Yöresel Mutfağın Turizme Kazandırılması ve Bölgesel Kalkınmaya Katkısı: Sakarya Ölçeğinde Bir Araştırma

Yıl 2018, Cilt: 22 Sayı: Özel Sayı 2, 2033 - 2049, 22.10.2018

Nihan Akdemir Gökalp N. Selçuk

Öz

Bölgenin sahip olduğu kültür ve kimliğin bir ifadesi
olan yöresel mutfaklar, turizm destinasyonlarının kültürel çekiciliklerinin
artmasında önemli rol oynarken bölgesel kalkınmaya da katkı sağlamaktadır. Bu
çalışmanın amacı, yöresel mutfağın turizme kazandırılmasına yönelik yerel
halkın tutumunu ve yöresel yiyecek sunan yiyecek içecek işletmelerinin bölgesel
kalkınmaya katkısını belirlemektir. Bu
amaçla Sakarya’da 429 katılımcıya anket
uygulanmış ve ildeki yöresel yiyecek sunan yiyecek-içecek işletmesinin
gelir ve giderleri alınmıştır. İlgili
literatür doğrultusunda hazırlanan hipotezlerin test edilmesi için Mann-Whitney
U Testi ve Kruskal-Wallis Testi analiz testleri uygulamıştır. Yerel halkın yöresel mutfağın turizme
kazandırılmasına yönelik tutumuyla yaş ve yöresel yiyecekleri evde yeme sıklığı
anlamlı bir farklılık gösterirken; cinsiyet, medeni durum, çalışma alanı,
eğitim durumu, aylık gelir, iş alanı, Sakarya’da yaşama süresi ve yöresel
yiyecekleri restoran/dışarıda yeme sıklığının anlamlı bir farklılık
göstermediği tespit edilmiştir. Ayrıca yöresel yiyecek sunan yiyecek
içecek işletmelerinin yöre halkına Sapanca’da kişi başına 291,1 TL ve
Taraklı’da kişi başına 32,3 TL katkı sağladığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yöresel Mutfak, Turizm Ürünü, Bölgesel Kalkınma

