Determination of Awareness Levels of Teachers and School Administrators about Child Abuse: A Phenomenological Study

Yıl 2024, Cilt: 1 Sayı: 1, 58 - 72, 30.12.2024

Hatice Özgen , İsmail Seçer

Öz

Child abuse is a social problem involving multiple disciplines such as education, health, and law.. At prevention of child abuse can not be denied child and its family healthy relations and informative activities. From this point of view, there is a great deal of responsibility for educators at the diagnosis of child abuse and at the point of preventing child abuse. In this study, it was aimed to determine the awareness of teachers and school administrators about child abuse. In the study, the phenomenologic study method of qualitative research methods. The study group of the study consists of 8 teachers working in elementary school, junior high school and high school, and 6 school administrators in total 14 educators in Erzurum in 2016-2017 education year.. As a data collection tool, semi-structured interview form created by searching the literature by the researcher was used.
In the research, the children are mostly abused by their relatives Children are mostly abused by their relatives and parents and parents neglected because they were both violent to children and could not meet their nutritional, dressing, educational and emotional needs are supported by other studies in the literature.
As a result, if educators are informed about child abusing and neglecting and if they are guided about recognizing and preventing that they can contribute to preventing that new cases occur, being early recognized and dealing with problem case more effectively.

Anahtar Kelimeler

Child Abuse, neglect, educators, school administrators and awareness level.

Öğretmen ve Okul İdarecilerinin Çocuk İstismarı İle İlgili Farkındalık Düzeylerinin Belirlenmesi: Bir Olgubilim Çalışması

Öz

Çocuk istismarı eğitim, sağlık, hukuk gibi birden çok disiplini ilgilendiren toplumsal bir sorundur. İstismar, içeriği, görülme sıklığı, şiddeti ve çocuk üzerinde bıraktığı kalıcı hasar yönüyle değerlendirildiğinde önemli bir halk sağlığı krizi olarak karşımıza çıkmaktadır. Çocuk istismarını önlemede çocukla ve aileyle kurulacak sağlıklı ilişki ile bilgilendirme çalışmalarının önemi yadsınamaz. Bu açıdan düşünüldüğünde gerek çocuk istismarının tanılanması gerekse önlenmesi noktasında eğitimcilere büyük görevler düşmektedir. Bu çalışmada öğretmen ve okul idarecilerinin çocuk istismarı ile ilgili farkındalıklarının tespit edilmesi amaçlanmıştır. Çalışmada öğretmenlerin ve okul idarecilerinin çocuk istismarı ile ilgili görüşleri ve deneyimlerine ilişkin ayrıntılı bilgi elde edilmesi amacıyla nitel araştırma yöntemlerinden olgu bilim deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2016-2017 eğitim öğretim yılında Erzurum ilinde ilkokul, ortaokul ve liselerde görev yapmakta olan 8’i öğretmen, 6’sı okul idarecisi olmak üzere 14 eğitimci oluşturmaktadır. Çalışmada amaçlı örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından alan yazın taranarak oluşturulan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır.
Çocukların en çok akrabaları ve ebeveynleri tarafından istismar edildiği, ebeveynlerin çocuklara hem şiddet uyguladıkları hem de beslenme, giyinme, eğitim ve duygusal ihtiyaçlarını karşılamadıkları için ihmal ettikleri görüşü literatürde yapılan diğer çalışmalarla desteklenmektedir. Çalışmada çok az sayıda eğitimcinin şiddet, çocuk istismarı ve ihmali konularında eğitim aldıkları, bu eğitimi de lisans eğitimleri sırasında aldıkları ancak bunun yeterli olduğunu düşünmedikleri saptanmıştır.
Sonuç olarak, eğitimciler çocuk istismarı ve ihmali konusunda bilgilendirilir, tanımaya ve önlemeye yönelik onlara rehberlik edilirse yeni vakaların oluşumunun engellenmesinde, erken tanınmasında ve problem durumla daha etkili bir şekilde baş edilmesinde önemli katkı sağlayabilirler.

Anahtar Kelimeler

Çocuk istismarı, ihmal, eğitimciler, okul yöneticileri, farkındalık düzeyi.

