DESCARTES’IN AHLAK ANLAYIŞI / Descartes’s Ethıcs

Yıl 2015, Sayı: 55, 101 - 115, 22.01.2018

Emine Aydoğan

Öz

Özet

Dünyayı özneden hareketle ve onun eliyle inşaya çalışan René Descartes bu idealini ahlakına da yansıtır. Bu amaçla da ahlakta biri Muvakkat(geçici) diğeri Kati(temelli) olmak üzere iki başlık belirler. Muvakkat ahlak felsefe ağacını inşa etmeden önce işlerinde kararsız kalmamak adına geçici olarak oluşturulmuş bir ahlak iken Kati ahlak onun ahlaki idealinin bir sonucudur. Descartes bu Kati ahlakta dışardan bir müdahale ya da yardım talep etmeksizin temel ideali olan dünyevi kurtuluş ve saadeti gerçekleştirmeye çalışır.

Anahtar Kelimeler: René Descartes, Cogito ergo sum, İrade, Muvakkat ahlak, Kati ahlak, Bilgelik, Fazilet, Saadet.

Abstract

René Descartes, who tries to construct the earth through the subject and his help, reflects his ideal on his ethics as well. For that purpose, he examines ethics in two headings; the temporal and the absolute. While temporal ethics is formed temporarily in order not to be undecided about his works before planting tree of philosophy, the absolute ethics is the result of his moral ideal. Descartes without demanding any help or interference from outside tries to realize his main goal through the proper ethics; that is secular salvation and wellbeing.

Key words: René Descartes, Cogito ergo sum, Will, Temporal Ethics, Absolute Ethics, Wisdom Virtue, Wellbeing.

Anahtar Kelimeler

René Descartes, Cogito ergo sum, İrade, Muvakkat ahlak, Kati ahlak, Bilgelik, Fazilet

Kaynakça

• Badiou, Alain. Etik. (Çev. Tuncay Birkan), İstanbul: Metis Yayınları, 2013.
• Bumin, Tülin. Tartışılan Modernlik; Descartes ve Spinoza. İstanbul: Yapı Kredi Yayınevi, 2014.
• Cevizci, Ahmet. On Yedinci Yüzyıl Felsefe Tarihi. Bursa: Asa Yayınevi, 2007.
• Copleston. Felsefe Tarihi. (Çev. Aziz Yardımlı), İstanbul: İdea Yayınevi, Cilt IV Bölüm a, 2010.
• Descartes, René. Ahlak Üzerine Mektuplar. İstanbul: M.E. Basımevi, 1996.
• Descartes, René. Felsefenin İlkeleri. (Çev. Mehmet Karasan), İstanbul: M.E. Basımevi, 1967.
• Descartes, René. Metafizik Düşünceler. (Çev. Mehmet Karasan), İstanbul: M.E. Basımevi, 1967.
• Descartes, René. Metot Üzerine Konuşma. (Çev. K. Sahir Sel), İstanbul: Sosyal Yayınevi, 1994.
• Descartes, René. Ruhun İhtirasları. (Çev. Mehmet Karasan), İstanbul: M.E. Basımevi, 1991.
• Doğan, Özlem. Etik. İstanbul: Notos Kitap, 2014.
• Laberthonniére. Descartes Üzerine Tetkikler. (Çev. Mehmet Karasan), Ankara: Maarif Yayınevi, 1959.
• Lacombe Olivier. Descartes. (Çev. Mehmet Karasan), Ankara: İdeal Yayınevi, 1943.
• Magee, Bryan. Büyük Filozoflar. İstanbul: Paradigma Yayınevi, 2001.
• Naaman-Zauderer, Noa. Descartes’ Deontological Turn; Reason, Will and Virtue in the Later Writings, New York: Cambridge University Press, 2010.