Çok Alanlı Kararlılık Ölçeği’ni Türkçeye Uyarlama Çalışması

Yıl 2010, Cilt: 14 Sayı: 1, 101 - 114, 30.07.2010

Enver Sarı

Öz

Bu çalışmanın amacı, Haraburda’nın (1998) Çok Alanlı Kararlılık Ölçeği’nin
(MDDS) 22 maddelik dört faktörlü özgün yapısının Türk kültüründe geçerli olup olmadığını
ve dört faktörlü yapısal modelin verilerle uyumlu olup olmadığını (model-veri uyumu) belirlemektir.
Doğrulayıcı faktör analizi (DFA) sonuçlarına göre faktörlerinde düşük yük değeri
verdiği ve başka maddelerle yüksek düzeyde ilişkili olduğu saptanan iki madde (9. ve 21.)
ölçekten çıkartılmış ve analiz tekrarlanmıştır. İkinci kez yapılan DFA sonuçları, 20 maddeden
oluşan ölçeğin 4 faktörlü özgün yapı ile tutarlı ve toplanan verilerle iyi uyumlu olduğunu
göstermiştir. Cronbach Alfa iç tutarlılık katsayısı, ölçeğin tümü için .86, genel karar alt öl-
çeği için .64, çatışma çözme alt ölçeği için .62, sosyal ilişkilerin seçiminde kesinlik alt ölçeği
için .73, sosyal ilişkilerin seçiminde kolaylılık alt ölçeği için .56’dır. MDDS’deki maddelerin
düzeltilmiş madde-toplam korelasyonları madde-faktör için .45 ile .12, madde-ölçek için .17
ile .48 arasında değişmektedir. Üst % 27 ile alt % 27’lik grupların madde ortalama puanları
arasındaki farklar için uygulanan t testi sonuçları, tüm farkların üst %27 grup lehine anlamlı
olduğunu göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Kararlılık, Sosyal İlişkilerde Kararlılık, Karar Verme Ölçekleri

Kaynakça

• Anderson, J. C. & Gerbing, D. W. (1984). The effect of sampling error on convergence, improper solutions, and goodness-of-fit indices for maximum likelihood confirmatory factor analysis, Psychometrika, 49, 155-173.
• Bacanlı, F. (2000). Kararsızlık Ölçeğinin Geliştirilmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi. 14, (Eylül 2000). 7-14.
• Cole, D. A. (1987). Utility of Confirmatory Factor Analysis in Test Validation Research. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 55, 1019-1031.
• Cooper, S. E., Fuqua, D. R., & Hartman, B. W. (1984). The relationship of Trait Indecisiveness to Vacational Uncertainty, Career Indecision and Interpersonal Characteristics. Journal of College Student Personnel, 25, 353-356.
• Çolakkadıoğlu, O. (2003). Ergenlerde Karar Verme Öçeğinin Uyarlama Çalışması, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Çukurova Üniversitesi.
• Çolakkadıoğlu, O. & Güçray, S. (2007). Ergenlerde Karar Verme Ölçeği’ni Türkçe’ye Uyarlama Çalışması. Eğitim Araştırmaları, 7 (26), 61-71.
• Deniz, M. E. (2004). Üniversite Örgencilerinin Karar Vermede Benlik Saygısı, Karar Verme Stilleri ve Problem Çözme Becerileri Arasındaki İlişkilerin Araştırılması. Eğitim Araştırmaları, 4 (15), 23-35.
• Etzioni, A. (1992). Normative-Affective Factors: Toward a New Decision-making Model. In M. Zey (Ed.), Decision-making: Alternatives to Rational Choice Models (pp. 89-111). Newbury Park, CA: Sage Publications.
• Frost, R.O. ve Shows, D.L. (1993). The Nature and Measurement of Compulsive Indecisiveness.Behavior Research Therapy, 31, 683-692.
• Gati, I., Fassa, N. & Houminer, D. (1995). Applying Decision Theory to Career Counseling Practice: The Sequential Elimanition Approach. The Career Development Quarterly, 43 (3), 211-220.
• Gayton, W. F., Clavin, R.H., Clavin, S.L. & Broida, L. (1994). Further Validation of the Indecisiveness Scale. Psychological Reports, 75, 1631-1634.
• Güçray, S. (1998). KDÖ- Karar Verme Davranışları Ölçeğinin Geçerliği ve Güvenirliği. Ç.Ü: Eğitim Fakültesi Dergisi. 2 (14): 60-68.
• Haraburda, E. M. (1998). The Relationship of Indecisiveness to the Five Factor Personality Model and Psychological Symptomology. (Dissertation), Ohio State University.
• Haraburda, E. M. (1996). Development and Validation of Multi-Domain Measures of Decision-Making Self-Efficacy and Indecisiveness. (Unpublished Master’s Thesis), Ohio State University.
• Janis, I.L., & Mann, L. (1977). Decision Making: A Psychological Analysis of Conflict Choice and Commitment. New York : Macmillan.
• Kline, P. (2000). An easy Guide to Factor Analysis. New York: Routledge. Kuzgun, Y. (2005). PDR’de Kullanılan Ölçekler.(ed.). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kuzgun, Y. (1992). Karar Stratejileri Ölçeği: Geliştirilmesi ve Standardizasyonu. VII: Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları, Ankara: Türk Psikologlar Derneği, (161170).
• Mann, L., Burnett. P., Radford, M. & Ford, S. (1997). The Melbourne Decision-Making Questionnaire: An instrument for Measuring Patterns for Coping with Decisional Conflict. Journal of Behavioral Decision Making, 10, 1-19.
• Mann, L., Hormoni, R., ve Rover, C. (1989). Adolescent Decision Making: the Development of Competence. Journal of Adolescence, 12, 265-278.
• Marsh, H. W., Balla, J. R., & McDonald, R. P. (1988). Goodness-of-fit indexes in Confirmatory Factor Analysis: The Effect of Sample Size. Psychological Bulletin, 103, 391-410.
• Osipow, S. H. (1999). Assesing Career Indecision. Journal of Vocational Behavior, 55, 147-154.
• Osipow, S. H., Carney, C., Winer, J. L., Yanico, B., Koschier, M. (1976). The Career Decision Scale. 3rd rev. Ed. Columbus, OH: Marathon Consulting and Press.
• Radford, M. H., Mann, L. & Kalucy, R. S. (1986) ‘Psychiatric Disturbance and Decision-Making’, Australia and New Zealand Journal of Psychiatry, 20, 210–217.
• Stevens, J. (1996). Applied Multivariate Statistics for the Social Science (3rd edition). New Jersey: Lawrence Erlbaum.
• Sümer, N. (2000). Yapısal Esitlik Modelleri: Temel Kavramlar ve Örnek Uygulamalar. Türk Psikoloji Yazıları, 3 (6) 49-74.
• Tabachnick, B. G. & Fidell, L.S. (2001). Using Multivariate Statistics (4th edition). Boston: Allyn and Bacon