Öz
Sources are the points through which water–one of the indispensable elements of life–comes into earth surface from underground. Water sources may be classified by using different parameters. One of these parameters is temperature. Warm or hot waters at whose emergence point temperature is over 20 °C are called thermal sources. Thanks to its geological and geomorphological characteristics, Turkey is rich in thermal sources. The total number of thermal waters is estimated to be 1300 in Turkey where there are more than 600 thermal waters with a temperature of higher than 20 °C. In terms of these figures, Turkey ranks first in Europe, and is one of the top five countries in the world. However, not enough research has been done on these thermal sources which vary by geographical distribution, quality, and quantity. Designed to fill this gap in the literature, this compilation aimed at showing the distribution of thermal water sources in Turkey by regions and provinces, and explaining their areas of usage. Within the scope of the research purpose, studies, publications and maps prepared on the above-mentioned subject were used. All these materials were compiled with a geographical perspective, and research findings * Yrd. Doç. Dr., Namık Kemal Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü, Elmek: eozsahin@nku.edu.tr ** Arş. Gör., Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü, Elmek: ckkaymaz@gmail.com ortaya konmuştur. Sonuç olarak, Türkiye’nin jeolojik özellikleri nedeniyle debileri, sıcaklıkları, radyoaktiviteleri, eriyik mineral oranları ve ulaşılabilirlikleri ile literatüre giren toplam 410 adet termal kaynağının olduğu saptanmıştır. Termal kaynaklar bakımından en zengin bölgenin 123 adet kaynak ile Ege Bölgesi, en zengin ilin ise 31 adet kaynak ile İzmir olduğu tespit edilmiştir. Türkiye’deki termal kaynakların daha çok turizme dönük tedavi amaçlı kaplıca kullanımına yönelik olduğu görülmüştür. Bunun yanında sera ve konutların ısıtılmasından, sanayi faaliyetlerine, kuru buz üretimine ve içme suyuna kadar birçok alanda da bu kaynaklar kullanılmaktadır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- AKBULUT, G. (2010). Türkiye’de Kaplıca Turizmi ve Sorunları. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9 (1), 35-54.
- AKKUŞ, İ., Akıllı, H., Ceyhan, S., Dilemre, A., Tekin, Z. (2005). Türkiye Jeotermal Kaynakları Envanteri. Ankara: Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, Envanter Serisi-201.
- ÇAĞLAR, K. Ö. (1946). Dokümantasyon Mineral su araştırmaları ve fiziksel ve kimyasal analiz metodları. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, 35, 138-1
- ÇETİN, B., Özşahin, E. (2011). Turizm ve Mekânsal Değişime Etkileri Yönüyle Gönen (Balıkesir) Termal Kaynakları. Turkish Studies-International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 6 (2), 3173
- DEĞİRMENCİ, M. (1995). Balıklı Kaplıca’nın (Sivas- Kangal) Hidrojeolojik Özellikleri. Yerbilimleri, Hacettepe Üniversitesi Yerbilimleri Uygulama ve Araştırma Merkezi Bülteni, 17, 69–85.
- DOĞANAY, H., Soylu, H. (1999). Deliçermik Kaplıcası’nın Turizm Açısından Önemi. Türk Coğrafya Dergisi, 34, 1-18.
- DOĞANER, S. (2001). Türkiye Turizm Coğrafyası. İstanbul: Çantay Kitabevi. HOŞGÖREN, M. Y. (2004). Hidrografya’nın Ana Çizgileri I. İstanbul: Çantay Kitabevi.
- KARAKAŞ, R. (2012). Siirt Halk Kültürünün Şifa Dağıtıcıları: Kutsal Sular. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 7 (4), 2149-2161.
