KLASİK ARAP ŞİİRİNDE NAZIM ŞEKİLLERİ (Vezin Sayısı ve Kâfiye Yönünden Klâsik Arap Şiir Şekilleri)

Yıl 2005, Sayı: 22, 108 - 133, 30.06.2005

İbrahim Yılmaz

Öz

Bu makalede, vezinlerin sayısına bağlı olarak klasik Arap şiirinin kazanmış
olduğu özel yapılar üzerinde durulmuştur. Bu çalışmada, şiirden bahseden eski
eserlerde bahirlerle ilgili ifade edilen müsemmen (sekiz vezinli), müseddes (altı
vezinli), murabba‘ (dört vezinli), müselles (üç vezinli), müsennâ (iki vezinli) vb.
kavramlar hakkında önemli ip uçları elde edilmiş ve onlar kâfiye şekillerine bağlı
olarak tanımlanmaya ve yorumlanmaya çalışılmıştır. Bu örnekler ışığında, klasik
Arap şiirinin vezin ve kâfiye yönünden şekilsel zenginliği büyük oranda tespit
edilmiştir. Ayrıca, İslâm ve Arap toplumunun doğru bir şekilde okunmasında, Arap
şiirinin önemli bir rolü vardır. Bu alanda yapılan çalışmaların, sosyo-kültürel yapıların
anlaşılmasında önemli bir yeri olduğu öteden beri bilinmektedir. Buna bağlı olarak
yapılan inceleme ve araştırmalar, Arap aklının anlaşılmasına ve gelecekte
oynayabileceği role ışık tutması bakımından önem arz etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Şiir, şair, vezin, kâfiye