MU’İZZÎ’NİN DİVANINDA VEZİN TÜRLERİ

Yıl 2015, Sayı: 54, 43 - 48, 11.12.2015

Hakan Yaman

Öz

İran edebiyatının klasik dönem önemli şairlerinden biri olan Mu’izzî, XI-XII. yüzyıllarda yaşamış olan kaside şairidir. Kaside, gazel, terkibibent, rubai ve musammat nazım şekillerinden oluşan bir divanı olan Mu’izzî, Büyük Selçuklu Sultanı Melikşah ve Melikşah’ın oğulları Berkyaruk ve Gıyaseddin Muhammed Tapar gibi hükümdarlar hakkında kasideler yazmıştır. Sultan Sencer’in sarayında Melikü’ş-şuarâlığa yükselen Mu’izzî, memduhlarından almış olduğu hediyelerle rahat bir hayat sürmüştür.Bu makalede, Mu’izzî’nin divanındaki 176 rubai dışında mevcut manzumelerin tamamının taktii yapılarak bahirleri ve vezinleri bulunmuştur. Bahirler, en çok kullanım oranlarına göre tasnif edilmiş ve her bahirdeki vezin sayısı zikredilerek, divanda yer alan manzumelerin kullanım yüzdesi çıkarılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Mu’izzî, Divan, Vezin, İnceleme

Kaynakça

• Avfî, Muhammed, Lubâbu’l-elbâb (tsh. Edward C. Brown neşrinden tsh. Sa‘îd-i Nefîsî mukaddime-i Muhammed-i Kazvînî), İntişârât-i Hermes, Tahran 1389 hş.
• Değirmençay, Veyis, “Attâr’ın Divan’ında Vezin Türleri”,Atatürk Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Edebi Bilimler Araştırma Dergisi, S. 26, s. 245-249, Erzurum 2000.
• ---------, “Senâi’nin Divan’ında Vezin Türleri”,
• Atatürk Üniversitesi Fen Edebiyat
• Fakültesi Edebi Bilimler Araştırma Dergisi, S. 26, s. 251-256, Erzurum 2000.
• ---------, Farsça Arûz ve Kafiye (2. Baskı), Atatürk Üniversitesi Ofset Tesisleri, Erzurum 2012.
• Furûzanfer, Bedî‘üzzaman, Sohen u Sohenverân (çâp-i pencom), İntişârât-i Hârzemî, Tahran 1380 hş.
• Karaismailoğlu, Adnan, “Mu‘izzî”, DİA, İstanbul 2006, XXXI, s. 98.
• Mu‘izzî, Emîrü’ş-şu‘arâ Muhammed b. Abdulmelik Nîşâbûrî, Külliyât-ı Divân-ı Mu‘izzî (bâ mukaddime ve tashîh-i Nâsır-i Heyyirî), neşr-i Merzban, Tahran 1362 hş.
• Safâ, Zebîhullâh, Târîh-i Edebiyât der İrân, I-V, İntişârât-ı Firdovs, Tahran 1371 hş.