DİNÎ TECRÜBENİN NESNELLİĞİ ÜZERİNE

Yıl 2010, Sayı: 33, 119 - 144, 30.12.2010

Hakan Hemşinli

Öz

Dini tecrübe, hem felsefe hem de ilahiyat alanında tartışılan önemli bir
konudur. Dini tecrübenin önemi, Tanrı-insan-alem ilişkisini canlı tutmasından
kaynaklanır. Herhangi bir dini tecrübe yaşayan insan, bu tecrübenin sonucunda
ondan etkilenir, hayatına yön vermeye ve hayatını düzene sokmaya başlar. Ayrıca
dini tecrübe, dinin maneviyat boyutunu oluşturarak dinin dinamik bir yapı içinde
devam etmesini sağlar. Bu çalışmada dini tecrübenin mahiyeti, özellikleri ve imkânı
ele alınmıştır. Böyle bir tecrübe yaşayan insanın yoğun duygu halinin psikolojik
sorunlarla ilgisinin olup olmadığı, bu tecrübenin başkalarına aktarılması ve özellikle
de dini tecrübenin nesnel bir bilgi sunma problemi üzerinde durulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Dini tecrübe, nesnellik, mistik, Tanrı, bilgi

Kaynakça

• Aydın, Mehmet S., İslam Felsefesi Yazıları, Ed. M. Armağan, Ufuk Yay., İstanbul 2000.
• --------------, Din Felsefesi, İFAV, Yay., İzmir 2002.
• Ayten, Ali, Psikoloji ve Din, Psikologların Din ve Tanrı Görüşleri, İz Yay., İstanbul 2010.
• Bergson, Henri, Ahlakın ve Dinin İki Kaynağı, çev. M. Mukadder Yakupoğlu, Doğu- Batı Yay., Ankara 2004.
• Blackstone, William T., Dinsel Bilgi Sorunu, çev. T. İmamoğlu, Ataç Yay., İstanbul 2005.
• Descartes, Rene, Metafizik Düşünceler, çev. M. Karasan, M.E.B. Yay., İstanbul 1962.
• Gilson, Etienne, Tanrı ve Felsefe, çev. M. S. Aydın, Birleşik Yay., İstanbul 1999.
• Gosdorf, George, İnsan ve Tanrı, çev. Zeki Özcan, Alfa Yay., İstanbul 2000.
• Greisch, Jean, Wittgenstein’da Din Felsefesi, çev. Z. Özcan, Asa Yay., Bursa 1999.
• Güçlü, Abdulbaki vd. (Haz.) Sarp Erk Ulaş Felsefe Sözlüğü, Bilim Sanat Yay., Ankara 2002.
• Hamdi Yazır, Elmalılı Muhammed, Hak Dini Kur’an Dili I, sad. İ. Karaçam vd., Hikmet Neşriyat Yay., İstanbul 2007.
• Holm, Nils G., Din Psikolojisine Giriş, çev. A. Bahadır, İnsan Yay., İstanbul 2007.
• Hökelekli, Hayati, Din Psikolojisi, T.D.V. Yay., Ankara 1998.
• İbn Arabî, İlahî Aşk, çev. Mahmut Kanık, İnsan Yay., İstanbul 2001.
• İbn Sina, Aşk Risalesi, çev. A. Ateş, Kırkambar Yay., İstanbul 2002.
• İkbal, Muhammed, İslam’da Dinî Tefekkürün Yeniden Teşekkülü, çev. Sofi Huri, Kırkambar Yay., İstanbul 2002.
• J. Ayer, Dil, Doğruluk ve Mantık, çev. V. Hacıkadiroğlu, Metis Yay., İstanbul 1998.
• Koç, Turan, Din Dili, İz Yay., İstanbul 1998.
• Locke, John, İnsan Anlığı Üzerine Bir Deneme, çev. V. Hacıkadiroğlu, Kabalcı Yay., İstanbul 1996.
• Nasr, Seyyid Hüseyin, “Sufizm ve İslam”, Söyleşiler, çev. A. Donacı, İnsan Yay., İstanbul 1996.
• Öner, Necati, İnsan Hürriyeti, Vadi Yay., İstanbul, 1995.
• Peterson, Michael- vd., Akıl ve İnanç, Din Felsefesine Giriş, çev. R. Acar, Küre Yay., İstanbul 2003.
• Reçber, Mehmet Sait, Tanrıyı Bilmenin İmkânı ve Mahiyeti, Kitabiyat Yay., Ankara 2004.
• Swinburne, Richard, Tanrı Var mı?, çev. M. Akbaş, Arasta Yay., Bursa 2001.
• Tolstoy, Leo Nikolayeviç, Din Nedir?, çev. M. Çiftkaya, Kaknüs Yay., İstanbul 1998.
• Tüzer, Abdüllatif, Dini Tecrübe ve Mistisizm, Felsefi Bir Yaklaşım, Dergah Yay., İstanbul 2006.
• Whitehead, A. N., “Din ve Dogma”, Din Felsefesi Yazıları I çev. ve der. Zeki Özcan, Alfa Yay., İstanbul 2001.
• --------------, Dinin Oluşumu, çev. M. Albayrak, Alfa Yay., İstanbul 2001.
• Wittgenstein, A. Ludwig Tractatus Logico-Philosophicus, çev. O. Aruoba, Metis Yay., İstanbul 2005.
• Yaldır, Hülya, “Doğuştan Düşünceler Üzerine Rene Descartes, John Locke, Gottfried Wilhelm Leibniz”, Felsefe Dünyası, sy.: 50, Ankara 2009.
• Yaran, Cafer Sadık, Dini Tecrübe ve Meunet, Sıradan İnsanların Sıradışı Dini Deneyimleri, Rağbet Yay., İstanbul 2009.