Müzik Öğretmenlerinin Mesleki Değer Düzeylerinin Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi

Yıl 2022, Sayı: 3, 1 - 16, 29.09.2022

Aslı Deniz İssi , Bulent Halvaşi

Öz

Bu çalışma müzik öğretmenlerinin mesleki değerlerinin farklı değişkenlere göre incelendiği nicel bir çalışmadır. İlköğretim okullarında çalışan müzik öğretmenleri evren olarak belirlenmiştir. İlgili evrenden 373 kişiye ulaşılmıştır. Veri toplama aracı 4 alt boyut ve 24 maddeden oluşan 5’li likert tipi ‘Öğretmen Mesleki Değerler Ölçeği’dir. Ölçek üzerinde Cronbachs’ Alpha güvenilirlik analizi çalışması yapılmıştır. Veriler 2019 Aralık ayında internet üzerinden toplanmış, istatistiksel tarama yöntemi ile analiz edilmiştir. Belirlenen genel amaç doğrultusunda ‘Müzik Öğretmenlerinin Mesleki Değer Düzeyleri nedir?’, ‘Müzik öğretmenlerinin mesleki değer düzeyleri cinsiyete, yaşa, eğitim seviyesine, meslekte geçen yıl/tecrübeye, görev yaptıkları okula (özel/devlet), mesleklerini sürdürdükleri yerleşim yerine göre farklılaşmakta mıdır?’ sorularına cevap aranmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, müzik öğretmenlerinin ‘farklılıklara saygı duyma’ düzeyleri en yüksek, ‘şiddete karşı olma’ düzeyleri ise en düşük değeri alan alt boyutlardır. ‘Şiddete karşı olma’ alt boyutu değer düzeyleri bakımından: Kadın öğretmenlerin ve özel okulda çalışan öğretmenlerin en yüksek puanları aldığı görülmüştür. ‘Kişisel ve toplumsal sorumluluk’ alt boyutu değer düzeyleri bakımından: Özel okulda çalışan öğretmenlerin en yüksek; 11-15 yıl ve 6-10 arası mesleki kıdeme sahip müzik öğretmenlerinin diğer mesleki kıdeme sahip öğretmenlere göre en düşük puanları aldıkları saptanmıştır. ‘İş birliğine açık olma’ alt boyutu değer düzeyleri bakımından: Kadın öğretmenlerin ve özel okul öğretmenlerinin en yüksek; 26 yıl ve üzeri mesleki kıdeme sahip öğretmenlerin 11-15 yıl arası kıdeme sahip öğretmenlerden daha yüksek; köy, kasaba, ilçe yerleşimlerinde görev yapan müzik öğretmenlerinin büyükşehirde görev yapan öğretmenlerden daha düşük olduğu tespit edilmiştir. Toplam mesleki değerler bakımından: Kadın müzik öğretmenlerinin, özel okulda çalışan müzik öğretmenlerinin ve büyükşehirde görev yapan müzik öğretmenlerinin değer düzeylerinin en yüksek olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

mesleki değerler, müzik öğretmenleri, mesleki değerler ölçeği, öğretmen

Examinatıon of Music Teachers' Professional Value Levels According to Different Variables

Öz

This is a quantitative research in which the professional values of music teachers are examined accordig to different variables. Music teachers working in elementary schools are determined as the population. 373 people from the relevant population were reached. The data collection tool is a 5-point Likert-type ‘Teacher Professional Values Scale’ consisting of 4 sub-dimensions and 24 items used to assess teachers' perceptions of their professional values. Cronbachs' Alpha reliability analysis was used to assess the reliability levels. The data were collected on Internet in December 2019 and analyzed by statistical survey method. In accordance with the determined general goal, answers were sought to such questions such as 'What are the professional value levels of music teachers?' and ‘Do the professional value levels of the music teachers differ according to gender, age, education level, former year(s)/experience(s) in the profession, the school they work (private/state), the place of residence where they continue their profession?’. According to the findings of the study, the study group has professional values associated to the ‘respect for diversity' sub-dimension at the highest level and the 'openness to cooperation' sub-dimension at the lowest level. In terms of the value levels of the ‘opposition to violence’ sub-dimension: Female teachers and teachers working in private schools have the highest scores. In terms of value levels of the ‘individual and social responsibility' sub-dimension: Music teachers working in private schools have the highest; music teachers with professional seniority between 11-15 and 6-11 years got the lowest scores compared to teachers with other professional seniority. In terms of value levels of the 'openness to cooperation' sub-dimension: Female teachers and private school teachers have the highest; music teachers with professional seniority more than 26 years have higher scores than music teachers with professional seniority between 11-15 years; music teachers working in villages, towns and districts got lower scores than teachers working in metropolitan cities. In terms of total professional values, it is determined that female music teachers, music teachers working in private schools and music teachers working in metropolitan cities have the highest value levels.

