Öz
Buhârî and Ebû Davûd’s Master Müsedded b. Müserhed and his Place in The Science of HadithMusedded b. Muserhed (228/843) was one of the hadith scholars who taught renowned Muhaddis el-Buhârî (256/869) and Ebû Dâvud es-Sicistanî (275/889) and was quoted significantly by many other hadith scholars. It is known that he was the first scholar among muhaddises from Basra who wrote the treatise named Musnad. One of the first annotations encountered in the history of hadith is Ebû Hasen Muhammed b. Eslem Tusi’s (ö.h.242-Tus) annotation named which is made on the Müsedded’s Musnad. However, there is no any evidence about neither this “Şerhu Müsned ” nor a work on Müsedded has reached out up to present date. Furthermore, lacking of any individual study related to the Müsedded’s life and its * Yrd. Doç. Dr., Muş Alparslan Üniversitesi İslami İlimler Fak. Hadis Anabilim Dalı Öğretim Üyesiplace in the science of Hadith has enabled us to work on this article.In this study, Müsedded b. Müserhed’s life and his place in the science of hadith are handled as the subject.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Acurrî, Ebû ‘Ubeyd Muhammed b. Ali, Süâlat Ebî ‘Ubeyd el-Acurrî Ebâ Dâvud es-Sicistanî, (thk. Dr. Abdulalîm Abdulazîm el-Bestevî) Müessesetü Reyyan, Beyrut-1997. A’zamî, Muhammed Mustafa, Dirâsât fi’l-hadisi’n-nebevî ve târîhu tedvînihî, elMektebu’l-İslâmî, Beyrut 1998. Bağdadi, İsmail Paşa, Zeyl ala Keşfi’z-Zunun, (asıl adı: İdahu’l-Meknun fi’z-Zeyli ala’lKeşfi’z-Zunun ‘an Esami’l-Kütübi ve’l-Fünun, I-II, İstanbul,1971–72). Buhârî, Ebu Abdillah Muhammed b. İsmail, Sahihu’l-Buhârî, (thk. Salih b. Abdilaziz b. Muhammed b. İbrahim) 3. Bsk. Tek cilt (s. 1-670 ) Daru’s-Selam, Riyad 2000. ______, et-Tarihu’l-Kebîr, I-XII, Daru’l-Kütübü’l-‘İlmiyye, Beyrut, ty. Burhanuddin, İbrahim b. Muhammed, el-Maksadu’l-Erşed fi Zikri Ashabi’l-İmami Ahmed, I-III, (thk. Dr. Abdurrahman b. Süleyman el-‘Useymin) Mektebü’r-Rüşd, Riyad, 19 Ceyyanî, Ebu Ali Hüseyin b. Muhammed, Tesmiyetu Şüyuhi Ebî Davûd, I-II, Daru’l‘Ulum ve’l-Hikem, (thk. Dr. Ziyad Muhammed Mansur), Medine, 2004. Darakutnî, Ebu’l-Hasen Ali b. Ömer, Sunenu Darakutnî, (thk.S.Abdullah Haşim Yemani el-Medeni, Azimabadi’nin et-Ta’liku’l-Muğni’si ile beraber), Daru’l-Mehasin, Medine, 1966. Ebu Davud, Sülleymam b. Eşa’s es-Sicistani, Sunen-u Ebi Davud, (thk. Muhammed Abdulaziz el-Halidi) Tek cilt, I. bsk. Daru’l-Kutubi’l-İlmiyye, Beyrut–2001. Eren, Mehmet, Buhârî’nin Sahîh’i ve Hocaları, Nükte Kitap, Konya, 2003. Güler, Zekeriya, İlk Yedi Asırda Hadis İlimleri Literatürü, Adal-Ofset, Konya-2002. ______, “Müsedded b. Müserhed”, DİA, İstanbul, 2006. Hudarî, Muhammed, ed-Devletü’l-‘Abbasîyyetü, Daru’l-Kütübü’l-‘İlmiyye, Beyrut19
