BEDDUA OLGUSU BAĞLAMINDA ENBİYÂ 112’NİN ÇAĞRIŞTIRDIKLARI ÜZERİNE

Yıl 2010, Sayı: 34, 123 - 138, 30.06.2010

Necdet Çağıl

Öz

Makale, Enbiya 21/112‟de yer alan “tevlîd” sanatı doğrultusunda Hz.
Peygamber‟in ilahî emir gereği müşrikler aleyhine beddua ederken sergilediği üslûp
özgünlüğünü gündeme taşımaktadır. Çalışma sadece belâgat değil, aynı zamanda
Hz. Peygamber‟in örnek bir davranışını referans alması ve bunu insanlık için bir
tavsiye olarak öngörmesi sebebiyle etik ve sosyolojik boyutlu bir incelemedir.
Çalışmayı, beddua hususunda Peygamberimizle önceki peygamberlerin kullanmış
olduğu dil ve üslûp farklılığını ortaya koyma ve bu noktada tüm insanlığa örnek teşkil
etme açısından kayda değer buluyoruz.

Anahtar Kelimeler

Kur‟an, Hz. Peygamber, Tevlîd, Beddua

Kaynakça

• Ahmed b. Hanbel, Ebû Abdillâh eş-Şeybânî, el-Musned, Dâru‟s-Sadr, Beyrut, ts. Alevî, Yahyâ b. Hamza b. Alî, Kitâbu‟t-Tırâz, Beyrut, 1995.
• Askerî, Ebu‟l-Hilâl Hasen b. Abdillâh, Kitâbu‟s-Sınâ„ateyn, Mısır, 1971.
• Aycan, İrfan, “Haccâc b. Yûsuf es-Sakafî”, DİA, İstanbul, 1996, XIV, 427-428.
• Bâkıllânî, Ebû Bekr Muhammed, İ„câzu‟l-Kur‟ân, Mısır, 1972.
• Beydâvî, Abdullah b. Ömer, Envâru‟t-Tenzîl ve Esrâru‟t-Te‟vîl, Matbaa-yı Âmira, İstanbul, 1885.
• Bikâî, Burhânuddîn, Nazmu‟d-Durer fî Tenâsubi‟l-Âyâti ve‟s-Suver, Dâru‟l-Kutubi‟l- İlmiyye, Beyrut, 1995.
• Buhârî, el-Câmi„u‟s-Sahîh, el-Mektebetu‟l-İslâmiyye, İstanbul, 1897.
• Cevherî, Ebû Nasr İsmâîl b. Hammâd, es-Sıhâh, Bulak, Mısır, 1898.
• Curcânî, es-Seyyid eş-Şerîf, et-Ta„rîfât, Matbaatu‟l-Vehbiyye, Kahire, 1866.
• Ezherî, Muhammed b. Ahmed, Ma„âni‟l-Kırâât, Dâru‟l-Maârif, Riyad, 1991.
• Hafâcî, İbn Sinân Abdullâh, Sırru‟l-Fesâha, Dâru‟l-Kutubi‟l-İlmiyye, Beyrut, 1982.
• Halîl b. Ahmed, Ebû Abdirrahmân, Kitâbu‟l-„Ayn, Muessesetu‟l-A„lemî, Beyrut, 1988.
• Hâzin, Alâuddîn Ali b. Muhammed, Lubâbu‟t-Te‟vîl fî Ma„âni‟t-Tenzîl, Kahire, 1955.
• İbn Âşûr, Muhammed Tâhir, Tefsîru‟t-Tahrîr ve‟t-Tenvîr, Dâru Suhnûn, Tunus, 1997.
• İbn Ebu‟l-Isbâ„, Ebû Muhammed Zekiyyuddîn el-Mısrî, Bedî„u‟l-Kur‟ân, Kahire, 1972.
