Dünyada Uygulanan Seçim Sistemleri Işığında Türkiye için Alternatif Seçim Sistemi Önerileri

Yıl 2017, Cilt: 21 Sayı: 2, 723 - 745, 20.06.2017

Şükrü Nişancı Abdülkadir Özdemir

Öz

Seçim
olgusu kendine özgü şartları içinde, ilk kez yüzyıllar önce Antik Yunan site
devletlerinde ortaya çıkmış ve bu olgu günümüze kadar birçok değişikliğe
uğramıştır. Antik Çağ'dan günümüze kadar olan süreçte bu olgunun temelde iki
yönünü teşkil eden "siyasal istikrar" ve "temsilde adalet"
ilkelerinin farklı bileşimleri "seçim sistemi/s”eçim sistemleri"
kavramını ortaya çıkarmıştır. Dünyada birçok seçim sisteminin uygulanmasına
karşın, bütün seçim sistemlerinin hedefi, bu iki amaçtan birini diğerine
öncelemek, ya da ikisi arasında belirli bir denge sağlamaktır. Bu çerçevede
çalışmanın amacı da, dünyada farklı uygulamaları olan seçim sistemlerini
incelemek ve bu bilgiler ışığında Türkiye için mevcut uygulamanın dışında yeni
seçim sistemi alternatifleri sunmaktır. Çalışma konusunun belirlenmesinde, Türkiye’de
her an değişme ihtimali olan seçim sistemi için siyasal istikrar ve temsilde
adalet optimizasyonuna dair öneriler sunabilme isteği etkili olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Seçim Sistemleri, Siyasal İstikrar, Siyasal İstikrarsızlık, Temsilde Adalet

Kaynakça

• Aktaş, H. E. (2016). “Hükümet Sistemlerinin Tıkanma Noktaları ve Alternatif Çözüm Yolları”. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1), 209-227.
• Alkan, M. (2006). “Türkiye’de Seçim Sistemi Tercihinin Misyon Boyutu ve Demokratik Gelişime Etkileri” [Elektronik Sürüm]. Anayasa Yargısı, 23, 133-165.
• Armağan, S. (1975). Memleketimizde Anayasa, Seçimler ve Anayasa Mahkemesi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları.
• Dahl, R. A. (2010). Demokrasi Üzerine. (Çev. Betül Kadıoğlu). Ankara: Phoenix Yayınevi.
• Fidan, H. (2010). 1920 - 2010 Türk Siyasi Tarihi, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Heywood, A. (2012). Siyaset. (Çev: Bekir Berat Özipek, Bircan Şahin, Zeynep Kopuzlu, Bahattin Seçilmişoğlu, Atilla Yayla). Ankara: Adres Yayınları.
• Karpat, H. K. (2013). Türk Siyasi Tarihi - Siyasal Sistemin Evrimi. İstanbul: Timaş Yayınları.
• Mebus Seçim Kanunu, (1942). T.C. Resmi Gazete, 4320, 14 Aralık 1942.
• Milletvekilleri Seçim Kanunu, (1946). T.C. Resmi Gazete, 4918, 05 Haziran 1946.
• Milletvekili Seçim Kanunu, (1961). T. C. Resmi Gazete, 306, 25 Mayıs 1961.
• TBMM Kütüphane ve Dokümantasyon Müdürlüğü. (1982). Seçim, Seçim Sistemleri ve Türkiye'deki Uygulamalar, Ankara: TBMM Basımevi,
• Tekin, Y. ve Okutan, Ç. (2012). Türk Siyasal Hayatı. Ankara: Orion Kitapevi.
• Tuncer, E. (2003). Osmanlı'dan Günümüze Seçimler (1877-2002). Ankara: TESAV Yayınları.
• TÜİK. (t.y.). Erişim tarihi: 21.01.2017, http://www.tuik.gov.tr
• Türk, H. S. (2006). "Seçim Sistemleri ve Anayasal Tercih". Anayasa Yargısı, 23, 75-113.
• Türk, H. S. ve Tuncer, E. (1995). “Türkiye İçin Nasıl Bir Seçim Sistemi” [Elektronik Sürüm]. Ankara: TESAV Yayınları,
• Yücelen, M. U. (1996). 2000’li Yıllara Doğru Türkiye’nin Önde Gelen Sorunlarına Yaklaşımlar: XVIII-Seçim Sistemi. İstanbul: Simge