Anahtar Kelimeler

Professional Values, Teacher Professional Values Scale, Music Teachers

Kaynakça

• Altunay, E. ve Yalçınkaya, M. (2011). Öğretmen adaylarının bilgi toplumunda değerlere ilişkin görüşlerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 17(1), 5-28.
• Akyol, G., Bağcaz, D.S., Göloğlu, S., Hasıpiri, S., Özerhan, A.O., Uyanık, E. vd. (2017). İkiden fazla grup ortalamasının karşılaştırılması: tek yönlü varyans analizi, http://tip.baskent.edu.tr/kw/upload/600/dosyalar/cg/sempozyum/ogrsmpzsnm12/10.1.pdf. Erişim Tarihi: 04.08.2017
• Boyacıoğlu, H. ve Güneri, P. (2006). Sağlık araştırmalarında kullanılan temel istatistik yöntemler. Hacettepe Dişhekimliği Fakültesi Dergisi, 30, 33-39.
• Dökmen, Ü. (2002). Yarına kim kalacak? evrenle uyumlaşma sürecinde varolmak, gelişmek, uzlaşmak. Sistem Yayıncılık.
• Dönmez, B. (2011). Öğretmenlik mesleki değerlerinin aşınma sürecine ilişkin bir değerlendirme, Eğitim-Bir-Sen, 7, 19, 3-8.
• Duman, B. (2016). Sınıf öğretmenleri̇ni̇n mesleki̇ değerleri̇ni̇n ı̇ncelenmesi̇. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(27), 109-118.
• Erdoğan, H. (2010). Aile ekonomisi ve beslenme eğitimi Türkiye’ye yerleşen Almanların bireysel, sosyal ve geleneksel değerlerinin saptanması. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Yüksek Lisans Tezi.
• Fichter, J. (1990). Sosyoloji nedir? Toplum Yayınları.
• Karagöz, Y. (2016). SPSS ve amos uygulamaları istatistiksel analizler. Ankara: Nobel Yayınevi.
• Kayri, M. (2009). Araştırmalarda gruplar arası farkın belirlenmesine yönelik çoklu karşılaştırma (Post-Hoc) teknikleri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(1), 51-64.
• Keskin, G., ve Yıldırım, G. (2006). Hemşı̇relerı̇n kı̇şı̇sel değerlerı̇nı̇n ve ı̇ş doyumlarının ı̇ncelenmesı̇. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 22(1), 119-133.
• Kıymık, G. (2020). Öğretmenlerin mesleki değer algıları ile demokratik tutumlarının değerlendirilmesi. Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı, Eğitim Programları ve Öğretim Tezli Yüksek Lisans Programı. Yüksek Lisans Tezi.
• Özsoy, S. ve Vatan, F. (2007). Bir yüksekokul çalışanlarının kişisel değerlerinin incelenmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 23(2), 1-11.
• Parashar, S., Dhar, S. and Dhar, U. (2004). Perceptions of values: A study of future professionals. Journal of Human Values, 10(2), 143-152.
• Rokeach, M. (1973). The nature of human values. Free Pres Rosenberg.
• Roy, A. (2003). Factor analysis and initial validation of the personal values inventory. Unpublished doctorate dissertation. Tennessee State University.
• Sabancıoğulları, S., ve Doğan, S. (2012). Profesyonel kimlik gelişimi ve hemşirelik. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 15(4), 275-282.
• Schwartz, S. H., and Bardi, A. (2001). Value hierarchies across cultures taking a similarities perspective. Journal of Cross-Cultural Psychology, 32(3), 268-290.
• Sinatra, G. M., and Kardash, C. M. (2004). Teacher candidates’ epistemological beliefs, dispositions, and views on teaching as persuasion. Contemporary Educational Psychology, 29, 483-498. Şenlik, S., (2019). Öğretmenlerin mesleki değerleri ile çocuk haklarına ilişkin görüşleri: okul öncesi öğretmenleri üzerinde bir inceleme (Nevşehir İli Örneği) (Yüksek lisans tezi). Kafkas Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Eğitim Programları ve Öğretim Bilim Dalı. Kars
• Tunca, N. (2012). İlköğretim öğretmenleri ı̇çin mesleki değerler ölçeğinin geliştirilmesi ve ı̇lköğretim öğretmenlerinin mesleki değerlerinin belirlenmesi. Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Doktora Tezi.
• Ünlü, M. (2011). Örgüt sağlığı algısının çalışma yaşamı kalitesi üzerine etkisi: İzmir ili Gaziemir ilçesindeki ortaöğretim kurumları uygulaması. Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir. Yüksek Lisans Tezi.