KAPPADOKİA’NIN İKLİM YAPISININ BÖLGENİN SOSYO-EKONOMİK YAPISINA ETKİSİ

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 11, 95 - 108, 31.12.2024

Esra Atcı

https://doi.org/10.56448/ataddergi.1532049

Öz

Bugün Anadolu bozkırlarının büyük bir bölümünü kapsayan Kappadokia Bölgesi antik çağlarda da iklimsel olarak günümüzdekiyle benzer niteliklere sahip olmuştur. Bu durum bölgede yaşayan halkın ekonomik faaliyetlerini doğrudan etkilemiş ve bölge halkı iklimin getiridiği çevresel şartlara bağlı bir yaşantı sürmüştür. Bu nedenle yüz ölçümü bakımından oldukça geniş bir alana yayılan bölgede karasal iklimin belirlediği koşullarda temel geçim kaynaklarını tarım ve ağırlıklı olarak küçükbaş hayvancılık oluşturmuştur. Bununla birlikte bölge yazılı kayıtlara göre Asur Ticaret Kolonileri Çağı’ndan, Roma döneminin sonuna kadar atları ve at yetiştiriciliği ün sağlamış ve buradan gelir elde etmiştir. Katır ve Kappadokia yaban eşekleri daha çok antik çağda şöhrete kavuşmuş hatta katırlar batıdaki pazaralarda at niyetine satılmıştır. Buna karşılık yine iklimsel şartlar nedeniyle bölgenin doğu ve batısında yetiştirilen ürünlerin oranı ve çeşitliliği konusunda farklılıklar mevcuttur. Buna göre batıda karasal iklimin en yoğun hissedildiği alanda buğday, arpa ve üzüm temel tarımsal ürünler olurken, bölgenin doğu kesiminde yer alan Melitene’de zeytin ve antik çağda oldukça ünlü olan Monarite şarabının hammaddesi olan kaliteli üzüm yetiştirilmiştir. Melitene’de zeytin yetiştirilmesi bölgenin mikro klima özelliği göstermesiyle yakından ilişkilidir.
Bu çalışmada Kappadokia Bölgesi’nin iklim yapısının bölgenin sosyo-ekonomik yapısına etkileri incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kappadokia, İklim, Ekonomi, Sosyal Yapı

Kaynakça

• Akçay, A. (2011). Arkeolojik ve Filolojik Belgeler Işığında Tabal Ülkesi. Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Akkuş Mutlu, S. (2015). “Çivi Yazılı Kaynaklar Işığında Asur ve Muškilerin Anadolu’ya Hükmetme Çabaları”, Akademik Bakış Dergisi, 51, 537-549.
• Appianus, Historia Romana, Roman History II, The Foreign Wars (Mithridatic Wars- Syrian Wars), (Çev: T. E. Page). Great Britain: The Loeb Classical Library, (1899).
• Arslan, M. ve Bulut, E. (2018). “Antik Kaynaklara Göre Kappadokia Bölgesi Bitkileri”, Academia Journal of Social Sciences - Special Issue - 1, 27-46.
• Belli, O. (2004). Anadolu’da Kalay ve Bronzun Tarihçesi, İstanbul: Pera Müzesi Yay.
• Bulut, E. (2018). “Eskiçağ’da Kappadokia’nın Temel Geçim Kaynaklarından Hayvancılık”, Asos Journal, 75, 569-582. Casabonne, O. (2012). “Akamenid İmparatorluğu: Büyük Kral ve Persler”, Arkeo Atlas, 6, 20-34.
• Diodorus Sicilus, Bibliotheke Historike, The Library of History, (Çev. C. H. Old father). Harvard University Press, (1989). Dönmez, S. (2012). “Tabal Ülkesinin Metal Kaynakları Açısından Önemi”. JASSS, 5, 175-188.
• Dönmez, Ş. (2013). “Oluz Höyük; Kuzey, Orta Anadolu’nun Kralî Pers Merkezi”, (Ed.: Şevket Dönmez). Sümer Atasoy’a Armağan Yazılar. Ankara: Hel Yayıncılık, 103-106.