- İbn Ebî Hatim er-Razî, Ebû Muhammed Abdurrahman, Kitabu’l-Cerhi ve’t-Ta’dîl, İhyau’t-Türasi’l-‘Arabî, Beyrut, ty. İbn Hacer, Ahmed b. Ali el-‘Askalânî, Tehzîbu’t-Tehzîb, I-X+Fihrist, Daru’l-Fikr, Beyrut-1995. __________, el-Metâlibu’l-‘Âliye bi Zevâidi’l-Mesânidi’s-Semaniye, Daru’l-‘Asime, Riyad-1998. İbnü Hibban, Muhammed el-Büstî, Kitabu’s-Sikât, (th. Seyyid Şefuddin Ahmed) I-IX, Daru’l-Fikr, 1975. İbnu Recep el-Hanbeli, Zeynuddin Ebu’l-Ferec Abdurrahman b. Ahmed, Şerhu ‘İleli’tTirmizî, (thk. Nurettin ‘Itr) I-II, 4.bsk. Daru’l-‘Ata’, Beyrut-2001. İbnu’l-Cevzî, Cemalüddin Ebu’l-Ferec, Telkîhu Fühumi Ehli’l-Eser, fi ‘Uyuni’t-Tarîh ve’s-Siyer, Şirketü Dari’l-Arkam b. Ebi’l-Arkam, Beyrut, 1997. İclî, Ahmed b. Abdillah, Kitabu’s-Sikât, II., (thk. Abdulalim Abdulazim), Mektebetü’dDar, Medine, 1985. Kâtip Çelebi, Hacı Halife Mustafa b. Abdillah, Keşfu’z-Zunun ‘an Esmai’l-Kutub ve’lFunun, İstanbul–1971. Kettani, Muhammed b. Cafer, er-Risaletu’l-Mustatrefe, Kahraman y. İstanbul–1986. Mizzi, Cemaluddin Ebu Hacca Yusuf b. Zeki Abdirrahman, Tehzibu’l-Kemal fi Esmair’r-Rical, (thk. Beşşar Avvad Maruf), Muessesetu’r-Risale, Beyrut-1987. _______, Tuhfetu’l-Eşraf bi Marifeti’l-Etraf, (İbn Hacer Askalani’nin en-Nuketu’zZiraf alel Etraf’ı ile beraber), (thk. Abdussamed Şerefuddin), I.bsk. ed-Daru’l-Kayyime, Bombay–1965. Nesai, Ebu Abdirrahman Ahmed b. Şuayb, es-Sunen, İstanbul–1981. Râzî, Ebu Muhammed Abdurrahman b. Ebi Hatim, Kitabu’l-Cerh ve’t-Ta’dil, Haydarabad-t.y. Sandıkçı, S.Kemal, İlk Üç Asırda İslam Coğrafyasında Hadis, D.İ.B.Y. Ankara–1991. Sezgin, Fuad, Buhârî’nin Kaynakları Hakkında Araştırmalar, Kitabiyat, Ankara– 2000. Süyutî, Celalüddin Abdurrahman b. Ebî Bekr, Tabakatu’l-Hüffaz, Daru’l-Kütübü’l‘İlmiyye, Beyrut-1983. Tirmizi, Ebu ‘İsa Muhammed b. ‘İsa, es-Sunen, I-V, İstanbul–1981. Yavuz, Y. Şevki, “Basra”, DİA, İstanbul, 1992. ______, “Basriyyûn”, DİA, İstanbul, 1992. ______, “İbn Ebî Duâd”, DİA, İstanbul, 1999. Yücel, Ahmet, Hadis Istılahlarının Doğuşu ve Gelişimi Hicri İlk Üç Asır, M.Ü.İ.F.V.Y. İstanbul-1996. ______,Hadis İlminde Tenkit Terimleri ve İlgili Çalışmalar, İFAV, İstanbul-1998. ______,Hadis Tarihi, İFAV yay. İstanbul 2011. Zehebi, Ebu Abdillah Şemsuddin Muhammed b. Ahmed, Tezkiretu’l-Huffaz, I-IV, Daru İhyai’t-Turasi’l-Arabî, t.y. ______, Siyeru ‘Alami’n-Nubela (thk. Şuayb el-Arnavud yönetiminde),I-XXV, Muessesetu’r-Risale, Beyrut–1990.
Öz
ÖZ
Ünlü Muhaddis el-Buhârî (256/869), fakih muhaddislerden Ebû Dâvud es-
Sicistanî (275/889) ile birçok hadis âlimine hocalık yapmış ve onlara önemli ölçüde
kaynaklık etmiş hadisçilerden biri de Müsedded b. Müserhed’tir (228/843).
Onun Basra’lı muhaddisler arasında ilk Müsned adlı eseri yazdığı bilinmektedir.