• İbn Kesîr, Ebu‟l-Fidâ İsmail, Tefsîru‟l-Kur‟âni‟l-„Azîm, Dâru‟l-Ma„rife, Beyrut, 1969.
• İbn Manzûr, Muhammed b. Mukerrem, Lisânu‟l-„Arab, Dâru Sâdır, Beyrut, 1990.
• İbn Mucâhid, Ebû Bekr Ahmed, Kitâbu‟s-Seb„a fi‟l-Kırâât, Dâru‟l-Ma ârif, Kahire, ts. İbn Raşîk, Ebû Alî Hasen el-Kayravânî, el-„Umde, Beyrut, 1972.
• İbn Reyyân, Şerefuddîn Huseyn, er-Ravdu‟r-Reyyân fî Es‟ileti‟l-Kur‟ân, Medine, 1994.
• İbnu‟l-Cezerî, Şemsuddîn , en-Neşr fi‟l-Kırââti‟l-„Aşr, Mektebe-yi Hâncî, Mısır, ts. İlhan, Avni, “Aslah”, DİA, İstanbul 1991, III, 495-496.
• Kazvînî, Muhammed b. Abdurrahmân, el-Îzâh fî „Ulûmi‟l-Belâga, Beyrut, 1993.
• ______, Telhîsu‟l-Miftâh, Salah Bilici Kitabevi, İstanbul, ts. Kurtubî, Muhammed, el-Câmi„ li-Ahkâmi‟l-Kur‟ân, el-Kutubi‟l-Arabiyye, Kahire, 1967.
• Mâturîdî, Ebû Mansûr Muhammed, Te‟vîlâtu‟l-Kur‟ân, İstanbul 2007.
• Muslim b. Haccâc, es-Sahîh, Dâru İhyâi‟l-Kutubi‟l-Arabiyye, Mısır 1955.
• Neysâbûrî, Garâibu‟l-Kur‟ân ve Ragâibu‟l-Furkân, Kahire, 1962.
• Râgıb el-Isfehânî, Huseyn b. Muhammed, el-Mufredât, Dâru‟l-Ma„rife, Beyrut, ts. Râzî, Fahruddîn, et-Tefsîru‟l-Kebîr, Matbaa-yi Behiyye, Mısır, 1938.
• Rummânî, Alî b. Îsâ, en-Nuket fî İ„câzi‟l-Kur‟ân, Dâru‟l-Maârif, Mısır, 1968.
• Şerîf el-Murtazâ, Alî b. Huseyn, Emâli‟l-Murtadâ, Kahire, 1954.
• Şeyhzâde, Muhyiddîn, Hâşiyetu Şeyhzâde (Beydâvî Hâşiyesi), Bulak, Kahire, 1846.
• Tabâtabâî, Muhammed Huseyn, el-Mîzân fî Tefsîri‟l-Kur‟ân, Beyrut, 1973.
• Taberî, Muhammed b. Cerîr, Câmi„u‟l-Beyân „an Te‟vîli‟l-Kur‟ân, Mısır, 1954.
• Teftâzânî, Sadettin, Şerhu‟l-„Akâid Bahar Matbaası, İstanbul, 1973.
• Tehânevî, Muhammed Alî b. Alî, Keşşâfu Istılâhâti‟l-Funûn, Kalküta, 1862.
• Tîbî, Şerefuddîn, et-Tibyân fî „İlmi‟l-Ma„ânî ve‟l-Bedî„ ve‟l-Beyân, Beyrut, 1987.
• Tirmizî, Ebû Îsâ Muhammed b. Îsâ, es-Sunen, y.y, ts. Zeccâc, Ebû İshâk İbrâhîm, Ma„âni‟l-Kur‟ân ve İ„râbuh, Âlemu‟l-Kutub, Beyrut, 1988.
• Zemahşerî, Cârullâh Mahmûd b. Ömer, Esâsu‟l-Belâga, Dâru Sâdır, Beyrut, 1992.
• ______, el-Keşşâf „an Hakâiki Gavâmizi‟t-Tenzîl ve „Uyûni‟l-Akâvîl fî Vucûhi‟t-Te‟vîl, Mustafa el-Bâbî, Mısır 1966.