PENDNÂMELER IŞIĞINDA İNSÂNÎ DEĞERLER

Yıl 2015, Sayı: 43 - Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 286 - 305, 05.07.2015

A.hilal Kalkandelen

Öz

Pendnâmeler, İslâmî edebiyatta ahlâkî nasihatler ihtiva eden eserlerdir.
Pendnâmelerde amaç insanlara yol göstermek ve nasihat vermektir. Ahlâkî
değerlerin önemli olduğu toplumumuzda, insanî değerlerin yaşaması, unutulmaması
için kim olursa olsun herkesin nasihate ihtiyacı vardır.
Bu makalede Pendnâmeler hakkında bilgi verilmiş ve insanî değerler
içeren nasihatlerden örnekler verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Nasihat, ahlâk, edebiyat

Kaynakça

• Aksoy, Hasan, Derviş Şemseddin, Kuşların Münazarası Deh Murg, M.Ü. İlahiyat Fakültesi Vakfı Yay., İstanbul 1998.
• Altun, Kudret Edirneli Nazmî, Pend-nâme-i Nazmî, Tercüme-i Pend- nâme-i Attâr, İnceleme- Metin-Sözlük, Kayseri 2004.
• Aslan, Mehmet, Pendnâme-i Zarîfî, Sivas 1994.
• Attar, Pendnâme, (nşr. Hacı Hüseyin Efendi), 1309 hş.
• Bihişti, Muhammed, Ferheng-i Saba, Tahran 1365 hş.
• Devellioğlu, Ferit, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lugat, Ankara 1998.
• Güngör, Harun, “Göktürk Kitabeleri ve Uygur Metinlerinin İnsanî Değer ve Hukuk Açısından İncelenmesi”, Türklerde İnsanî Değerler ve İnsan Hakları, Türk Kültürüne Hizmet Vakfı Yay., İstanbul 1992, I, 201-220.
• Hengirmen, Mehmet, Güvâhî, Pendnâme, Ankara 1983.
• Kanar, Mehmet, Farsça-Türkçe Sözlük, İstanbul 1998.
• Kaplan, Mahmut, Deh Murg-ı Şemsî, İnceleme Metin Sözlük, Celal Bayar Üniversitesi Yüksek Öğrenim Vakfı Yay., Manisa 2003.
• ——————, Hayriyye-i Nâbî, Atatürk Kültür Merkezi Yay., Ankara 2008.
• ——————, “Manzum Nasihatnamelerde Yer Alan “Konular”, Tür- kiyat Araştırmaları Dergisi, Konya 2001, sayı: 9.
• Karagöz, İsmail, Kur’an’dan Öğütler, Türkiye Diyanet Vakfı Yay., 2.Baskı, Ankara 2009.
• Karaman, Hayreddin v.dğr, Kur’ân Yolu Türkçe Meal ve Tefsir, Diyanet İşleri Başkanlığı Yay., Ankara 2006.
• Keleş, Reyhan, “Türk Edebiyatında Nasihat”, A.Ü. Türkiyat Araştırmaları ____________________________________ Enstitüsü Dergisi, 44, Erzurum 2010, s. 183-209.
• Kılıç, Recep, Âyet ve Hadislerin Işığında İnsan ve Ahlâk, Türkiye Diyanet Vakfı Yay., Ankara 1995.
• Koç, Mustafa, Kınalızâde Ali Çelebi, Ahlâk-ı Alâ’î, İstanbul 2007.
• Kutay, Cemal, İki Rıfat Paşa’nın Ahlâk Dünyası, İstanbul 1970.
• Levend, Agâh Sırrı, Alî Şîr Nevâî, Ankara 1965, I- IV.
• Mahmûd el-Kâşgarî, Dîvânü Lugâti’t-Türk, (çev. Serap Tuba Yurteser ve Seçkin Erdi), İstanbul 2005.
• Mansuroğlu, Mecdut, Ahmed Fakih Çarhname, İstanbul 1956.
• Mermutlu, M.Sait, Diyarbekirli Ahmed Mürşidî, İstanbul 2012.
• Mevlânâ Celâluddîn-i Muhammed Belhî, Mesnevi-yi Ma‘nevî, (nşr. Reynold A. Nicholson), Tahran 1384 hş.,
• Pala, İskender, “Nasihatnâme”, DİA, İstanbul 2004, XXXII.
• ——————, Ansiklopedik Divan Şiiri Sözlüğü, Ankara 2004.
• Sa‘di-yi Şîrâzî, Gülistan, (yay. Halîl Hatib-i Rehber), Tahran.
• ——————, Bûstân-i Sa‘dî, (yay. Gulamhuseyn-i Yusufî), Tahran 1371 hş.
• Sîrûs, Şemîsâ, Ferheng-i Telmîhât (İşârât-ı Esâtîrî, Dâstânî, Târîhî, Mezhebî, Der Edebiyât-ı Fârsî), Tahran 1386 hş.
• Tatcı, Mustafa, Yunus Emre Dîvân, Risâletü’n-Nushiyye, İstanbul 2008.
• Toker, Birgül, Şemseddîn-i Sivasî, Mir‘âtü’l-Ahlâk, Ankara 2010.
• Türkçe Sözlük, Türk Dil Kurumu Yay., Ankara 2005.
• Türklerde İnsanî Değerler ve İnsan Hakları, Türk Kültürüne Hizmet Vakfı Yay., İstanbul 1992, I-II.
• Yavuz, Kemal, Âşık Paşa Garib-nâme, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Türk Dil Kurumu Yay., İstanbul 2000, I/1-II-2.