ERİCH KÄSTNER’İN “HEİTERKEİT İN DUR UND MOLL” YAPITINDAN MİZAH YANSIMALARI / A Satire Reflections from Erich Kästner's Work of "Heiterkeit in Dur und Moll"

Yıl 2017, Sayı: 58, 15 - 25, 23.02.2018

Şenay Kayğın

Öz

İki Dünya Savaşını da görmüş

Alman çocuk yazınının önemli

yazarlarından olan Erich Kästner aynı

zamanda bir hiciv ustası olarak da bilinir.

Nazi döneminde Almanya’yı terk etmeyen

yazar yasaklara rağmen çocuk kitapları

yazarak çocuk yazınındaki yerini almış ve

nasyonal sosyalizme karşı sergilediği

olumsuz tutumunu yapıtlarına mizahi bir

dille yansıtmıştır. Kitapların yasaklanıp

yakıldığı Nazi döneminde kendi

kitaplarının yakılmasına tanıklık eden

Kästnertüm olup bitenleri ancak mizahi

bir çocuk kitabı yazarak anlatabileceği

yönünde açıklamalar yaparak çocuk

kitaplarına önem vermiştir. Yazarın

Heiterkeit in Dur und Moll adlı ele

aldığımız bu yapıtı ise Alman, İsviçreli ve

Avusturyalı yazarların yapıtlarından

derlemiş olduğu çeşitli mizah örnekleri

içeren metinlerden oluşmaktadır.

Aristoteles ve gülme eylemi ile insanların

nelere nasıl güldüklerine kadar mizahla

ilgili sorulara yanıt aranan bu derlemede

Alman yazınında mizahın yeri konusu da irdelenmeye çalışılacaktır. Çalışmamızda

ayrıca Kästner’in gülmek ve güldürmek

üzerine ve dünya yazınındaki mizaha karşı

olan düşünceleri Heiterkeit in Dur und

Moll‘’da yer alan metinler çerçevesinde ele

alınacaktır.

Anahtar kelimeler: Erich Kästner, Alman Yazını, Mizah.

Having seen both of the world wars, Erich

Kästner, one of the important German child

literature authors, is also known as a satire

expert. The author, who had not left

Germany in nazi period, took part in child

literature by writing child books despite the

prohibitions and reflected his negative

attitude against national socialism to his

works by using humorous language. Having

witnessed his books being set on fire in nazi

period when books were forbidden and

burnt, Kastner gave great importance to

children's books via his explanations

regarding the possibility that "all that has

been done can only be explained in a

humorous children’s books”. This work by

the writer, Heiterkeit in Dur und Moll is a

compilation from texts including satirical

examples from Swiss, Austrian and German

writers. In this compilation where questions

regarding Aristoteles, the act of laughing and

to what people laugh at and how they do

that are looked forward to being answered.

Also the place of satire in German literature

is to be given an effort to be looked into.Moreover, in our study Kastners' ideas

related to laughing and making people laugh

and his views relating to humour in world

literature will be taken into consideration

within the framework of the texts taking

place in Heiterkeit’in Dur und Moll

Key words: Erich Kästner, German

Literature, Humour.

Anahtar Kelimeler

Erich Kästner, Alman Yazını

Kaynakça

• Bagel, Sarah, Die Komik in den Filmen des Jacques Tati , Grin Verlag, 1. Auflage, Norderstedt / Germany, 2005.
• López, Belén Santana, Lachen - Humor - Komik: Eine systematische Interkulturalitätsanalyse Deutsch und Spanisch , Frank & Timme Timme Verlag, Berlin, 2012.
• Usta, Çiğdem, Mizah Dilinin Gizemi, Akçağ Yayınları, 2. Basım, Ankara, 2009.
• V. Milletlerarası Türk Halk Kültürü Kongresi: Halk Edebiyatı Seksiyon Bildirileri: Ankara, 24-29 Haziran 1996, 1. Cilt, s. 107.
• Lippert-Burmester, Wunna, Lippert, Herbert, Medizinische Fachsprache leicht gemacht: Lehr- und Arbeitsbuch, 5. Auflage, Schattauer Verlag, Stuttgart-Germany, 2008.
• The New Redhouse Portable Dictionary, Redhouse Yeni Elsözlüğü, Sev Matbaacılık, İstanbul, 2007.
• Kästner, Erich, Heiterkeit in Dur und Moll, Büchergebilde Gutenberg, Frankfurt am Main, Germany, 1965.
• Kästner, Erich, Ben Küçük Bir Çocukken, çev. (Süheyla Kara), Can Çocuk Yayınları, 1. Basım, İstanbul, 2012.
• Kästner, Erich, Soytarının Tuhaf Hikâyeleri, çev. (Süheyla Kara), Can Çocuk Yayınları, 1. Basım, İstanbul, 2012.
• Eilers, Tobias, Robert Gernhard: Theorie und Lyrik: Erfolgreiche komische Literatur in ihrem gesellschaftlichen und medialen Kontext , Waxmann Verlag GmbH, Münster, 2011.