Kaynakça

• Aksel, Ş., & Yılmaz Irmak, T. (2015). Çocuk Cinsel İstismarı Konusunda Öğretmenlerin Bilgi ve Deneyimleri. Ege Eğitim Dergisi 16(2): 373-391. doi:10.12984/eed.60194
• Aktepe, E., & Atay, İ. M. (2017). Çocuk evlilikleri ve psikososyal sonuçları. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar. 9(4), 410–420 https://doi.org/10.18863/pgy.310791
• Akyüz, E. (2013). Çocuk hukuku. Çocukların hakları ve korunması. (Genişletilmiş 3. baskı). Pegem Akademi.
• Atbaşı, Z. (2016). Zihinsel Yetersizlikten Etkilenmiş Çocuğu Olan Annelerin Cinsel İstismarı Önlemeye Yönelik Bilgi Düzeylerinin Belirlenmesi. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi. 3(8), s. 32-43
• Berger, L. M. (2005). Income, family characteristics, and physical violence toward children. Child Abuse & Neglect, 29(2), 107–133. https://doi.org/10.1016/j.chiabu.2004.02.006
• Clark, R. E., & Clark, J. F. (2007). The Encyclopedia of Child Abuse. Facts On File.
• Corby, B. (2006). Child Abuse: Towards a Knowledge Base. McGraw-Hill Education.
• Creswell, J. W. (2016). Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni (3. Baskıdan Çeviri). (Çeviri editörleri: M. Bütün & S.B.Demir). Siyasal Yayın Dağıtım.
• Deb, S. (2018). An empirical investigation into Child Abuse & Neglect in India: Burden, impact and protective measures. Springer.
• Dereobalı, N., Çırak Karadağ, S., & Sönmez, S. (2013). Okul öncesi eğitim öğretmenlerinin çocuk istismari, ihmali, şiddet ve eğitimcilerin rolü konusundaki görüşleri. Ege Eğitim Dergisi, (14)1, 50-66.
• Diaz, A., Simantov, E., & Rickert, V. (2002). Effect of abuse on health: Results of a national survey. Arch Pediatr Adolesc Med, 156, 811-817. doi: 10.1001/archpedi.156.8.811.
• Dube, S. R., Anda, R. F., Whitfield, C. L., Brown, D. W., Felitti, V. J., & Dong, M. (2005). Long-term consequences of childhood sexual abuse by gender of victim. Am J Prev Med. 28:430-438. doi: 10.1016/j.amepre.2005.01.015.
• Fang, X., Fry, D. A., Brown, D. S., Mercy, J. A., Dunne, M. P., Butchart, A. R., Corso, P. S., Maynzyuk, K., Dzhygyr, Y.,
• Chen, Y., McCoy, A., & Swales, D. M. (2015). The burden of child maltreatment in the East Asia and Pacific region. Child Abuse & Neglect. 42: 146- 162. doi: 10.1016/j.chiabu.2015.02.012.
• Gershoof, E. T. (2002). Corporal punishment by parents and associated child behaviors and experiences: A meta-analytic and theoretical review. Psychological Bulletin, 128, 539-579. doi:10.1037/0033-2909.128.4.539
• Goldman, J. D. G., & Padayachi, U. K. (2005). Child sexual abuse reporting behaviour by school counsellors and their need for further education. Health Education Journal, 64, 302-322. doi:10.1177/001789690506400403
• Hart, H., & Rubia, K. (2012). Neuroimaging of child abuse: a critical review. Frontiers in Human Neuroscience, 6(52), 1-24. doi:10.3389/fnhum.2012.00052
• İbiloğlu, A. O., Atlı, A., Oto, R., & Özkan, M. (2017). Çocukluk Çağı Cinsel İstismar ve Ensest Olgularına Çok Yönlü Bakış. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar. 10(1):84-98 doi:10.18863/pgy.336520
• İnsan Hakları Derneği. (2008). Çocuk ihmali ve istismarını önleme öğretmenler ve aileler için eğitim kılavuzu. Berkay Ofset.
• Kartal, H., & Bilgin, A. (2009). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenler ve öğrenim gören öğrencilerin zorbalığa yönelik görüşleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 7(3), 539-562.
• Lök, N., Başoğul., C., & Öncel, S. (2016). Effects of Domestic Violence on Children and Significance of Psychosocial Support. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar. 8 (2). 156-161 doi:10.18863/pgy.05252
• Lum, J. A., Powell, M., Timms, L., & Snow, P. (2015). A meta-analysis of cross sectional studies investigating language in maltreated children. Journal of Speech, Language and Hearing Research. 58: 961–976. doi: 10.1044/2015_JSLHR-L-14-0056.
• Miller, A. B., Esposito-Smythers, C., Weismoore, J. T., & Renshaw, K. D. (2013). The relation between child maltreatment and ado- lescent suicidal behavior: A systematic review and critical examination of the literature. Clin Child Fam Psychol Rev. 16 (2): 146-172. doi: 10.1007/s10567-013-0131-5.
