleri. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 2(2), 17-37.
• Berber, O. (2009). Türk Kültüründe Eğlence ve Birlik Unsuru Olarak Düğünler. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 0(10), 1-11.
• Çaycuma Kaymakamlığı, (2021). Çaycuma’nın Tarihçesi. http://www.caycuma.gov.tr/caycumanin-tarihcesi adresinden 11.09.2021 tarihinde erişildi.
• Diyanet İslam Ansiklopedisi, (1994). Düğün. https://islamansiklopedisi.org.tr/dugun adresinden 21.09.2021 tarihinde erişildi.
• Eroğlu, E. ve Sarıca, N. (2012). Midyat Süryanilerinin Düğün Gelenekleri. Electronic Turkish Studies, 7(3), 1189-1199.
• Özcan, D. (2016). Uşak Yöresinde Evlilikle İlgili Ritüel ve Büyüsel İçerikli Pratikler. Tarih Okulu Dergisi, 9(28), 259-272.
• Şişman, B. (2018). Kentleşmenin Evlilik Âdetlerindeki Değişim Üzerine Etkisi. (Ed.: M. Çakır). Uluslararası Sosyal & Hukuk Çalışmaları Kongresi International Congress on Social & Legal Studies İçinde (s. 215-227). İstanbul: Legal Yayıncılık.
• Yakıcı, Ali. (1991). Düğün Kelimesi ve Kültürümüzdeki Yeri Üzerine. Milli Folklor Dergisi, 2(11), 33-36.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, (9. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yiğit, N. H. (2019). Afyonkarahisar İli Pazarağaç Kasabası Düğün Âdetleri. Journal of International Social Research, 12(62), 273-282.