Yassıada’dan İmralı’ya Fatin Rüştü Zorlu

Yıl 2018, Cilt: 22 Sayı: Özel Sayı 2, 1829 - 1844, 22.10.2018

İlyas Topçu Sema Akılmak Topçu

Öz

Türk diplomasi
tarihinin en etkili simalarından birisi olan Fatin Rüştü Zorlu, 1954 genel
seçimleriyle birlikte siyasete adım attı. 21. Hükümette Başbakan Yardımcısı,
21. ve 22. Hükümet Devlet Bakanı olarak görev yaptı. 1957 seçimlerinde de
milletvekili seçilen Zorlu, 27 Mayıs darbesine kadar geçen süre zarfında 23.
Hükümette Dışişleri Bakanlığı görevinde bulundu. Türkiye’nin dış politikada en
sıkıntılı dönemlerinden birisinde bu görevi üstlenen Zorlu, özellikle Kıbrıs
meselesinde başarılı bir politika yürüterek yurtdışında da adından çokça söz
ettirdi. 27 Mayıs 1960 darbesinin ardından tutuklanarak Yassıada mahkemelerinde
yargılandı. Kararları ve yargılama sürecindeki uygulamaları halen daha
tartışılmakta olan Yassıada Mahkemelerinin neticesinde, DP’nin önde gelen
isimlerinden 14 kişi idama mahkûm edildi. Milli Birlik Komitesi sadece Adnan
Menderes, Fatin Rüştü Zorlu ve Hasan Polatkan’ın idam cezalarını onayladı ve bu
üçlü 16-17 Eylül tarihlerinde idam edildiler. Bu çalışmada Zorlu’nun itham
edildiği suçlar ve ana hatlarıyla mahkeme süreci hakkında bilgi verilmeye
çalışıldı. 

Anahtar Kelimeler

Fatin Rüştü Zorlu, Demokrat Parti

Kaynakça

• Arıkan, M. (2002). “27 Mayıs Anayasayı İhlal Davası İddianamesi Üzerine Bazı Tespit ve Düşünceler”, Türkler Ansiklopedisi, (17), Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, 74-84
• Arıkan M. (1997). “27 Mayısa Damgasını Vuran Söz ve Beyanlar”, Türkiyat Araştırmaları Dergisi, (4), 299-310.
• BCA. 010.09.128.402.1.2.
• BCA. 010.09.128.402.1.3.
• BCA. 010.09.128.402.1.4.
• BCA. 010.09.128.402.1.5.
• BCA. 010.09.128.402.1.8.
• BCA. 010.09.128.402.1.11.
• BCA. 010.09.128.402.1.15.
• BCA. 010.09.90.276.1.55.
• BCA. 010.09.90.276.1.56.
• BCA. 010.09.90.275.5.2.
• BCA. 010.09.8.26.3.2.
• Bulut S. (2009). “27 Mayıs 1960’dan Günümüze Paylaşılamayan Demokrat Parti Mirası”, SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi, Sosyal Bilimler Dergisi, (19), 73-90.
• Demirer M. A. (2009) Fatin Rüştü Zorlu Gerçeği, İstanbul: Profil Yayıncılık.
• Fersoy Orhan C. (1971). Bir Devre Adını Veren Başbakan Adnan Menderes, İstanbul: Maytaş Matbaacılık.
• Dışişleri Bakanlığı (http://www.mfa.gov.tr/sayin-fatin-rustu-zorlu_nun-ozgecmisi_1910--1960_.tr.mfa.).
• Resmi Gazete, 16 Eylül 1961, Sayı: 10908, Karar No: 75.
• Stratejik Düşünce Enstitüsü, (2010). 50. Yıldönümünde 27 Mayıs’ı Hatırla(t)mak, Ankara.
• TBMM Kütüphanesi, Yer: 1985-4504, cilt 1.
• TBMM Albümü, (2010). 1920- 2010, 2. Cilt, 1950-1980, TBMM Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü Yayınları No: 1, Ankara.
• Topçu İ., Topçu S. A. (2017). “Adnan Menderes’in Yargılanması ve İdamı”, Akademik Bakış Dergisi, (61), 59-80.
• Yücel M. S. (2001). Demokrat Parti, İstanbul: Ülke Kitapları.