Hadis tarihinde rastlanılan ilk şerhlerden biri, Ebû Hasen Muhammed b. Eslem
Tusi’nin (ö.h.242-Tus) “Şerhu Müsned i’l-Müsedded” isimli Müsedded’in Müsned
i üzerine yapılan şerhidir. Ancak ne bu şerh ne de Müsedded’e ait bir eserin
günümüze ulaştığına dair herhangi bir bilgi yoktur. Ayrıca Müsedded’in hayatı
ve hadis ilmindeki yeri ile ilgili müstakil bir çalışmamın da bulunmayışı, Müsedded
ile ilgili çalışmamızı sağlamıştır. Bu makalede konu olarak, musannif olan
Müsedded b. Müserhed’in hayatı ve onun hadis ilmindeki yeri ele alınmıştır.
Anahtar Kelimeler: Hadis, Müsedded b. Müserhed, Müsned , Buhârî, Ebû Dâvud.
ABSTRACT
Buhârî and Ebû Davûd’s Master Müsedded b. Müserhed and his Place in The Science of Hadith
Musedded b. Muserhed (228/843) was one of the hadith scholars who taught
renowned Muhaddis el-Buhârî (256/869) and Ebû Dâvud es-Sicistanî (275/889)
and was quoted significantly by many other hadith scholars. It is known that he
was the first scholar among muhaddises from Basra who wrote the treatise named
Musnad. One of the first annotations encountered in the history of hadith is Ebû
Hasen Muhammed b. Eslem Tusi’s (ö.h.242-Tus) annotation named which is
made on the Müsedded’s Musnad. However, there is no any evidence about neither
this “Şerhu Müsned ” nor a work on Müsedded has reached out up to present date.
Furthermore, lacking of any individual study related to the Müsedded’s life and its
place in the science of Hadith has enabled us to work on this article. In this study,
Müsedded b. Müserhed’s life and his place in the science of hadith are handled as
the subject.
Keywords: Hadith, Müsedded b.Müserhed, Müsned , Buhârî, Ebû Dâvud.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Acurrî, Ebû ‘Ubeyd Muhammed b. Ali, Süâlat Ebî ‘Ubeyd el-Acurrî Ebâ Dâvud es-Sicistanî, (thk. Dr. Abdulalîm Abdulazîm el-Bestevî) Müessesetü Reyyan, Beyrut-1997. A’zamî, Muhammed Mustafa, Dirâsât fi’l-hadisi’n-nebevî ve târîhu tedvînihî, elMektebu’l-İslâmî, Beyrut 1998. Bağdadi, İsmail Paşa, Zeyl ala Keşfi’z-Zunun, (asıl adı: İdahu’l-Meknun fi’z-Zeyli ala’lKeşfi’z-Zunun ‘an Esami’l-Kütübi ve’l-Fünun, I-II, İstanbul,1971–72). Buhârî, Ebu Abdillah Muhammed b. İsmail, Sahihu’l-Buhârî, (thk. Salih b. Abdilaziz b. Muhammed b. İbrahim) 3. Bsk. Tek cilt (s. 1-670 ) Daru’s-Selam, Riyad 2000. ______, et-Tarihu’l-Kebîr, I-XII, Daru’l-Kütübü’l-‘İlmiyye, Beyrut, ty. Burhanuddin, İbrahim b. Muhammed, el-Maksadu’l-Erşed fi Zikri Ashabi’l-İmami Ahmed, I-III, (thk. Dr. Abdurrahman b. Süleyman el-‘Useymin) Mektebü’r-Rüşd, Riyad, 19 Ceyyanî, Ebu Ali Hüseyin b. Muhammed, Tesmiyetu Şüyuhi Ebî Davûd, I-II, Daru’l‘Ulum ve’l-Hikem, (thk. Dr. Ziyad Muhammed Mansur), Medine, 2004. Darakutnî, Ebu’l-Hasen Ali b. Ömer, Sunenu Darakutnî, (thk.S.Abdullah Haşim Yemani el-Medeni, Azimabadi’nin et-Ta’liku’l-Muğni’si ile beraber), Daru’l-Mehasin, Medine, 1966. Ebu Davud, Sülleymam b. Eşa’s es-Sicistani, Sunen-u Ebi Davud, (thk. Muhammed Abdulaziz el-Halidi) Tek cilt, I. bsk. Daru’l-Kutubi’l-İlmiyye, Beyrut–2001. Eren, Mehmet, Buhârî’nin Sahîh’i ve Hocaları, Nükte Kitap, Konya, 2003. Güler, Zekeriya, İlk Yedi Asırda Hadis İlimleri Literatürü, Adal-Ofset, Konya-2002. ______, “Müsedded b. Müserhed”, DİA, İstanbul, 2006. Hudarî, Muhammed, ed-Devletü’l-‘Abbasîyyetü, Daru’l-Kütübü’l-‘İlmiyye, Beyrut19
