Ortaokul Sosyal Bilgiler Programı ile Okul, Meslek ve Sivil Yaşam (C3) Çerçeve Programında Yer Alan Kazanımların Karşılaştırılması

Year 2019, Volume: 23 Issue: 2, 741 - 758, 15.06.2019

Erhan Görmez

Abstract

Sosyal Bilgiler, bir
ders olarak 19. yy’da ABD’de eğitim kurumlarında okutulmaya başlanmıştır. Bu
dersin müfredatta yerini almasının en önemli nedeni o yıllarda yaşanan
toplumsal kargaşanın önüne geçmek, tüm ulusu ortak bir ABD vatandaşı kimliği
altında birleştirmekti.  Bundan dolayı
amacı ortak bir vatandaş kimliği oluşturmak olan Sosyal Bilgiler dersinin çağın
değişen şartlarına göre değişmesi, güncellenmesi kaçınılmaz bir durumdur.
Konuyla ilgili önemli çalışmaları yürüten organizasyonlardan biri de 1990’lı
yıllarda kurulmuş olan Ulusal Sosyal Bilgiler Konseyi’ (NCSS) dir. “Yeni Sosyal
Bilgiler” hareketinin öncüsü olan bu konseyin son zamanlarda liderlik ettiği en
önemli çalışmalardan biri de Okul, Meslek ve Sivil Yaşam (C3) Çerçevesi adlı
program çalışmasıdır. Bu çalışma da C3 Çerçevesinin temelini oluşturan
Vatandaşlık, Ekonomi, Coğrafya ve Tarih disiplinlerine ait kazanımlar ile 5.,6.
ve 7. Sınıf Sosyal Bilgiler programında yer alan Gruplar, Kurumlar ve Sosyal
Örgütler; Güç, Yönetim ve Toplum; Üretim, Dağıtım ve Tüketim; İnsanlar, Yerler
ve Çevreler; Kültür ve Miras adlı öğrenme alanlarına ait kazanımları
karşılaştırmayı amaçlamaktadır. Nitel araştırma yaklaşımı benimsenerek
gerçekleştirilen araştırmanın verileri doküman incelemesi yoluyla elde
edilmiştir. Araştırmadan elde edilen veriler doküman incelemesi aşamalarına
göre analiz edilmiştir. Araştırma sonucu genel olarak değerlendirildiğinde C3
Çerçeve programının 5.,6. ve 7. Sınıf Sosyal Bilgiler Programına kıyasla sadece
Vatandaşlık, Ekonomi, Tarih ve Coğrafya disiplinlerini temele alan bir
yaklaşıma sahip olduğu, C3 Çerçeve programının adı geçen bu disiplinleri
öğrenme alanı yerine “Disiplin Kavramları ve Araçları” başlığı ile açıkladığı,
Coğrafya disiplininin  Coğrafi
Tasarımlar: Dünyanın Mekansal Görüntüleri, İnsan Çevre Etkileşimi: Yerler,
Bölgeler ve Kültür İnsan Nüfusu: Mekansal Yapılar ve Hareketler Küresel
İletişim: Mekansal Yapıların Değişimi adlı disiplin kavramları ile; Vatandaşlık
disiplininin  Sivil ve Siyasi Kurumlar,
Katılım ve Müzakere, Süreçler, Kurallar ve Kanunlar adlı disiplin kavramları
ile; Ekonomi disiplininin  Ekonomi ile
İlgili Karar Verme, Döviz ve Piyasalar, Ulusal Ekonomi, Küresel Ekonomi adlı
disiplin kavramları ile; Tarih disiplinin Değişiklik, Süreklilik ve Bağlam,
Bakış Açıları, Tarihi Kaynaklar ve Kanıtlar, Nedenler ve Kanıtlama adlı disiplin kavramları ile açıkladığı, C3
Çerçevesindeki kazanımlarının, Ortaokul Sosyal Bilgiler Programında yer alan
kazanımlara kıyasla daha kapsamlı, güncel ve uygulamaya dönük olduğu
sonuçlarına ulaşılmıştır. 

Keywords

Ortaokul, sosyal bilgiler programı, C3 çerçevesi

References

• Çatak, M. (2016). Sosyal Bilgiler Programlarının Tarihsel Gelişimi. Şimşek, S. (Ed), Sosyal Bilgiler Öğretimi. Ankara: Anı Yayıncılık
• Hancock B., Ockleford, E. & Windridge O., W. (2009). An introduction to qualitative research. Nottingham: The NIHR RDS for the East Midlands
• NCSS (2013). The College, Career, and Civic Life (C3) Framework for Social Studies State Standards: Guidance for Enhancing the Rigor of K-12 civics, economics, geography, and history. MD: Silver Spring. . [Çevrim-içi: file:///C:/Users/Asus/Desktop/c3%20modeli/C3-Framework-for-Social-Studies.pdf], Erişim tarihi: 01.12.2016.
• Kayhan, E. ve Yıldırım, M. (2014). Türkiye ve Avrupa Birliği’ne Üye Bazı Ülkelerin Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Eğitim Programlarının İnsan Hakları ve Demokrasi Eğitimi Açısından İncelenmesi, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(3).
• Keskin, Y., & Keskin, S., C. B. (2011). Amerika birleşik devletleri. Öztürk, C. (Eds.), Farklı ülkelerin sosyal bilgiler öğretim programı (pp. 73–103). Ankara: Pegem Akademi
• Merey, Z., Kuş, Z. ve Karatekin, K. (2012). Türkiye ve ABD İlköğretim Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarının Değerler Eğitimi Açısından Karşılaştırılması, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri (KUYEB), 12(2).
• Osmanoğlu, E., A. ve Yıldırım, G. (2013). Mısır ve Türkiye 6. Sınıf Sosyal Bilgiler Öğretim Programları Karşılaştırması Comparison Of Egypts’ And Turkeys’ Sixth Class Social Studies Curriculum Program, Turkish Studies, 8(6)
• Öztürk, F., Z. ve Öztürk, T. (2013). Canadian Ontario Province Social Studies Curriculum and İts Comparison with the Turkish Studies Curriculum, Sosyal Bilimler Dergisi. 6(14)
• Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. Bütün, M. ve Demir, S., B. (Çev. Ed.) Nitel araştırmanın doğası. Ankara: Pegem Akedemi
• Safran, M. (2014). Sosyal bilgiler öğretime bakış. Tay, B. ve Öcal, A. C. (Eds.), Özel öğretim yöntemleriyle sosyal bilgiler öğretimi (pp. 2-16). Ankara: Pegem Akademi Socialstudies (30 Nisan 2017). Why do we need the C3 Framework? [Available online at: http://www.socialstudies.org/c3/c3framework], Erişim tarihi: 30 Nisan 2017
• Tay, B. ve Baş, M. (2015). 2009 ve 2015 Yılı hayat bilgisi dersi öğretim programlarının karşılaştırılması. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, X (II).
• Tay, B. ve Demir, S. , B. (Çev.Ed.) Sosyal bilgiler öğretiminin ve öğreniminin geçmişi, bugünü ve geleceği. Ankara: Anı Yayıncılık
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin