İdris-İ Bitlisî ve Heşt Behişt Eseri / Idris-i Bitlisi and Hest Behist

Yıl 2016, Cilt: 20 Sayı: 2, 0 - 0, 11.10.2016

Mehmet Törehan Serdar

Öz

Öz: Günümüzde en çok haksızlığa uğratılan, en çok eleştirilen kişilerden birisi de
İdris-i Bitlisî’dir. İdris-i Bitlisî araştırıldıkça, eserleri günümüze çevrildikçe, bu kişi daha
iyi anlaşılacak, onun hakkında bazı kesimlerin önyargılı olduğu, ona iftiralar atıldığının
farkına varılacaktır. Oysa İdris-i Bitlisî Osmanlıya ve bu millete yaptığı hizmetlerden
dolayı kötülenmeyi değil, övülmeyi hak eden kişidir.
O bir komutan, bir şair, bir tarihçi, bir seyyah, yeri geldiğinde bir önder olmuştur. 16.
yüzyılda Avrupa veba hastalığından kırılırken İdris-i Bitlisî, Veba Hastalığı ve korunma
Yolları adlı eser kaleme alınmıştır. Yine iki cilt halinde yayınladığı Hayvanlar Ansiklopedisi
isimli eseri günümüze bu alanda ışık tutmaktadır.
O bir ömre sığdırdığı eserlerle, bu millete yaptığı hizmetlerle yücelmiş, her türlü övgüyü
hak etmiştir.
İdris-i Bitlisî’nin eserlerinin günümüz Türkçesine çevrilmesi hem onu daha iyi anlamamızı
hem de eserlerindeki bilgilere vakıf olmamızı sağlayacaktır.
Anahtar Kelimeler: Akkoyunlu, Bitlis, Hatime, II. Bayezid, Yavuz,

 

Idris-i Bitlisi and Hest Behist
Abstract: We see and realize how we acted against Idris-i Bitlisî in a prejudiced way
and how we curse on him, as the results of ongoing researches about Idris-i Bitlisî and
as his works have become translated. In fact, Idris-i Bitlisî deserves to be praised, not to
be defamed.
Idris-i Bitlisî was a commander, a poet, a historian, a voyager and a leader in his
life time. Mevlânâ Idris wrote a piece of work titled Black Death Disease and Ways of
Prevention in the16th century, while Europe was struggling with the Black Death outbreak
in. He has also written another piece of work consisted of two volumes and named Animals
Encyclopedia and this work still continues to enlighten studies in this field of science even
in our day.
He deserves all of the credit due to the works he has written and the contributions he
has made for this nation.
The translation of his works to up to date Turkish will help us to understand him better
and to become aware of the information.
Keywords: Akkoyunlu, Bitlis, Introduction, Bayezid II, Yavuz,