XIX. VE XX. YÜZYIL SİYASÎ VE SOSYAL OLAYLARININ GÜNEY AZERBAYCAN EDEBİYATINA YANSIMASI

Yıl 2006, Sayı: 25, 165 - 208, 30.06.2006

Ali Kafkasyalı

Öz

Güney Azerbaycan’ın son iki yüzyıllık tarihi onun bütün tarihinin
hülasası sayılabilir. Çünkü bu dönemde meydana gelen olaylar, yüzyıllardan
beri bu bölgede birikip duran meselelerin tezahürüdür. Tabiîdir ki, bu zaman
diliminde vuku bulan siyasî ve sosyal olaylar, Güney Azerbaycan Türkünün,
başta edebiyatı olmak üzere, tarihini ve kültürünü derinden etkileyerek büyük
izler bırakmıştır. Bu siyasî ve sosyal olayların tamamı, Güney Azerbaycan
edebiyatı ürünlerine yansımıştır

Anahtar Kelimeler

Güney Azerbaycan, Güney Azerbaycan Edebiyatı, İran Türkleri, şair, şiir

Kaynakça

• KAYNAKÇA: KAYNAKÇA: KAYNAKÇA:
• AKYOL, Taha, Osmanlı’da ve İran’da Mezhep ve Devlet, Milliyet Yay., İstanbul 1999.
• ANDİCAN, Ahad, A., Değişim Sürecinde Türk Dünyası, Emre Yay., İstanbul 1996.
• ARAZOĞLU, Mu{teser Azerbaycan Tari{i, Bütöv Azerbaycan Kitab{anası Tari{ Seriyası, Bakı. 1999.
• ARI, Tayyar, Basra Körfezi ve Ortadoğu’da Güç Dengesi -1978-1996- Alfa Yay.İstanbul 1996.
• Azerbaycan Edebiyatı Tarihi, I-III, A.E.A. Neşriyyatı, Bakı 1960.
• Azerbaycan Sovet Ensiklopediyası, Bakı 1987.
• BLAGA, Rafael, İran Halkları El Kitabı, by., 1997.
• DELİLİ, H., Azerbaycan’ın Cenûb ¾anlıŞları, Bakı 1979.
• DEVLET, Nadir, Çağdaş Türk Dünyası, Marmara Üniversitesi Edebiyat Fak. Yay., İstanbul 1989.
• EMİROV, Sabir, Cenûbî Azerbaycan Millî-Demokratik Edebiyyatı (1941-1990), Élm Neşriyyatı, Bakı 2000.
• GÜREL, Şükrü S. Orta Doğu Petrolünün Uluslararası Politikadaki Yeri, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yay. No: 432, Ankara, 1979.
• GÜRÜN, Kâmuran, Fırtınalı Yıllar, Milliyet Yay., İstanbul 1995.
• GÜRÜN, Kâmuran, Fırtınalı Yıllar, Milliyet Yay., İstanbul, 1995.
• HALİDEY, F. ve dğr. İran Devrimi, Derleyen: Serpil Üşür, Belge Yay., İstanbul, 1992.
• HESENLİ, Cemil, “Güney Azerbaycan: 1945 Yılının Sonbaharı”, Türk Dünyası Araştırmaları, İstanbul 1999.
• HESENLİ, Cemil, Güney Azerbaycan Millî Harekâtı, Türkler, Yeni Türkiye Yay., Ankara 2002.
• HEY'ET, Cavad, Azerbaycan Edebiyyatı Tari{ine Bir Ba{ış I, Téhran- İran-1376/1998.
• HEYKEL, Hasaneyn, M., Bir Devrimin Anlatılmamış Öyküsü, Nehir Yay., İstanbul 1988.
• HEYKEL, M. Hasaneyn, Bir Devrimin Anlatılmamış Öyküsü, Nehir Yay., İstanbul, 1988.
• KAFKASYALI, Ali, İran Türk Edebiyatı Antolojisi, I-VI, Atatürk Üniversitesi Yay., Erzurum 2002.
• KALAFAT, Yaşar, Jeokültürel Boyut İran Türklüğü, Yeditepe Yay., İstanbul, 2005.
• KARABEKİR, Kâzım, İstiklâl Harbimiz, Yüce Yay., İstanbul 1990.
• KARADAĞ, Raif, Petrol Fırtınası, Divan Yay.,İstanbul 1991.
• KAYABALI, İ., ARSLANOĞLU, C., “İran”, Türk Kültürü Dergisi, Türk Kültürü Araştırma, Sayı: 126.
• KEYKURUN, Naki, Azerbaycan İstiklâl Mücadelesinden Hatıralar (1905-1920), İlke Yay., Ankara, 1998.
