DİN DİLİNİ YORUMLAMA ÇABALARI ve BU BAĞLAMDA AKIL-NAKİL DENGESİNİN ÖNEMİ

Yıl 2008, Sayı: 30, 139 - 171, 30.12.2008

Maşallah Turan

Öz

Günümüzde, din
dilinin mahiyeti konusundaki tartışmalarda, sembolik ve mecazî ifadelerin
tahlili büyük bir önem arz etmektedir.

İfadeleri
literal anlamlarıyla değil, ifade etmek istedikleri maksatlarla yorumlamayı
önceleyen bu tahlillere göre, alegorik anlamın ortaya çıkarılması, teolojik bir
metnin aktüellik kazanmasının vazgeçilmez şartıdır.

Zamanla, Tanrı
mesajının üzerindeki örtünün kaldırılmasını amaçlayan bir disiplin haline gelen
bu çabaların İslam dünyasında ciddi bir şekilde boy göstermesi, Hicri II.
asırda özellikle Grekçe’den Arapça’ya yapılan tercümeler yoluyla olmuştur. Bu
fikirler bilahare o derece yaygınlaşmış ki, bazı Müslüman düşünürler, İslamî
inançlarla Grek felsefesindeki rasyonel spekülasyonları uzlaştırmaya büyük bir
önem vermişlerdir. Bu husus, söz konusu anlayışın ölçüsüzce kullanılmasında
etkili olmuştur.

Bize düşen
ölçülü hareket etmektir. Yani, hem dili zenginleştiren mecaz ve edebî
tasvirleri tümüyle yok saymamak, hem de herhangi bir kritere tabi olmadan tüm
ifadeleri mecaz gerekçesi ile öznelleştirip anlamı buharlaştırmamak
gerekmektedir.  

Anahtar Kelimeler

Sembolizm, Mecaz, Yorum, Ölçüt

The Efforts of Interpretation of The Religious Language and in This Context The Importance of Balance of The Reason and Conveyance

Öz

Recently, on the discussion about the
content of the religious language, the analysis of symbolic and metaphorical
expressions has a great importance.

According to this assays, which foresees
to interpret the expressions not only
in their literal meanings, but also in the intensions they wish to express,
releasing the figurative meaning is unavoidable obligation in gaining actuality
of a text.

Introduction of
this studies seriously into Islamic world that in the course of time converted
into a discipline targeting to remove the cover on the God’s Message, has
become especially via the translations from Greek to Arabic in A.H. II^th centuries.
These ideas have become so overspread over time that Islamic philosophers have
greatly considered importance to reconcile the rational speculations in Greek
Philosophy with Islamic beliefs. This phenomenon has become effective about
using carelessly of the perception of metaphorical language.

What we have to do is acting deliberately. We mean
that it is both necessary not to ignore wholly metaphors and literary
depictions making richer the language and, with metaphor excuse, not to
evaporate and make subjective the meaning, without subjecting to any criterion.

Anahtar Kelimeler

Symbolism, Metaphor, Interpretation, Criterion

Kaynakça

• Koç, Turan, Din Dili, İz Yayıncılık, İstanbul, 1998.
• Esed, Muhammed, Kur’an Mesajı Meal-Tefsir, Çev. Cahit Koytak-Ahmet Ertürk, İşaret Yayınları, İstanbul, 1999.