Louvre Müzesinde Bulunan Gaziantep Yöresine Ait Hitit-Geç Hitit Eserleri

Yıl 2015, Cilt: 19 Sayı: 3, 0 - 0, 18.03.2016

İbrahim Üngör

Öz

Özet: Tarihin ilk dönemlerinden itibaren eski dünyanın en önemli merkezlerinden biri olan
Gaziantep, Eskiçağ Tarihi açısından oldukça değerli bir bölgedir. Bu bölgenin en önemli parçalarından
birisi, Amanos Dağları eteklerinde yer alan İslahiye Ovası’dır. Daha Sümerler zamanında
varlığı bilinen Sedir Dağları (Hamanu) kısmen bu yörede bulunmaktadır. Ayrıca Akkad
kralları I. Sargon ve Naram-Sin’in de dikkatinden kaçmayan Sedir Dağları, kendi zenginliklerinin
yanında Çukurova ve İç Anadolu’ya geçiş için önemli bir güzergâh olmuştur. Sıradağlar
arasında yer alan İslahiye Ovası, Mısır’a kadar uzanan önemli ve verimli bir coğrafyanın
parçasıdır. Bugün de tarım ve hayvancılık açısından çok değerli bir yer olan bu ova, insanoğlu
açısından tarihin ilk dönemlerinden itibaren yerleşim yeri olarak tercih edilmiş ve sürekli bir
mücadele sahası olmuştur. Ova içinde bulunan ve Tilmen Höyük civarından kaynağını alan Karasu
(Saluara/Saluwara), Amanos ve Kurt Dağları’nın verimli ormanları, geçmişten günümüze,
insanoğlu için cezbedici olmuştur. 1878’den itibaren ise Gaziantep ve çevresinde çeşitli yüzey
araştırmaları ve arkeolojik kazılar yapılmıştır. İslahiye arkeolojik sanat eserleri ile 20. yüzyılın
başlarında, işgal dönemlerinde, Fransızların da dikkatini çekmiştir. Bu çalışmaya konu olan
ve Zincirli’de bulunan üç heykel, maalesef Fransızlar tarafından ülkelerine götürülmüştür. Bu
heykeller hâlâ Louvre Müzesi’nde sergilenmektedir.
Anahtar Kelimeler: Louvre Müzesi, İslahiye Ovası, Sam’al, Yesemek, sfenks
Hittite and Late Hittite Products from Gaziantep Disctrict in
Louvre Museum
Abstract: Gaziantep has been one of the most significant centres in the world since antiquity
and it is an important region with regard to ancient history. Islahiye Plain located at the foot
of Amanos Mountains is a substantial part of this region. The Sedir Mountains (Hamanu) are
known to have existed even in the Sumerian era, partially falls on this territory. Akkad kings
Sargon of Akkad and Naram-Sin also took an interest in the Sedir Mountains; not only a vital
passage to Çukurova and Central Anatolia but also rich in resources. Located in the mountain
chain, Islahiye Plain is part of an important and fertile geography reaching to Egypt. This
plain, still a valuable agriculture and stock-breeding resource, has been selected as a settlement
by peoples throughout history, often resulting in conflict. Karasu River (Saluara/Saluwara) in
the plain, springing from the land around Tilmen Mound, and lush forests of Amanos and Kurt
Mountains have attracted peoples from past to present. Surface explorations and archaeological
excavations have been held in Gaziantep and its vicinity since 1878. Islahiye caught France's
attention in early 20th century, during occupation with archaeological artworks. Three sculptures
subject to this study which were discovered in Zincirli were unfortunately taken to France. These
sculptures can still be seen in Louvre Museum.
Keywords: Louvre Museum, Islahiye Plain, Sam’al, Yesemek, Sphinx