Öz
Özet
Akdam heyelanı, Horasan-Kağızman tektonik çöküntü hattının Aras nehir vadisi boyunca meydana gelen en büyük kütle hareketidir. Heyelan sahası, Kars iline bağlı Kağızman ilçesi sınırları içerisindeki Akdam köyünde yer almaktadır. Kağızman ilçe merkezinin 14 km kuzeydoğusunda bulunan Akdam köyü, heyelandan 1940’lı yıllarda itibaren etkilenmeye başlamıştır. Halen aktivitesini sürdüren heyelanın 11.1 km²’lik alanı her geçen gün büyümektedir.
Heyelan sahası bütünüyle Oligo-Miyosen kayaçlardan oluşur. Klasik bir karışık tip kayma yapısı gösteren heyelan, Yukarı Akdam köyü yerleşim sahasında odaklanır. Dolayısıyla, yüzeysel kaymadan Akdam köyündeki beşeri yapılarla birlikte, yakın çevredeki tarım alanları doğrudan etkilenmektedir. 1980’de artan kayma olayları nedeniyle köy, eski yerleşim alanından kısmen taşınarak 1986 yılında Boğum tepe (1303 m) eteklerinde yeniden kurulmuştur. Heyelanın doğal çevrede meydana getirdiği en belirgin değişim Aras vadisinde izlenir. Kuzeyden güneye doğru gelişme gösteren heyelan, kabaca batı-doğu istikametinde akan Aras nehrinin yatağına kadar ulaşmış ve yatağın kuzey kenarından daralmasına yol açmıştır. Daralan kesim, Aras nehir mecrasının en dar enine profillerinden birisi olup, iki yamaç arasında vadi tabanı genişliği 20 m’ye kadar düşmüştür.
Anahtar Kelimeler: Heyelan, Kütle hareketi, Karışık tip kayma
Abstract
The Akdam landslide is the largest mass movement that has ever occurred along the Aras river valley within the Horasan-Kağızman depression chain. The landslide area is situated within the boundaries of district of Kağızman in the province of Kars. Located 14 km away from the district center in the northeast, the village has been influenced by the landslide from the 1940’s on. Currently active, the landslide has an increasing field of 11.1 km2.
The field of landslide is composed of Oligo-Miosen rocks. Displaying a classical structure of mixed type slide, the landslide is centered in the village of Yukarı Akdam. So not only the houses and buildings in the village of Akdam but also the farming fields nearby are influenced by the surface slide. The village was partly transferred from its old field of settlement (1986) due to the increasing slide phenomenon in 1980, and it was re-established on the foot of Boğum Tepe (1305 m). The most interesting of the changes created by the landslide in the natural surroundings is seen in the Aras valley. Primarily developing from north to south, the landslide reached the riverbed of Aras, which flows in the direction of west-east, and caused the bed to be drowned in the north edge. The drowning part led to the formation of one of the narrowest profiles of the Aras river, also causing the valley base width to be reduced to 20 m between two slopes.
Key Words: Landslide, mass movement, mixed type slide
Anahtar Kelimeler
Ayrıntılar
| Birincil Dil | tr;en |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 25 Mart 2011 |
| Gönderilme Tarihi | 25 Mart 2011 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2004 Cilt: 9 Sayı: 11 |
Content of this journal is licensed under a Creative Commons Attribution NonCommercial 4.0 International License