- İbn Ebî Hatim er-Razî, Ebû Muhammed Abdurrahman, Kitabu’l-Cerhi ve’t-Ta’dîl, İhyau’t-Türasi’l-‘Arabî, Beyrut, ty. İbn Hacer, Ahmed b. Ali el-‘Askalânî, Tehzîbu’t-Tehzîb, I-X+Fihrist, Daru’l-Fikr, Beyrut-1995. __________, el-Metâlibu’l-‘Âliye bi Zevâidi’l-Mesânidi’s-Semaniye, Daru’l-‘Asime, Riyad-1998. İbnü Hibban, Muhammed el-Büstî, Kitabu’s-Sikât, (th. Seyyid Şefuddin Ahmed) I-IX, Daru’l-Fikr, 1975. İbnu Recep el-Hanbeli, Zeynuddin Ebu’l-Ferec Abdurrahman b. Ahmed, Şerhu ‘İleli’tTirmizî, (thk. Nurettin ‘Itr) I-II, 4.bsk. Daru’l-‘Ata’, Beyrut-2001. İbnu’l-Cevzî, Cemalüddin Ebu’l-Ferec, Telkîhu Fühumi Ehli’l-Eser, fi ‘Uyuni’t-Tarîh ve’s-Siyer, Şirketü Dari’l-Arkam b. Ebi’l-Arkam, Beyrut, 1997. İclî, Ahmed b. Abdillah, Kitabu’s-Sikât, II., (thk. Abdulalim Abdulazim), Mektebetü’dDar, Medine, 1985. Kâtip Çelebi, Hacı Halife Mustafa b. Abdillah, Keşfu’z-Zunun ‘an Esmai’l-Kutub ve’lFunun, İstanbul–1971. Kettani, Muhammed b. Cafer, er-Risaletu’l-Mustatrefe, Kahraman y. İstanbul–1986. Mizzi, Cemaluddin Ebu Hacca Yusuf b. Zeki Abdirrahman, Tehzibu’l-Kemal fi Esmair’r-Rical, (thk. Beşşar Avvad Maruf), Muessesetu’r-Risale, Beyrut-1987. _______, Tuhfetu’l-Eşraf bi Marifeti’l-Etraf, (İbn Hacer Askalani’nin en-Nuketu’zZiraf alel Etraf’ı ile beraber), (thk. Abdussamed Şerefuddin), I.bsk. ed-Daru’l-Kayyime, Bombay–1965. Nesai, Ebu Abdirrahman Ahmed b. Şuayb, es-Sunen, İstanbul–1981. Râzî, Ebu Muhammed Abdurrahman b. Ebi Hatim, Kitabu’l-Cerh ve’t-Ta’dil, Haydarabad-t.y. Sandıkçı, S.Kemal, İlk Üç Asırda İslam Coğrafyasında Hadis, D.İ.B.Y. Ankara–1991. Sezgin, Fuad, Buhârî’nin Kaynakları Hakkında Araştırmalar, Kitabiyat, Ankara– 2000. Süyutî, Celalüddin Abdurrahman b. Ebî Bekr, Tabakatu’l-Hüffaz, Daru’l-Kütübü’l‘İlmiyye, Beyrut-1983. Tirmizi, Ebu ‘İsa Muhammed b. ‘İsa, es-Sunen, I-V, İstanbul–1981. Yavuz, Y. Şevki, “Basra”, DİA, İstanbul, 1992. ______, “Basriyyûn”, DİA, İstanbul, 1992. ______, “İbn Ebî Duâd”, DİA, İstanbul, 1999. Yücel, Ahmet, Hadis Istılahlarının Doğuşu ve Gelişimi Hicri İlk Üç Asır, M.Ü.İ.F.V.Y. İstanbul-1996. ______,Hadis İlminde Tenkit Terimleri ve İlgili Çalışmalar, İFAV, İstanbul-1998. ______,Hadis Tarihi, İFAV yay. İstanbul 2011. Zehebi, Ebu Abdillah Şemsuddin Muhammed b. Ahmed, Tezkiretu’l-Huffaz, I-IV, Daru İhyai’t-Turasi’l-Arabî, t.y. ______, Siyeru ‘Alami’n-Nubela (thk. Şuayb el-Arnavud yönetiminde),I-XXV, Muessesetu’r-Risale, Beyrut–1990.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | tr;en |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Temmuz 2014 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2014 Sayı: 41 |
Kaynak Göster
