Hisse Senedi Piyasasında Yılın Ayları Anomalilerinin Getiri ve Volatilite Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi: Borsa İstanbul Uygulaması

Yıl 2017, Cilt: 21 Sayı: 4, 1571 - 1596, 20.12.2017

Reşat Karcıoğlu Nevin Özer

Öz

Bu çalışmada amaç, BIST’de yılın ayları
anomalilerin varlığı tespit edilerek belirlenen anomalilerin BIST’de oluşan getiri
ve volatilite üzerindeki etkilerini saptamaktır. Çalışma kapsamında,
anomalileri ve volatiliteyi incelemek için 2002-2016 tarihleri arasında, BIST
100, BIST Mali, BIST Hizmet, BIST Sinai ve BIST Teknoloji endekslerine ait
günlük kapanış verileri kullanılmış, ARCH-GARCH yöntemleri ile analiz
edilmiştir. Ayrıca çalışmada 2008 Küresel Kriz etkisini görebilmek amacıyla
02.01.2008-30.08.2009 tarihleri arası için kriz dönemi ve kriz hariç dönem
olmak üzere iki dönem ele alınmıştır. Yapılan çalışmanın sonucunda kriz ve kriz
hariç dönemde Türkiye piyasalarında yaşanan volatilite üzerinde yılın ayları
anomalileri saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