• KÖÇERLİ, Ferudun, Azerbaycan Edebiyatı, I-II, Elm Neşriyyatı, Bakı 1978.
• KÖPRÜLÜ, M. F. Türk Edebiyat Tarihi, Ötüken Yay. İstanbul 1988. LEWIS, Kitapları,İstanbul 1996. Ortadoğu, trc.: M. Harmancı, Sabah
• MARGARET, Bainbridge, Dünyada Türkler, trc.: M. Harmancı, Say Yay., İstanbul 1990.
• MEHMETZADE, Mirza Bala, Millî Azerbaycan Hereketi, Azerbaycan Kültür Derneği Yay., Ankara, 1991.
• MENÂFİ, M., Z. EKBEROV, R. İASIMOVA, Cenûbî Azerbaycan Edebiyyatı Antologiyası, I-IV, Élm Neşriyatı, Bakı 1981.
• MUTAHHARÎ, Ayetullah, İslâm Devrimi, Pınar Yay. İstanbul 1981.
• MUTAHHARÎ, Ayetullah, İslâm Devrimi, Pınar Yay., İstanbul, 1981.
• ODER, Kerim, Azerbaycan, Boğaziçi Yay., İstanbul, 1982.
• ÖREN, M. M., İran Türkleri Hürriyet Hareketleri, haz. Selçuk Akın, Mars Matbaası, Ankara 1980.
• ÖZEY, Ramazan, Dünya Denkleminde Ortadoğu, Eğitim Yay., İstanbul 1997.
• ÖZTUNA, Yılmaz, Büyük Türkiye Tarihi, Ötüken Yay., İstanbul 1978.
• PARLAR, Suat, Ortadoğu,-Vadedilmiş Topraklar- Bibliyotek Yayınları, İstanbul 1997.
• RESULZÂDE, M. E., Azerbaycan Cumhuriyeti, Bakı 1990.
• SABİR, E., Cenûbî Azerbaycan Yazıçılarının Edebî Mecmuası, Azerbaycan Rûznâmesi'nin Neşriyesi, byy., 1960.
• SANDER, Oral, Siyasi Tarih -1918-1990-, İmge Yay., 3. Baskı, Ankara, 1993.
• SHAFFER, Brenda, İran’da Azeri Türkleri, trc.: M.F. Çakır, Türkler,XX, Yeni Türkiye Yay., Ankara 2002.
• SHWADRAN, Benjamin, The Middle East Oil and the Great Powers, Halsted Press, New York, 2nd Printing, 1974.
• SIDDIKÎ, Kelim ve dğr., İran İslâm Devrimi, Objektif Yay., İstanbul, 1991.
• SIDDIKÎ, Kelim, İslâm Devriminin Aşamaları, trc.: S. Alalgöz, Ekin Yay., İstanbul 1997.
• SIDDIKÎ, Kelim, İslâm Devriminin Aşamaları, trc.: Selami Alagöz, Ekin Yay., İstanbul, 1997.
• STOCKING, George W. Middle East Oil, A Study in Political and Economic Controversy, Vanderbilt University Press, Kingsport Tenn., 1970.
• SYKES, P. M., A History of Persia, Macmillan and Co., London, 1915.
• TÜLÜMEN, Turgut, İran Devrimi Hatıraları, Boğaziçi Yay., İstanbul, 1998.
• TÜLÜMEN, Turgut, İran Devrimi Hatıraları, Boğaziçi, İstanbul 1998.
• Türkiye Dışındaki Türk Edebiyatları Antolojisi, V, Kültür Bakanlığı Yay., Ankara 1997.
• TÜRKLER, Yeni Türkiye Yay., Ankara 2002.
• UZUN, Enver, Güney Azerbaycan Basın Tarihi (1816-2002) Türk Ocağı Trabzon Şub. Yay., Trabzon, 2002.
• ÜÇOK, Coşkun, Siyasal Tarih (1789-1960), Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yay., 3. Baskı, Ankara, 1980.
• ÜŞÜR, Serpil, İran Devrimi, Belde Yay., İstanbul 1992.
• Varlık, 105-2, 106-3, Tahran- İran.
• WIILIAMS, E. Crawshay, Across Persia, Edvard Arnold Pub., London, 1907.
• YAZAR, Yusuf, Ortadoğu -Değişen Dengeler-, Seha Neşriyat, İstanbul 1989.
• ZEHTABÎ, M. T., İran Türklerinin Eski Tarihi 1, Tebriz 1378.
• ZENGİN, İsmail, İran Devrimi ve Ortadoğu’ya Etkileri, Milliyet Yay., İstanbul, 1991.