Öz
Kaynaklar, canlı yaşamının vazgeçilmez unsurlarından birisi olan suyun yeraltından yeryüzüne çıkış noktalarıdır. Kaynak suları farklı parametreler kullanılarak sınıflandırılabilir. Bunlardan biri de sıcaklıktır. Çıkış yerinde sıcaklık değeri 20 °C’den yüksek olan, ılık veya sıcak sular, termal kaynak olarak adlandırılır. Türkiye jeolojik ve jeo-morfolojik özelliklerinin bir sonucu olarak termal kaynaklar bakımından zengin bir ülkedir. Sıcaklıkları genellikle 20 °C’den fazla olan 600’ün üzerinde termal kaynak bulunan Türkiye’de, toplam termal kaynak sayısının 1300’den fazla olduğu tahmin edilmektedir. Bu özellikleri yönüyle Türkiye, Avrupa’da birinci, dünyada ise ilk beş ülke arasında yer almaktadır. Ancak coğrafî dağılımı, nitelik ve nicelikleri birbirinden çok farklı olan bu termal kaynaklar üzerine yeterince araştırma yapılmamıştır. Literatürdeki boşluğun doldurulması adına kaleme alınmış bu derlemede, Türkiye’deki termal su kaynaklarının bölgelere ve illere göre dağılışının yapılması, kullanım alanlarının açıklanması amaçlanmıştır.Çalışma amacı kapsamında konu ve alan bakımından yapılmış çalışmalardan yayın ve haritalardan yararlanılmıştır. Bütün bu materyaller coğrafi bir bakış açısıyla derlenmiş ve çalışma bulguları görsel malzemeyle ortaya konmuştur.Sonuç olarak, Türkiye’nin jeolojik özellikleri nedeniyle debileri, sıcaklıkları, radyoaktiviteleri, eriyik mineral oranları ve ulaşılabilirlikleri ile literatüre giren toplam 410 adet termal kaynağının olduğu saptanmıştır. Termal kaynaklar bakımından en zengin bölgenin 123 adet kaynak ile Ege Bölgesi, en zengin ilin ise 31 adet kaynak ile İzmir olduğu tespit edilmiştir. Türkiye’deki termal kaynakların daha çok turizme dönük tedavi amaçlı kaplıca kullanımına yönelik olduğu görülmüştür. Bunun yanında sera ve konutların ısıtılmasından, sanayi faaliyetlerine, kuru buz üretimine ve içme suyuna kadar birçok alanda da bu kaynaklar kullanılmaktadır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- AKBULUT, G. (2010). Türkiye’de Kaplıca Turizmi ve Sorunları. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9 (1), 35-54.
- AKKUŞ, İ., Akıllı, H., Ceyhan, S., Dilemre, A., Tekin, Z. (2005). Türkiye Jeotermal Kaynakları Envanteri. Ankara: Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, Envanter Serisi-201.
- ÇAĞLAR, K. Ö. (1946). Dokümantasyon Mineral su araştırmaları ve fiziksel ve kimyasal analiz metodları. Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, 35, 138-1
- ÇETİN, B., Özşahin, E. (2011). Turizm ve Mekânsal Değişime Etkileri Yönüyle Gönen (Balıkesir) Termal Kaynakları. Turkish Studies-International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 6 (2), 3173
- DEĞİRMENCİ, M. (1995). Balıklı Kaplıca’nın (Sivas- Kangal) Hidrojeolojik Özellikleri. Yerbilimleri, Hacettepe Üniversitesi Yerbilimleri Uygulama ve Araştırma Merkezi Bülteni, 17, 69–85.
- DOĞANAY, H., Soylu, H. (1999). Deliçermik Kaplıcası’nın Turizm Açısından Önemi. Türk Coğrafya Dergisi, 34, 1-18.
- DOĞANER, S. (2001). Türkiye Turizm Coğrafyası. İstanbul: Çantay Kitabevi. HOŞGÖREN, M. Y. (2004). Hidrografya’nın Ana Çizgileri I. İstanbul: Çantay Kitabevi.
- KARAKAŞ, R. (2012). Siirt Halk Kültürünün Şifa Dağıtıcıları: Kutsal Sular. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 7 (4), 2149-2161.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | tr; en |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 22 Nisan 2014 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2013 Sayı: 50 |
Kaynak Göster
- Makale Dosyaları