BEN VE BİZ BAĞLAMINDA ETİK AKIL VE ETİK AKLIN KULLANILMASI / The Use of Mind, Ethical Mind and Critical mind on the Basis of “I” and “Us”

Yıl 2013, Sayı: 51, 91 - 104, 10.12.2015

Rıdvan Küçükali

Öz

ÖZ
Bilginin elde edilmesinde ve kullanılma-sında etkin olan en önemli olan değer akıldır. Eğer insanlar kendilerinde var olan bu değeri en iyi şekilde kullanamazlarsa içerisinde yaşamış oldukları bu dünyada değişim ve gelişimi sağlayamazlar. İnsanlarda var olan aklın kullanılma biçimi bir problemdir. Var olan bu problem toplumlar bazında ele aldığımızda ise aklı istenilen şekilde kullanan toplumlar, aklın onlarda yaratmış olduğu değişim ve gelişim sayesinde diyer toplumlar üzerinde tahakküm kurarlar. Bu bağlamda akıl insana hem ben ve hemde biz bağlamın-da katkı sağlamaktadır.
İnsanoğlu karşılaştığı her Problem karşı-sında kendisinde var olan bu aklı eleştirel anlamda kullanmak zorundadır. Ancak aklı eleştirel anlamda kullanamazsa bir şekilde kendisini başkalarının emrine kiralaık vermiş olur. Hatta toplumsal anlamdada, hızla geli-şen ve bilgiyi elde eden toplumların kontro-lüne, kendilerini teslim etmiş olurlar. Sonuç olarak insan her durumda aklını eleştirel anlamda kullanmak zorundadır. Bunu yapa-mıyorsa başkalarının buldukları, söyledikleri ve yaptıkları ile yetinmek zorunda kalır.
Anahtar Kelimeler: Akıl, Etik Akıl, Eleştirel Akıl, Ben, Biz.

 

ABSTRACT
The most effective and significant value to acquire and use knowledge is the mind. If people are not able to use this value, they cannot provide change and development in the world they live in. The ways of using the mind remain a problem. If we analyse this problem taking into account the views of the scientists, it can be argued that the societies which use mind in a proper way can dominate other societies by providing change and development. In this context, mind contributes the “I” and “us” to human.
Human being should always use this critical mind in any way when s/he is confronted with a problem. But if human being does not use mind the mind critically, s/he, to some extent, will surrender to other people and become their slaves.
Moreover, on the social arena, the societies will be dominated by other societies which have knowledge and have therefore developed rapid-ly. Thus, human should use his/her mind criti-cally in every situation. If a human is not able to do this, s/he must live according to the arguments, findings, and products of other people.
Key Words: Mind, Ethical mind, Critical mind, “I”, “us”.

Anahtar Kelimeler

Akıl, Etik Akıl, Eleştirel Akıl, Ben, Biz

Kaynakça

• Battal, N. Eleştirel Düşünce, http://basin.inonu.edu.tr/haber. php?id=1022#. Uz- RNzKh_tic, (Erişim Tarihi: 27. 03. 2014)
• Bayram, A.K. Modern Etik Ve Siyaset, 2. Siyasette Ve Yönetimde Etik Sem- pozyumu 18-19 Kasım 2005, Sakarya.
• Carr, D. (1997). ”Educational Values and Values Education:Some Recent Work”. British Journal of Sociology of Education. Vol. 18. No:1. pp.133-141.
• Çiğdem, A., (1997)`,Aydınlanma Düşüncesi, İletişim Yayınları, İstanbul.
• Çileli, M. (1981). 14-18 Yaşları Arasındaki Öğrencilerde Ahlaki Yargının Zihinsel Gelişim
• Psikolojisi Yaklaşımı İle Değerlendirilmesi”.Yayınlanmış Doktara Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Ergil,D. (1994).İnsan ve Toplum.Turhan Kitabevi.Ankara.
• Freyer`,H. (1954) Endüstri Çağı.Çeviren.Batuhan,H.IÜEF Yayınları.İstanbul.
• Fukuyama,F.(1998).Güven;Sosyal Erdemler ve Refahın Yaratılması. Çeviren: Buğdaycı,A., TİB Yayınları.Ankara.
• Gazali,M.(1990).İhyau Ulumi’d-Din, I-IV, Çeviren:Müftüoğlu.M. Tuğra Neşri- yat.İstanbul.
• Kalaycıoğlu,S.,http://www.abbulteni.org/makale-ve-yorumlar/214-socrates-ab-nin- etik-sorunlar-ve-portekiz, (Erişim Tarihi: 27.03.2014)
• Kant,İ.,(1984)Aydınlanma Nedir Sorusuna Yanıt, Çeviren:Nejat Bozkurt,Remzi Kitapevi,İstanbul.
• Konfüçyüs.(2013).İdeal Bir İnsan ve Topluma Dair konuşmalar, Çeviren:Hasan İlhan, Sayfa Yayınları.İstanbul.
• Paul, R., Elder, L. Minik Eleştirel Düşünme KılavuzuKavramlar ve Araçlar, Çevi- ren: Merih
• Bektaş Fidan, https://www. criticalthinking. org/files/ Turkish_CT_Concepts_ To- ols. pdf, Erişim Tarihi:19.03.2014.
• Quarantelli, E. L. (1960). "Images of Withdrawal Behavior in Disasters: Some Basic Misconceptions." Social Problems. Vol.:8. pp.68-79.
• Tezcan, M. (1996). Eğitim Sosyolojisi. Feryal Matbaası. Ankara.