Someone Wrong or Someone Divine: A Comparative Study of the Concept of Poetry and Rhapsode In Hesiod’s Theogony and Plato`s Ion / Hatalı Olan mı, Kutsal Olan mı?: Hesiod'un Theogony ve Plato'nun Ion Adlı Yapıtlarında Şiir ve Ozan Kavramımın Karşılaştırmalı Bir Çalışması

Yıl 2011, Sayı: 47, 159 - 170, 29.03.2018

Tuncer Yılmaz

Öz

Ö Z E T

Edebiyatın en eski biçimlerinden bir tanesi olan şiirin antik şair Hesiod ve düşünür

Platon’a göre bazı farklı kuramsal boyutları vardır. Hesiod döneminde (çoğu zaman

şarkı ya da ilahi biçiminde olan) şiir esin perilerince verilen kutsal bir armağan,

şairin yaratıcılığı ise kendisinin tanrılarla olan dolaysız iletişiminin sonucu olarak

görülür. Öte yandan Platon, akla değil de hislere hitap eden zararlı ve tehlikeli bir

tür olarak değerlendirir. Bu yüzden Platon şairleri de esin ile mantık dışı bir

biçimde yazan ve bu esinin sonucunda yaratıcılıktan, gerçeklikten ve dehadan uzak

kimseler olarak tanımlar. Dolayısı ile Platon, Hesiod’un aksine bilgi, erdem ve akla

dayanmayan şiirin hiçbir zaman nihai gerçekliğe ulaşamayacağını; yalnızca

eleştirel düşünceye, diyalektik sorgulamaya ve düşünsel incelemelere dayanan

felsefenin gerçekliği tartışabileceğini savunur. Bu bakımdan bu çalışma Hesiod’un

Theogony ve Platon’un Ion adlı yapıtlarında sözü edilen farklı şiir ve şair imgelerini

tartışacaktır.

Anahtar Kelimeler: Platon, Hesiod, Ion, Theogony, Şiir, Ozan

AB S T R AC T

As one of the oldest forms of literature, the concept of poetry has some theoretical

dimensions from the points of ancient poet Hesiod and philosopher Plato. In the

time of Hesiod, poetry (song or hymn), was considered a sacred gift coming from

the Muses, and the creativeness of the poet (the rhapsode) coming from the poet`s

direct relationship with the gods. Plato on the other hand sees poetry as harmful

and dangerous addressing to the senses, not the rational mind. Thus, Plato regards

poets as inspired and irrational, and because of this inspiration he considers poets

to be separate from creativity, reality and genius. Hence unlike Hesiod, Plato claims

that poetry, which is not based on knowledge, wisdom and reason, cannot reach

the ultimate truth; only philosophy can discuss reality through critical thinking,

dialectical inquiry and philosophically analysis and not by inspiration as a gift from

the Muses. This article will discuss Hesiod’s concept of poetry in Theogony and

that of Plato’s in Ion.

Keywords: Plato, Hesiod, Ion, The Theogony, Poetry, Rhapsode

Anahtar Kelimeler

Platon, Hesiod, Ion, Theogony, Şiir

Kaynakça

• Bloom, Allan. The Roots of Political Philosophy: Ten Forgotten Socratic Dialogues. New York: Cornell University Press. 1987.
• Dorter, Kenneth. “The Ion: Plato’s Characterization of Art.” Aesthetics and Art Criticism 32. 1 (Autumn, 1973): 65-78.
• Gillet, Suzanne Stern. “On (Mis)interpreting Plato's "Ion".” Phronesis 49. 2 (2004): 169- 201.
• Greene, Mott T. Natural Knowledge in Preclassical Antiquity. New York: The Johns Hopkins University Press. 1992.
• Greene, William Chase. “Plato’s View of Poetry.” Harvard Studies in Classical Philology 29 (1918): 1-75.
• Habib, Rafey. A History of Literary Criticism: From Plato to the Present. Cornwall: Blackwell. 2005.
• Hargis, Donald E. “Socrates and the Rhapsode: Plato's Ion.” Studies in Interpretation Vol 2. eds. Doyle, Esther M. and Virginia Hastings Floyd (Amsterdam: Rodopi, 1977), 1- 13.