1992-2018 Yılları Arasında Uygulanan Türk Dili ve Edebiyatı Öğretim Programlarında Divan Edebiyatının Yeri

Yıl 2019, Cilt: 23 Sayı: 2, 553 - 576, 15.06.2019

Fatih Veyis Ayşegül Kayar

Öz

Özet

Türk dili ve
edebiyatı dersi kapsamında öğretilen divan edebiyatı konuları öğrenciler
tarafından öğrenilmesi güç ve daha çok ön yargı ile yaklaşılan konular olarak
karşımıza çıkmaktadır.. Bu durum Türk dili ve edebiyatı dersi kapsamında
hazırlanan öğretim programlarına da yansımış ve zaman içerisinde programlardan
divan edebiyatı konularının bazıları çıkarılırken bazıları da içeriği
basitleştirilerek azaltılmıştır. Bu uygulamaların bir sonucu olarak öğrenciler,
köklü bir geçmişe sahip ve bugünkü edebiyatımızın temelini oluşturan divan
edebiyatını gerektiği düzeyde öğrenememektedirler. Bu çalışma ile divan
edebiyatı konularının, 1992 yılından günümüze Türk dili ve edebiyatı öğretim
programlarında ne düzeyde yer aldığının incelenmesi amaçlanmıştır. Doküman
incelemesi yöntemi ile yürütülen bu çalışmanın verileri, içerik analizine tabi
tutularak değerlendirilmiştir. Araştırma bulgularına göre 1992 öğretim
programında geniş bir şekilde ele alınan divan edebiyatı konuları, daha sonraki
programlarda ihmal edilmiştir.  Elde
edilen sonuçlar ışığında divan edebiyatı konularının öğretilmesi ve
öğrenilmesindeki eksikliklerin tespit edilmesi ve çözüme kavuşturulması gereken
hususlar olarak ele alınması gerektiğini, bu yönde çalışmalar yapılması
gerektiğini söyleyebiliriz. Ayrıca divan edebiyatının nitelikli bir şekilde
öğretilmesi ve öğrencilerin edebiyat tarihini bir bütün olarak görmeleri
sağlanmalıdır. 

Anahtar Kelimeler

Divan edebiyatı, Öğretim programı

Kaynakça

• Aydemir, A. (2006). Divan Edebiyatı Öğretiminde Karşılaşılan Sıkıntılar ve Zihniyet Problemi. Milli Eğitim ve Sosyal Bilimler Dergisi. 34(169). 134-141.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2017). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Karabey, T., Özcan, M.F. (2016). 1928-1950 Yılları Arasında Lise Edebiyat Kitaplarında Yer Alan Divan Edebiyatı Metinlerinin İncelenmesi. A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi. 55. 485-507.Erzurum.
• MEB Ortaöğretim Genel Müdürlüğü. (2017). Ortaöğretim Türk dili ve Edebiyatı Dersi Öğretim Programı. Ankara.
• MEB Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı. (2005). Türk Edebiyatı Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu (9 – 12. Sınıflar). Ankara.
• MEB Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı. (2011). Ortaöğretim Türk Edebiyatı Dersi 9, 10, 11 ve 12. Sınıflar Öğretim Programı. Ankara.
• MEB Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı. (2015). Ortaöğretim Türk Dili ve Edebiyatı Dersi 9, 10, 11 ve 12. Sınıflar Öğretim Programı. Ankara.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (1992). Türk Dili ve Edebiyatı Öğretim Programı. Tebliğler Dergisi, 55, 2362, Ankara.
• Öztoprak, F. (2007, Eylül). Dil bilimi, dil bilgisi ve eğitimi. C. A. Ghanizadeh ve İ. Aydın (Oturum Başkanları), Ortaöğretim Dil Bilgisi Programlarının Tarihsel Gelişim Süreci. Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, Ankara.
• Vicdan, M. (2010). Türk dili ve edebiyatı öğretim programlarında dilbilim ve göstergebilim kuramlarının etkileri (Yüksek Lisans Tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Afyon.