BÂBERTÎ’NİN BÜTÜNCÜL İNSAN ANLAYIŞININ MODERN DÜNYADAKİ YERİ VE ÖNEMİ

Yıl 2010, Sayı: 33, 35 - 45, 30.12.2010

Tuncay İmaoğlu Ruhattin Yazoğlu

Öz

Bâbertî’nin insanla ilgili düşünceleri oldukça önemlidir. O, insana bütüncül
bir perspektifle bakmaktadır. Bâbertî düşüncesinde insan, ne modern düşüncede
olduğu gibi salt akıl varlığı, ne de Kıta Avrupası felsefesinde olduğu gibi salt duygu
varlığıdır. Bâbertî, ruh, nefs, kalp ve akıl arasında bağlar olduğunu belirterek,
bunlardan sadece birinden hareketle insanı tanımlamamaktadır. Ona göre insan,
nefs, akıl, ruh ve kalbiyle insandır. İnsana yönelik bu bütüncül yaklaşım, modern
dünyada önem arz etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Bâbertî, Ruh, Akıl, Kalp, İslâm Düşüncesi, Batı Düşüncesi

Kaynakça

• Altunya, Hülya, “Bâbertî’nin Perspektifinden İnsanın Hakikati Problemi”, Süleyman Demirel Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, Sayı: 20, 2008/1, s.173-174.
• Bâbertî, Risâle fî Tarifi’r-Ruh ve’l-Kalb ve’n-Nefs ve’s-Sır, Süleymaniye Kütüphanesi, Laleli Bölümü–3711, varak no: 147a.
• Çevikbaş, Sebahattin, “Töz Sorununa Eleştirel Bir Bakış (Başlangıçtan Hume’a Kadar)”, (Basılmamış Doktora Tezi), Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum, 1998.
• Demirhan, Ahmet Demirhan, Modernlik, Ağaç Yayıncılık, İstanbul, 1992.
• Descartes, Metafizik Düşünceler, çev. Mehmet Karasan, Millî Eğitim Yayınları, İstanbul, 1967.
• --------------, Metot Üzerine Konuşma, çev. Mehmet Karasan, Millî Eğitim Yayınları, İstanbul, 1986.
• Gazâlî, İhya, Mısır, tsz.
• --------------, “er-Risâletü’l-Ledünniye”, Mecmuatü Resâili’l-İmâm el Gazâlî, Beyrut, 1986.
• Işık, Aydın, Bir Felsefî Problem Olarak Vahiy ve Mucize, Elis Yayınları, Ankara, 2006.
• Jung, C. G., Bilinç ve Bilinçaltının İşlevi, çev. Engin Büyükinal, Say Yayınları, İstanbul, 1997.
• --------------, Contributions to Analytic Psychology, trans. H. G. – C. F. Baynes, Routledge, London, 1928.
• Küçükalp, Kasım – Cevizci, Ahmet, Batı Düşüncesi Felsefî Temeller, İsam Yayınları, İstanbul, 2009.
• Leibniz, “The Monadology”, The Rationalists, Eng. trs. by Geogerge Montgomery, Dolphin Books, New York, 1984.
• M. Saeed Sheikh, “al-Ghazali: Mysticism”, A History of Muslim Philosophy, ed. M. M. Sharif, Wiesbaden, 1963.
• Spinoza, Etika, çev. Hilmi Ziya Ülken, Millî Eğitim Basımevi, İstanbul, 1965.
• Uyanık, Mevlüt, İslâm Bilgi Felsefesinde Kalbin Anlaması Gazzâlî Örneği, Araştırma Yayınları, Ankara, 2005.
• West, David, Kıta Avrupası Felsefesine Giriş, çev. Ahmet Cevizci, Paradigma Yayınları, İstanbul, 1998.