Atatürk’ün Gençliğe Hitabesi’nde Geçen Sıfatların Metnin Anlamsal Yönüne Etkisi Üzerine Bir İnceleme

Yıl 2012, Cilt: 16 Sayı: 2, 77 - 85, 10.04.2013

Akif Arslan Salih Orhan

Öz

Milletlerin hayatında önemli yere sahip olan değerlerin gelecek nesillere öğretilmesi
ve bu değerlerin doğru biçimde anlaşılarak sunduğu mesajın yerine ulaşabilmesi
oldukça önemlidir. Geçmişten geleceğe bir mektup olma özelliği taşıyan her edebî metnin
değerlendirilmesinde çeşitli yollar kullanılmaktadır. Metni oluşturan kelimelerin türlerinden
hareket edilerek incelenmesi ve anlaşılmaya çalışılması da bunlardan biridir. Bu
kelime türlerinden biri de sıfatlardır. Bu çalışmanın amacı tarihî ve edebî bir belge olan
Gençliğe Hitabe’nin anlamsal yönüne sıfatların etkisini belirlemek ve Gazi Mustafa Kemal
Atatürk’ün Türk gençliğine verdiği mesajı gelecek nesillerin daha doğru okumalarına
yardımcı olmaktır. Metnin incelenmesi sonucunda Gençliğe Hitabe’nin sıfatlardan
hareketle tahlil edilmesinin farklı bir bakış açısı kazandırarak okunan metnin daha doğru
anlaşılmasını sağladığı sonucuna ulaşılmıştır

Anahtar Kelimeler

Atatürk’ün Gençliğe Hitabesi, metnin anlamsal yönü, sıfatlar

Kaynakça

• Acar, İ. (2005). İstiklâl Marşı ve Gençliğe Hitabe. Balıkesir: Liva Yayınları.
• Alyılmaz, S. (2006). ‘‘Atatürk ve Türk Dili’’. Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, sayı: 13, ss. 80-83.
• Atabay, N. Kutluk, G. ve Özel, S. (1983). Sözcük Türleri. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Atatürk, M. K. (1919-1927). Nutuk. Zeynep Korkmaz (Yay. Haz.). Ankara: Atatürk Araş- tırma Merkezi Yayınları.
• Bilgegil, M. K. (2009). Türkçe Dilbilgisi. Erzurum: Salkımsöğüt Yayınevi.
• Börekçi, M. (2008). ‘‘Atatürk’ün Nutkunda Söz Dizimi ve Üslûp Özellikleri’’. Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1(5), 123.
• Börekçi, M. (2009). Türkiye Türkçesinde Yapı ve İşlev Bakımından Sözcükler. Erzurum: Eser Ofset Matbaacılık.
• Dursunoğlu, H. (2008). ‘‘Atatürk’ün Dili-Gençliğe Hitabe’nin Işığında Bir Tahlil Dene- mesi’’, Türk Dili Dergisi, C: XCV, S: 677, ss. 387-400.
• Ergin, M. (1993). Türk Dil Bilgisi. İstanbul: Bayrak Basım.
• Gül, M. (2008). Türkiye Türkçesinde Sözcük Türlerinin Sınıflandırılması. (Yayımlan- mamış Yüksek Lisans Tezi). Mersin: Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Hengirmen, M. (2007). Türkçe Dilbilgisi. Ankara: Engin Yayınevi.
• Işık, H. (2009). ‘‘Atatürk’ün Gençliğe Hitabesi Üzerine’’, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29: 1627-1628. Erişim tarihi: 13.01.2012, www.gefad.gazi.edu.tr/window/ dosyapdf/2009/5/88.pdf
• İnan, A. (2008). Atatürk Hakkında Hatıralar ve Belgeler. İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları.
• Kavcar, C. (2006). Atatürk’ün Dil ve Edebiyat Hakkındaki Görüşleri, Ankara Üniversitesi’nin 60. Kuruluş Yılı Armağanı: Atatürk ve Türk Dili ve Ede- biyatı, Türk Eğitimi ve Türk Kültürü Konusunda Seçme Yazılar. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
• Korkmaz, Z. (2009). Türkiye Türkçesi Grameri: Şekil Bilgisi. Ankara: TDK Yayınları.
• Türkçe Büyük Sözlük (1998). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.