• O’Hagan, K. (2006). Identifying Emotional and Psychological Abuse: A Guide for Childcare Professionals. McGraw Hill Education.
• Ovayolu, N., Uçan, Ö., & Serindağ, S. (2007). Çocuklarda cinsel istismar ve etkileri. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 2(4), 13- 22.
• Patton, M. Q. (2014). Nitel Araştırma ve Değerlendirme Yöntemleri. (Üçüncü Baskıdan Çeviri, Çeviri Editörleri: M. Bütün, S.B. Demir). Pegem Akademi.
• Petersen, A. C., Joseph, J., Feit, M., & National Research Council. (2014). Consequences of child abuse and neglect. In new directions in child abuse and neglect research. National Academies Press.
• Plummer, C. A., & Njuguna, W. (2009). Cultural protective and risk factors: Professional perspectives about child sexual abuse in Kenya. Child Abuse & Neglect, 33(8), 524–532. https://doi.org/10.1016/j.chiabu.2009.02.005
• Polat, O. (2017). Tüm boyutlarıyla çocuk istismarı–1: Tanımlar. Seçkin Yayıncılık.
• Rohner, R. P. (2005). Glossary of significant concepts in parental acceptance rejection theory (PARTheory), [Çevrim-içi: http://www.cspar.uconn.edu/Glossary.pdf]
• Sullivan, P. M., & Knutson, J. F. (2000). Maltreatment and disabilities: A population-based epidemiological study. Child Abuse & Neglect, 24(10), 1257–1273. doi:10.1016/s0145-2134(00)00190-3
• Tricket, P., Negriff, S., Ji, Y., & Peckins, M. (2011). Child Maltreatment and Adolescent Development. Journal of research on adolescence. 21(1). 3-20. doi:10.1111/j.1532-7795.2010.00711.x
• Tugay, D. (2008). Öğretmenlerin çocuk istismarı ve ihmaline yönelik farkındalık düzeyleri. (Tez No.236838) [Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi-İstanbul]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Türkiye İstatistik Kurumu. (2016). Güvenlik birimine gelen veya getirilen çocuklar, 2015. [Children coming to or brought to the security unit, 2015]. (Rapor No: 21544). TUİK. http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=21544
• Türkiye İstatistik Kurumu. (2018). Güvenlik birimine gelen veya getirilen çocuklar, 2017. [Children coming to or brought to the security unit, 2017]. (Rapor No: 27609). TUİK. http://tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=27609
• UNICEF. (2010). Türkiye’de çocuk istismarı ve aile içi şiddet araştırması: Özet rapor [Child abuse and domestic violence research in Turkey: Summary report.]. SHÇEK
• Walsh, K., Mathews, B., Rassafiani, M., Farrell, A., & Butler, D. (2012). Understanding teachers’ reporting of child sexual abuse: Measurement methods matter. Children and Youth Services Review, 34, 1937-1946.
• World Health Organization. (2006). Preventing child maltreatment: A guide to taking action and generating evidence. WHO http://whqlibdoc.who.int/publications/2006/9241594365_eng.pdf
• World Health Organization. (2013). European report on preventing child maltreatment. WHO. https://www.euro.who.int/__data/assets/pdf_file/0019/217018/European-Report-on-Preventing-Child-Maltreatment.pdf
• World Health Organization. (2016). Child maltreatment. WHO. https://www.who.int/news-room/factsheets/detail/child-maltreatment.
• World Health Organization. (2020). Global status report on preventing violence against children 2020. WHO. https://www.who.int/teams/social-determinants-of-health/violence-prevention/global-status-report-on-violence-against-children-2020
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. (10. Baskı) Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz Irmak, T. (2008). Çocuk istismarı ve ihmalinin yaygınlığı ve dayanıklılıkla ilişkili faktörler. (Tez No.230905) [Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi-İzmir]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
• Yüksel, M., Adıgüzel, O., & Yüksel, H. (2015). Dünyada ve Türkiye’de Sosyal Politika Temelinde Dezavantajli Bir Grup Olarak Çocuk İşçiler Realitesi. Journal of Kastamonu University, (6).