BIST, Anomali, Volatilite

Kaynakça

• Abdioğlu, Z. ve Değirmenci, N. (2013). “İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında Mevsimsel Anomaliler”, Business and Economics Research Journal, 4(3), 55-73.
• Aggarwal, R. ve Pietra, R. (1989). ” Seasonal and Day-of-the Week Effects in Four Emerging Stock Markets”, Financial Review, 24, 541-550.
• Atakan, T., (2008). “İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda Haftanın Günü Etkisi ve Ocak Ayı Anomalilerinin ARCH-GARCH Modelleri İle Test Edilmesi”, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 37(2), 98-110
• Atakan, T. (2009). “İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda Değişkenliğin (Volatilitenin) ARCH-GARCH Yöntemleri İle Modellenmesi”, Yönetim Dergisi, 62, 48-61.
• Aytekin, S. ve Sakarya, Ş.(2014). “Ocak Ayı Anomalisi: Borsa İstanbul Endeksleri Üzerine Bir Uygulama”, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 10(23), 137-155.
• Berges A., McConnell, J. J. ve Schlarbaum, G. G. (1984). “The Turn of the Year in Canada”, The Journal of Finance, 39(1), 185-192.
• Bollerslev T., Chou, R. Y. ve Kroner K. F. (1992). “ARCH Modeling in Finance”, Journal of Econometrics, 52, 5-59.
• Bollerslev, T. (1986).“Generalized Autoregressive Conditional Heteroskedasticity”, Journal of Econometrics, 37, 307-327.
• Corhay A., Hawawini G. ve Michel P.(1987). “Seasonality in the Risk-Return Relationship: Some International Evidence”, The Journal of Finance, 42(1), 49-68.
• Coutts, J . A. ve Sheikh, M. A. (2000). “The January Effect and Monthly Seasonality in the All Gold Index on the Johannesburg Stock Exchange 1987-1997”, Applied Economics Letters, 7, 489-492.
• Çinko, M. (2008). “İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında Ocak Ayı Etkisi”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 9 (1), 47-54
• De Bondt, W. F. M. ve Thaler R. (1985). “Does The Stock Market Overreact?”, Journal of Finance, 40(3), 793-803
• Dıckey, D. A., ve Fuller, W. A. (1981).“Likelihood Ratio Statistics for Autoregressive Time Series with a Unit Root”, Econometrica: Journal of the Econometric Society,1057-1072.
• Ege ,İ., Topaloğlu E. E. ve Coşkun D. (2012). “Davranışsal Finans ve Anomaliler: Ocak Ayı Anomalisinin BIST’de Test Edilmesi”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 175-190.
• Eken, M. H., Üner, T. Ö. (1997). “Hisse Senedi Piyasalarında Takvim Etkileri ve İstanbul Menkul Kıymetler Borsasına İlişkin Bir Uygulama”, BIST Dergisi, 12(45), 61-119.
• Engle, R. F. (1982). “Autoregressive Conditional Heteroskedasticity with Estimates of the Variance of the United Kingdom Inflation”, Econometrica, 50(4), 987-1007.
• Fama, E.F., (1970).“ Efficient Capital Markets: A Review of Theory and Empirical Work”. Journal of Finance, 25, 338-417.
• Gu, A. Y. (2003). “The Declining January Effect: Evidences from The U.S. Equity Markets”, The Quarterly Review of Economics and Finance, 43, 395-404.
• Guo, S. ve Wang, Z., (2007). Market Efficiency Anomalies: A Study of Seasonality Effect on The Chinese Stock Exchange, (Master Thesis), Umeå University, Umeå School of Business, Sweden.
• Haugen, R. A. ve Jorion, P. (1996). “The January Effect: Still There After All These Years”, Financial Analysts Journal, 52 (1), 27-31
• Jegadeesh, N. ve Titman, S. (2001). "Profitability of Momentum Strategies: an Evaluation of Alternative Explanations”, Journal of Finance, 56, 699-721.
• Karan, M. B. ve Uygur, A. (2001). “İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda Haftanın Günleri ve Ocak Ayı Etkilerinin Firma Büyüklüğü Açısından Değerlendirilmesi”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 56, 103-115.
• Karan, M. B. (2001). “İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Anomalileri”, Ege Akademik Bakış, 1(2), 83-94
• Keim, D. B.(1983). “Size Related Anomalies and Stock Return Seasonality”, Journal of Financial Economics, 12, 13-32.
• Kıyılar ,M. ve Karakaş, C. (2005). “İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında Zamana Dayalı Anomalilere Yönelik Bir İnceleme”, İ.Ü. İşletme İktisadı Enstitüsü Yönetim Dergisi, 16- 52.
• Korkmaz, T., ve Bostancı, A. (2011). “RMD Hesaplamalarında Volatilite Tahminleme Modellerinin Karşılaştırılması ve Basel II Yaklaşımına Göre Geriye Dönük Test Edilmesi: İMKB 100 Endeksi Uygulaması”, Business and Economics Research Journal, 2(3), 1-17.
• Kutlar, A. ve Torun, P. (2013). “BIST 100 Endeksi Günlük Getirileri İçin Uygun Genelleştirilmiş Farklı Varyans Modelinin Seçimi”, Erciyes Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 42, 1-24
• Küçüksille, E. (2012). “IMKB Endekslerinde Ocak Ayı Etkisinin Test Edilmesi”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 53. Mackinnon, J. G. (1991) “Critical Values For Cointegration Tests in Long-Run Economic Relationships”, New York Oxford University Press, 266-276
• Mazıbaş, M. (2005). “BIST Piyasalarındaki Volatilitenin Modellenmesi ve Öngörülmesi: Asimetrik GARCH Modelleri İle Bir Uygulama”. VII. Ulusal Ekonometri ve İstatistik Sempozyumu, 1-29
• Moosa, I. A. (2007). “The Vanishing January Effect”, International Research Journal of Finance and Economics, 7, 92-103.
• Özden, Ü.H., (2008),“İMKB Bileşik 100 Endeksi Getiri Volatilitesinin Analizi”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13, 339-350
• Özer, A. ve Ece, O. (2016). “Vadeli İşlem Piyasalarında Anomalilerin ARCH GARCH Modelleri İle Test Edilmesi: Türkiye Vadeli İşlemler Piyasası Üzerine Bir Uygulama”, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6 (2), 1-14
• Özmen, T., (1997). Dünya Borsalarında Gözlemlenen Anomaliler ve BIST Üzerine Bir Deneme, (Basılmış Doktora Tezi), Sermaye Piyasası Kurulu Yayınları, Ocak, Yayın No :1
• Perron, P.. (1988). “Trends and random walks in macroeconomic time series: Further evidence from a new approach”, Journal of economic dynamics and control, 12(2), 297-332.
• Rogalski, R. J. (1984). “New Findings Regarding Day-of-the-Week Returns over Trading and Non-Trading Periods: A Note”, The Journal of Finance, 39(5), 1603-1614.
• Sevüktekin, M. ve Nargeleçekenler, M. (2006). “İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında Getiri Volatilitesinin Modellenmesi ve Önraporlanması”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 61(4), 243-265
• Tunçel, A. K., (2012). “İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında Yılın Ayı Etkisi”, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Biga İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Yönetim Bilimleri Dergisi, 10(19), 1-30.
• Wachtel, S. B. (1942), “Certain Observations on Seasonal Movement in Stock Prices”, Journal of Business, 15, 184-193.
• Yılancı, V. (2013). “Halloween Etkisinin İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında Geçerliliğinin Testi”, Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 1(1), 21-30
• Yıldız, B. (2016), “Oynaklık Tahmininde Simetrik ve Asimetrik GARCH Modellerinin Kullanılması: Seçilmiş BİST Alt Sektör Endeksleri Üzerine Bir Uygulama”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 83-106.
• Yöntem,G., (2014), “Finansal Piyasalarda Stilize Gerçekler: BİST 30 Örneği”, http://www.academia.edu/7212950 Erişim tarihi:25.01.2017