Kaynakça

• Albayrak, A. (2013). “Farklı Milletlerden Turistlerin Türk Mutfağına İlişkin Görüşlerinin Saptanması Üzerine Bir Çalışma”, Journal of Yasar University, 30 (8), 5049-5063.
• Alpar, R. (2016). Spor, Sağlık ve Eğitim Bilimlerinden Örneklerle Uygulamalı İstatistik ve Geçerlik Güvenirlik (4.Baskı), Ankara: Detay Yayıncılık.
• Altunışık, R., Çoşkun, R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E. (2012). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamalı (7. Baskı), Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
• Arslan, Ö. (2010). Yabancı Turistlerin Yiyecek İçecek İşletmeleri, Personeli ve Türk Mutfağına İlişkin Görüşlerinin Değerlendirilmesi: Alanya Örneği. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Boyne, S., Williams, F. ve Hall, D. (2002). “On the Trail of Regional Success: Tourism, Food production and the Isle of Arran Taste Trail”. Anne-Mette Hjalager ve Greg Richards (Ed.). Tourism and Gastronomy. Taylor ve Francis e-Library 2003.
• Canizares, S., M., S. ve Guzman, T., L. (2012). “Gastronomy as a Tourism Resource: Profile of the Culinary Tourist”, Current Issues in Tourism, 15 (3), 229–245.
• Cohen, E. ve Avieli, N. (2004). “Food in Tourism: Attraction and Impediment”, Annals of Tourism Research, 31 (4), 755-778.
• Everett, S., ve C. Aitchison (2008). “The Role of Food Tourism in Sustaining Regional Identity: A Case Study of Cornwall, South West England”, Journal of Sustainable Tourism, 16 (2), 150-167.
• Green, G., P. ve Dougherty, M., L. (2008). “Localizing Linkages for Food and Tourism: Culinary Tourism as a Community Development Strategy”, Community Development, 39 (3), 148-158.
• Gürsoy, D. (2013). Yiyelim, İçelim, Tarihini Bilelim-Dünden Bugüne Gastronomi. İstanbul: Oğlak Yayıncılık.
• Hall, M. (2012), “Boosting food and tourism-related regional economic development” in Food and the Tourism Experience. (ss. 49-62), OECD Studies on Tourism.
• Haven-Tang,, C. ve Jones, E. (2005). “Using Local Food and Drink to Differentiate Tourism Destinations through a Sense of Place: A Story from Wales-Dining at Monmouthshire’s Great Table”, Journal Of Culinary Science & Technology, 4 (4), 69-86.
• Henderson, J.C. (2009). “Food Tourism Reviewed”, British Food Journal, 111 (4), 317–326.
• Jones, A. ve Jenkins, I. (2002). “A Taste Of Wales—Blas Ar Gymru: Institutional Malaise in Promoting Welsh Food Tourism Products”, in A. M Hjalager & G. Richards (Eds.), Tourism and Gastronomy (ss. 112–115). London: Routledge.
• Kalaycı, Ş. (2014). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Kim, Y. G. ve Eves, A. (2012). “Construction and Validation of a Scale to Measure Tourist Motivation to Consume Local Food”, Tourism Management, 33 (6), 1458-1467.
• Kivela, J. ve Crotts, J. (2006). “Tourism and Gastronomy: Gastronomy’s Influence on How Tourists Experience a Destination”, Journal af Hospitality & Tourism Research, 30 (3), 354-377.
• MARKA (2011). Sayılarla Doğu Marmara Turizmi. Hazırlayan: Derince Kaymakamlığı Arge ve Projeler Koordinasyon Birimi. OECD Studies on Tourism (2012). Food and the Tourism Experience. The OECD-Korea Workshop.
• Quan, S. ve Wang, N. (2004). “Towards a Structual Model of the Tourist Experience: an Illustration from Food Experiences in Tourism”, Tourism Management, 25, 297-305.
• Reynolds-Alliea, K. ve Fields, D. (2012). “A Comparative Analysis of Alabama Restaurants: Local vs Non-local Food Purchase”, Journal of Food Distribution Research, 43 (1), 65-74.
• Richards, G. (2012), “An overview of food and tourism trends and policies” in Food and the Tourism Experience. (ss.13-46), OECD Studies on Tourism.
• Rimmington, M. ve Yüksel, A. (1998). “Tourist Satisfaction and Food Service Experience: Results and Implications of an Empiricial Investigation”, Anatolia, 9 (1), 37-57.
• Sims, R. (2009). “Food, Place and Authenticity: Local Food and the Sustainable Tourism Experience”, Journal of Sustainable Tourism, 17 (3), 321-336.
• Şahbaz, R., P. ve Karaçar, E. (2013). “Yerel Çekiciliklerin Turizme Kazandırılmasına Yönelik Yöre Halkının Tutumları: Çankırı Tuz Mağrası Örneği”, Journal of Tourism and Gastronomy Studies ,1 (4), 12-19.
• Şengül, S. ve Türkay, O. (2018). “Sakarya’yı Ziyaret Eden Yerli Turistlerin Kişisel Özellikleri ile Yöresel Mutfak Memnuniyetleri Arasındaki İlişkilerin Belirlenmesi”, MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7 (1), 573-588.
• Tekin, M. ve Ardahan, F. (2006). “Bireylerin Tatile Çıkma Sebepleri, Türkiye’nin ve Tatil Yapılan Yörelerin Tatil Destinasyonu Olarak Tercih Edilme Nedenleri”, II. Balıkesir Ulusal Turizm Kongresi, 20-21 Nisan 2006, Balıkesir.
• Trichopoulou, A., Soukara, S. ve Vasilopoulou, E. (2007). “Traditional Foods: A Science and Society Perspective”, Trends in Food Science & Techonology 18 (8), 420-427.
• Türkay, O. ve Genç, K. (2017). “Tüm Yönleriyle Gastronomi Bilimi”. Mehmet Sarıışık (Ed.), Gastronomi Turizmi (ss. 211-235), Ankara: Detay Yayıncılık.